Bilge Karasu`nun `Gece` romanının görsel plastik dile dönüşümü

Abstract

Sanatın tarihinde ve günümüzde, farklı disiplinler ve farklı sanatsal alanlar birbirlerini etkileyerek de üretilmişlerdir. Bu etkileme, sanatçının üretim dilinin, imge oluşturma alanının 'içinde3, 'kıyısında' olabileceği gibi sadece bir deneme olarak da kalabilmektedir. Bu farklı bir sanatsal dilin kaynaklık etmesinde; sanatçının yönelimi, kaygısı, tartıştığı sorun, kendi üretim diliyle kurduğu, tartıştığı, ortaya koyduğu `şey` ile de bağlantılıdır. Bu bağlantıyı sanatçı, yöneldiği farklı sanat dilini kendi üretim diline dönüştürme, betimleme, çevirme... vb. çalışmasında doğrudan ya da dolaylı biçimde kurabilir. Bu araştırma yazınsal dili plastik dile dönüştürmede doğrudan seçilen bir ürünle -Gece romanı- ile yapılan çalışmadır. Kurmaca anlatı olan Gece romanının yapısal özellikleri çalışmayı etkilemiş, yönlendirmiştir. Bu da romana bir çözümleme yöntemiyle yönelme ve deneme olanağını sağlamıştır. Böylece Gece romanı, bir kaynak ürün olmanın dışında, konudil olarak değerlendirilmiştir. Plastik dile dönüştürmede, bir yöntemle yaklaşımın yaratma sürecine doğrudan etkileri, çalışmanın temeli olmuştur. Çalışmada beş ana bölüm bulunmaktadır. Birinci bölümde, kısaca, göstergebilimin öncüleri ile anlamlama göstergebiliminin bir çözümleme model örneği ve örneklere yer verilmiştir. İkinci bölümde yazınsal türlerin özelliklerine ilişkin bilgi verildi. Üçüncü bölümde sanat tarihi ve yakın tarihten, farklı yazınsal dilleri plastik dile dönüştürmede kaynak olarak alan örnekler verildi. Ayrıca yazı'nın plastik dilde kullanımı ile plastik dil olarak yazı örnekleri verildi. Dördüncü bölümde Gece romanının çözümleme denemesi yapıldı. Beşinci bölümde de Gece romanının yazı ile plastik dile dönüştürülmesinin analizleri yapıldı.

Throughout the history of art and also today, different disciplines and different artistic fields have always been produced in a constant interaction with each other. This interaction might take either in artist's language of production and her attempts of forming images or remain as a trial only. Taking a different artistic language as a source is directly related with the artist's tendency, her concerns, the problem she discusses, the 'thing' that she argues about and establishes with her own language of production. The artist can make this connection directly or indirectly through her efforts in converting a different artistic language into her own language of production, and in her description and translation etc. This study is an attempt to convert a literary piece of work into plastic language with a focus on the novel 'Gece* written by Bilge Karasu. The structural characteristics of this fictitious novel have influenced and led the study directly. And that enabled the researcher to approach the novel with a new method of analysis. Thus, the novel 'Gece' has been analyzed as a language-object in addition to being a source. And this constitutes the base of the study in converting the text into plastic language. The study consist of five main chapters. The first chapter present the pioneers of semiotics and a model of analysis in signification theory of semantics. In the second chapter, information on the characteristics of literary text is presented. The third chapter provides samples, which take different literary languages as source when converting them into plastic language. In addition, examples of plastic language are given here. The fourth chapter is devoted to out attempt of analysis of the novel 'Gece'. The last chapter presents analyses of conversion of 'Gece' into plastic language.