Türkiye`de seküler ve inanç temelli sivil toplum kuruluşlarının `toplumsal fayda` yaklaşımı: Çağdaş Yaşamı Destekleme Derneği ve Türkiye Gençlik ve Eğitime Hizmet Vakfı örnekleri.

Abstract

Sivil toplum alanı 20. Yüzyılın ortalarından itibaren büyük bir değişim-dönüşüm geçirmiştir. Bir taraftan genişleyen bir sivil toplum alanı ortaya çıkarken diğer taraftan da sivil toplum alanının mahiyeti farklılaşmaya başlamıştır. Bu farklılaşmanın alamet-i farikası sivil toplum, ekonomi ve devlet alanlarının giderek artan oranda iç içe geçmeye başlaması şeklindedir. Bu farklılaşma, sivil toplum alanının başlıca aktörleri olan sivil toplum kuruluşlarının örgütlenme ve faaliyet biçimleri ile genel karakteristiklerine doğrudan etki etmiş ve `hibrit sivil toplum kuruluşları`nı ortaya çıkarmıştır.Hibritleşme olgusuyla kol kola giden bir diğer olgu ise seküler ve inanç temelli sivil toplum kuruluşu ayrımıdır. Sivil toplum alanında ortaya çıkan enerjinin tamamını toplumsal faydaya dönüştürmeyi amaçlayan ve özellikle 2000'li yıllardan sonra ABD ve Avrupa ülkelerinin bir bölümünde hâkim paradigma haline gelen bu anlayış, Türkiye' de sivil toplum alanını anlama noktasında faydalı bir teorik çerçeve ortaya koymaktadır. Bu çalışmada; Türkiye'deki seküler temelli sivil toplum kuruluşlarından biri olan Çağdaş Yaşamı Destekleme Derneği ve inanç temelli bir sivil toplum kuruluşu olan Türkiye Gençlik ve Eğitime Hizmet Vakfı'nın `toplumsal fayda` anlayışlarının karşılaştırılması yapılarak, dini temelli ve inanç temelli sivil toplum kuruluşları arasındaki benzerlikler ve farklılıklar ortaya konmaya çalışılmaktadır. Böylece Türkiye'de sivil toplum alanında ortaya çıkan kaynakların, muhtemel imkanların ve tehditlerin geniş bir spektrum içinde görülebilmesi için teorik bir çerçeve önerilmektedir.

The area of civil society has experienced a great transformation since the middle of the 20th century. While on the one hand there appeared a widening of civil society, its nature began to change on the other. The hallmark of this differentiation was through the increased intertwining of the areas of civil society, economy, and the state. This differentiation directly affected the organization and activity types of civil society organizations as the foremost actors of the area of civil society, and caused the appearance of `hybrid NGOs.` Another factor that goes hand-in-hand with that of hybridity is the separation between secular and faith-based civil society organizations. Aiming to transform the energy that occurred in the area of civil society into social benefit and becoming the dominant paradigm in the US and in parts of Europe after the 2000s, this understanding also provides a useful theoretical framework to understand civil society in Turkey. Through a comparison of the `social benefit` understanding of the secular Association for Supporting Contemporary Life and the faith-based Turkey Youth and Education Service Foundation, this study aims to understand the similarities and differences between secular and faith-based civil society organizations. In this way, a theoretical framework is offered to observe the resources, potential opportunities, and threats that appear for civil society in Turkey over a wide spectrum.