İnsan-doğa ilişkisisnin etik açıdan incelenmesi

Abstract

83 ÖZET Bu çalışmada belirli tarihsel dönemlere ait doğa tasarımları ve bu tasarımlardan ortaya çıkan etik doğa kavrayışları incelenmeye çalışılmıştır. Çalışmanın birinci bölümünde Antikçağ doğa tasarımı ve antikçağ insanının doğayla ilişkisi, Ortaçağ doğa tasarımı, Rönesans doğa tasarımı ve Yeniçağın doğa tasarımları incelenmeye çalışılmıştır. Yeniçağ doğa tasarımı üzerinde, bugünkü ekolojik krize yol açtığı düşüncesiyle, daha ayrıntılı durulmaya çalışılmıştır. İkinci bölümde Yeniçağ ve dolayısıyla modernizmin dünyaya bakışı çağdaş düşünürler açısından eleştirel bir gözle incelenmeye çalışılmıştır. Üçüncü bölümde Yeniçağın ve dolayısıyla modernizmin insan-merkezli doğa ve etik anlayışı Ekoloji Etikleri açısından incelenmeye çalışılmıştır. Modern insanın kendisini varolan her şeyin temelinde görmesi ve varolan her şeyin kendisi için olduğu düşüncesi kendisinden önceki dönemlerdeki varlık görüşüyle ciddi bir çelişki içermektedir. Antikçağda erdemli olmanın ön koşulunun doğayla uyumlu bir şekilde yaşamaya bağlanması Antikçağ insanının doğa kavrayışını bize göstermektedir. Antikçağda insan doğayla uyum içindeydi. Bu uyum Yeniçağda insanın doğayı karşısına almasıyla bozulmuştur. Burada söylenmek istenen antikçağ insanının yaşam anlayışına geri dönülmesi gerektiği değil fakat Antikçağ insanının doğaya olan yaklaşımı çağımız insanına örnek olabilir. Günümüzde insan eylemlerinin nihai amacı, Antikçağda olduğu gibi, insanın doğaya uyumu yönünde ve etik değerlerle örülmedikçe insanla doğa arasındaki uçurum daha da derinleşecektir.

84 SUMMARY In this study idea of nature in different historical periods and accounts of nature depending on these ideas are investigated. In the first chapter, Ancient ideas of nature and the relationship of Ancient human beings with the nature, ideas of nature in Medievel times, in Renaissance and in Modem ages were examined. Since ideas of nature in Modern ages are thought to cause today's ecological crisis, they formed the main discussion of this chapter. In the second chapter basic world view of Modern ages and consequently modernism was critically investigated by mean of contemporary idea of philosophers. In the third chapter, human-centered idea of nature and ethics of modernism were investigated by means of Ecological Ethics. The view of Modern age individual as situating him/herself in the center of all being and taking everything granted contains a contradiction with earlier idea of being. For example, in Ancient times being in harmony with the nature was a necessary condition of being virtuous. Consequently, humans were in harmony with the nature in Ancient times. This harmony was destroyed in Modern age since humans started to take the nature as an object. What is meant here is not to go back to Ancient ideas of nature but to set this Ancient ideas of nature and being as an example for modern people. Since if human beings do not act in harmony with nature and do not take account of ethical consideration in their actions, the gap between the nature and human beings will be deepened.