Postkolonyal teori çerçevesinde Mısır`ın demokratikleşme sorunu

Abstract

Mısır'da otoriterleşme sorunu yirminci yüzyılın başından itibaren var olmuştur. Bu durumun en önemli sebeplerinden biri Mısır'daki demokratik yapının Kral, siyasi elitler, halk ve İngilizler için farklı anlamlara gelmesidir. Mısır'daki demokratikleşme süreci ilk kez kolonyal dönemde başlamıştır. Mısır'daki koloniyalizm, politik ve askeri bir ilişkinin ötesinde modernleşme, demokratikleşme, kimlik inşası ve bağımsızlık mücadelesini içeren çok boyutlu bir süreçtir. Diğer taraftan demokrasi, liberalleşme, hak arayışı, otoriterleşme, kurumsallaşma gibi siyasi kavramlar Mısır'ın siyasetinde sıkça manipüle edilmiş kavramlardır. Mısır demokratik yapısının sorunlarını tespit etmek için kolonyal döneme projeksiyon tutmak önemli katkılar sunar. Bu bağlamda kolonicinin kolonize ülke üzerinde bıraktığı sorunları anlamak için ortaya atılmış olan postkolonyal teori, bu çalışmada Mısır siyasetinin kronik sorunlarını tespit etmekte ve Mısır siyasal yapısının dönüşümünü anlamlandırmakta kullanılmıştır. Zira teoriye göre kolonyalizm sadece siyasi, askeri ekonomik bir tahakküm süreci değil bunun yanında kültürel, kimliksel ve zihinsel de bir tahakküm kurmaktadır. Bu açıdan Mısır demokrasisinin kronik sorunlarının ardındaki psiko-siyasi ve kültürel etkilerine de bakmak önemlidir. Mısır'ın demokratikleşme sorunu konusunda uygulanacak akademik bir konsept, diğer Ortadoğu ülkelerini anlamaya da yardımcı olacaktır. Çünkü Mısır Ortadoğu bölgesi için sembolik ülkelerden biri konumundadır. Mısır sahip olduğu nüfus, İslami ve kültürel kurumlar, tarihi deneyimler vb. unsurlar açısından Ortadoğu'yu etkileme kapasitesi yüksek bir ülkedir. Bu açıdan bu çalışma Mısır'ın 1882 - 1970 yılları arası dönemi, Meşruti monarşi ve Nasır dönemi olarak iki yapılı şekilde ele alarak, Mısır demokrasisinin dönüşüm ve arayışlarını postkolonyal bir perspektifle anlamlandırmaya çalışacaktır.

The problem of Egypt's process becoming authoritarian has been around since the beginning of 21. century. One of the most important reasons for this situation was that a democratic structure meant different things to the King, to the political elite, to the people and the British. Democratization process of Egypt started first with the colonization period. The colonization period of Egypt, beyond a relationship between the military and politics, also was a process which has many dimensions, involving modernization, democratization, identity construction and struggle for independence. On the other hand, democratization, liberalization, seeking rights, authoritarianism, and institutionalization were frequentlymanipulated subjects in Egyptian politics.In order to understand the problems of the democratic structure of Egypt, it is beneficial to investigate the colonial period. The post-colonial theory which was developed to understand the effects of the colonizer over the colonized is being used in this work to detect the chronic problems of Egyptian politics and to interpret the transformation of Egyptian political structure. Yet according to the theory, colonialism does not only affect the politics, military or the economy, it also creates a dominance over culture, identity, and the mind. In this regard, it is important to look at the pyshco-political and cultural effects behind the chronic problems of Egyptian democracy. An academic concept used to understand the democratization problems of Egypt will also be helpful to understand the other middle eastern countries. Because Egypt has a symbolic status among the other middle eastern countries. Due to Egypt's population, Islamic and cultural institutions, historical experiences, etc. it has a potential of influence over the middle east.In this regard, this study discusses the years of 1882 to 1970 in Egypt under two main periods as, Constitutional Monarchy period and Nasser period to understand the transformation and exploration of Egyptian democracy.