IŞID saldırıları sonrası Türkiye`ye yerleşen Ezidiler üzerine bir inceleme: Batman Uğurca köyü örneği

Abstract

Ezidiliğin ortaya çıktığı ve yayıldığı coğrafya olan Ortadoğu'ya göz attığımızda, bölgenin tarih boyunca Aryan ve Mezopotamya kültürleri ile İslamiyet, Hristyanlık gibi inanç sistemlerinin kesiştiği bir bölge olarak karşımıza çıkmaktadır. Bu durum Ezidilik ismi ve Ezidilik kökenine yönelik birbirinden faklı birçok görüşün ortaya çıkmasına neden olmuştur. Bu çalışmada Bu Farklı görüşler ile ilgili genel bir çerçeve çizilmiştir. Ezidilik inancı İçerisindeki yarı tanrı vasıfları atfedilen `Melek Tavus` figürünün komşu inançlarda kötülüğün sembolü oan Şeytan olarak algılanıp Ezidilerin `Şeytana Tapanlar` olarak nitelendirmelerin neden olmuştur. Bu önyargı ve kara propagandalar sonucu Ezdilerin tarih boyunca komşuları ve yönetimleri altında bulundukları devletler ile çatışmalar yaşamış ve saldırılara maruz kalmışlardır.Bu saldırılardan en sonuncusu 2014 yılında IŞİD'in Şengal'e saldırısı olmuştur. Dinsel kimliğin toplumun tüm alanını şekillendirdiği bir yapıya sahip olan Ezidiler son IŞİD saldırıları sonucu doğal coğrafyalarının dışına, dünyanın dört bir yanına savrulmuşlardır. Bu çalışmada saldırılardan kaçıp Türkiye'ye sığınan Ezidilerin bir kısmı olan Uğurca köyündeki Ezidiler özelinde, Ezidilerin doğal coğrafyalarından koparılması sonucu Toplusal yapıda meydana gelen değişim ve bu değişim ile sosyolojik olarak `mekân` kavramının dine etkisi incelenmiştir. Yapılan görüşmeler sonucunda Ezidilerin büyük anlam atfettikleri `Saflık` mefhumu büyük bir özenle korunmaya çalışıldığı anlaşılmıştır. Bu durum Ezidi olmayan biri ile evlenmeyi imkansız kılmaktadır. Bunun dışında kalan dinlerince sakıncalı olarak addedilen marul yemek, mavi giymek gibi konular 4 sene gibi kısa bir sürede büyük oranda anlamını yitirmiş olduğu saptanmıştır.

The region where Yazidism was born and began to spred out is the Midle East. Throughout the history this region has been the place where Arian and Mesopotamian cultures meet Christianity ans Islam, so this situation caused various opinion on the origin of the term of 'Yazidism' and the Yazidi religion, hence in this study, a general frame has been drawn about all those opinions.''Melek Tawus'' is an entity that has half-divine traits in Yazidim while the neighbour religions claim this entity as 'Satan', therefore this claim caused Yazidis have been known as 'the worshipers of Satan' . In this study it is pointed out that how those baseless claims, prejudice and black propaganda caused Yazidis have been suppressed, attacked and slaughtered by their neighbours and the states they have been under their administration throughout the history.The last one of those massacres happaned when ISIS attacked Şengal (Sincar) in 2014. The Yazidi society, where religional identitiy shapes all the social structures, had to leave their natural territory and scattered all over the globe after that attack. This study examines some of these Yazidis, who fled to Turkey from the atrocities commited by ISIS and took refuge in Uğurlu village, focuses on social structure changes in their community after leaving their natural territory, and with such changes how the concept of 'region' sociologically affect the religion.though the interviews it has been seen that Yazidis still try to protect the belief of ''Pure Blood Yazidis'' with a great care. Some issues, like marriage with someone who doesn't carry their blood/is not Yazidi, are still counted as crucial taboos among them, whereas religionally forbidden acts like eating lettuce, wearing blue colored dress etc. have been substaintially losing its meaning in such a short period of four years.