Faizin yabancı yatırımlar üzerinden ekonomi politik analizi: Türkiye örneği

Abstract

İnsanlık tarihi kadar eskiye giden bir uygulama olan faizin, günümüze kadar geçirdiği değişimin ve geldiği konumun yansıması olarak hayatımıza olan etkisi, reddedilemeyecek kadar ileriye gidebilmiştir. En eski belgelerde bile tartışıldığını gördüğümüz, çeşitli problem ve çatışmaların merkezinde yer almış olan faiz hakkında birçok teori mevcut olmakla beraber, bu teorilerin oluşturduğu tartışma zeminleri de çok kaygan olup etkisi çoğu kez teoride kalabilmiştir. Her ne kadar, uygulama alanı olarak, tarih boyunca tüm coğrafyalarda etkisini göstermiş olsa da Avrupa merkezli geliştiğini ve bu gelişim sonrasında sistemin temel taşlarından biri olduğunu biliyoruz. Çoğu kez bir sömürü mekanizması olarak uygulandığı düşünülen faiz, birçok bilim insanına göre de bu sömürü yabancı yatırımlar üzerinden devam etmektedir ve bu yatırımlardan olan portföy yatırımı ağırlıklı olarak faiz gelirlerine göre hareket etmektedir. Faizin yabancı yatırımlar üzerinden ekonometrik analizinin Türkiye ekonomisi bazında gözlemlendiği bu çalışma, dört farklı makro gösterge üzerinden faiz hadleriyle orantılı olarak geldiğini düşündüğümüz portföy yatırımlarını merkeze alacak şekilde faiz etkisi incelenecektir. Genel kanıya göre ekonomiler üzerinde pozitif etkisi olduğu kabul edilen yabancı yatırım hareketlerinin etkilerinin pozitif olmadığını ekonometrik analizlerimiz ortaya koymaktadır.

Interest which is as old as human history has an undeniable and considerable impact on our lives as a reflection of changes it has been exposed. Although there are lots of theories about interest which can be clearly seen even in the oldest documents it was a highly debatable topic and was in the center of variable issues and disputes, the debate grounds that interest theories had created was very slippery so the effect of this theories could merely survive as theory. Despite its applicability throughout the history in all geographies, it is widely known that interest is a European-based developed issue and after its development it has been one of the building blocks of the system. Interest is often considered as exploitation mechanism and according to many scientists this exploitation continues over foreign investments. Portfolio investments, as one of the foreign investment, move predominantly on the basis of interest income.In this work which is conducted econometric analysis of interest on foreign investments with regard to Turkish economy the effect of interest has been analysed through four macroeconomic indicators, one of which is central element, portfolio investment. According to general opinion, foreign investments are accepted to have positive impacts on economies yet our analyses put forth the truth that effects of foreign investments movements do not have any positive effect on economies.