Cihâdî selefiliğin ideolojik oluşumu

Abstract

`Cihâdi Selefiliğin İdeolojik Oluşumu` adını taşıyan bu çalışmamız, bağımsızlık sonrası dönemde Müslüman ülkelerde kurulan yeni ulus devletlerin takip ettiği lâdini politikalara bir tepki olarak üretilen İslamcılık düşüncesinin ve aksiyon kazanan İslami hareketin bir sapması olarak altmışlı yıllarda tezahür eden ve günümüze kadar evrilerek gelen cihâdî hareketin ürettiği düşünceyi konu almaktadır. Araştırmamız, Cihâdî-Selefi ideolojinin bu süre zarfında İslam dünyası içinde cereyan eden dâhili veya harici kaynaklı birtakım dini, siyasi, askeri ve sosyal gelişme ve olgularla bağlantılı olarak, Mısır cihâdî düşüncesi ile Suudi Selefi (Vehhabilik) düşüncenin birbirine eklemlenmesi neticesinde zaman içinde peyderpey oluştuğu iddiası üzerine inşa edilmiştir.Bu çalışmamızda, altmışlı yıllardan itibaren genelde Müslüman toplumları ve özelde ise İslami hareketleri doğrudan etkileyen ve `dönüm noktaları` olarak tanımlayabileceğiz söz konusu dini, siyasi, askeri ve sosyal gelişme ve olguları ana perspektif alarak; kırılma anlarının yaşandığı bu dönemlerde cihadi selefi ideologlar olarak kabul edilen kimselerin içinde bulundukları krizlere reaksiyon olarak ürettiği ve dönemin temsil kabiliyetini haiz ana metinleri kronolojik olarak incelemek suretiyle cihadi selefi ideolojinin oluşumunun izini sürmeye çalıştık. Böylece cihâdî düşünceye dair zaman içinde üretilen temaların her birinin büyük oranda İslam dünyasını ve Müslüman toplumu bir şekilde etkileyen harici veya dahili kaynaklı olgularla bağlantılı olduğunu göstermeye çalıştık. Bu çalışmadaki temel amacımız, ilk kez 19.yüzyılda, İslam dünyasının içinde bulunduğu krize bir reçete olarak sunulun İslamcılık düşüncesinin ve bağımsızlık sonrası dönemde de bu düşünce üzerine aksiyon kazanan İslami hareketin bir sapması olarak üretilen cihâdî düşüncenin, söz konusu olgularla bağlantılı olarak ortaya çıktığını, olgunlaştığını, evrildiğini ve kontrolden çıkmak suretiyle şiddete savrularak terörize olduğunu göstermeye çalışmaktır.

This study titled as `The Ideological Formation of Jihadi Salafism` treats as its subject the ideology produced by the Jihadi movement that emerged during the sixties and reached today by evolving as an anomaly out of Islamism and the Islamist movements which were produced as a reaction to the secular politics followed by the new nation states founded in the Muslim countries after their independence. In this study, we argue that the Jihadi Salafism has been formed gradually as the result of a combination between the Saudi salafism (Wahhabism) and the Egyptian jihadi thought in connection with the religious, political, military and social facts and developments that occurred during this time in the Muslim world either internally or externally. In this study, by taking as our main perspective these religious, political, military, and social facts and developments which can be defined as `the turning points` and have directly affected the Muslim societies generally and the Islamist movements particularly since the sixties, we tried to trace the formation of jihadi salafi ideology by analyzing the representative texts produced as reactions to the crisis they were in during these breaking moments by the people who thought to be the jihadi salafi ideologists of the period. By doing this, we tried to show that the themes produced during this period and constituted this ideology find their origins to a large extent in these internal or external facts that affected the Islamic world and the Muslim societies in one way or the other. Our main goal with this study is to try to show that the jihadi ideology, which was produced as an anomaly out of Islamism presented for the first time in the nineteenth century as a solution to the crisis of the Islamic world and the Islamic movements that became active with the mobilization of this ideology after independence, emerged, gained strength, evolved and became a terrorist movement by getting out of control and using violence all in connection with the aforementioned facts.