Osmanlı arşiv kaynaklarına göre Osmanlı - Alman ekonomik ilişkileri (1856 - 19914)

Abstract

Bu çalışma Osmanlı arşiv kaynaklarına göre 1856'dan 1914'e kadar Osmanlı ? Alman ekonomik ilişkilerini ele almak amacıyla hazırlanmıştır. Bu çalışma da esas olarak Osmanlı İmparatorluğu'nun genel durumundan ve Osmanlı İmparatorluğu'nun içinde bulunduğu durumdan hareketle Almanya, Almanya'nın birliğini sağlaması, Osmanlı - Alman ilişiklerinin başlaması ve Almanların Osmanlı İmparatorluğu'ndaki ekonomik faaliyetleri ele alınmıştır. 1856'dan sonra Osmanlı ile Almanya arasındaki ekonomik ilişkilere yer verilen çalışmada özellikle Berlin Kongresi'nden sonra artan ekonomik ilişkiler yer bulmaktadır. Burada Osmanlı ile Almanya arasında gerçekleşen ticari ilişkiler, bu ticari ilişkilerin boyutu, Almanların Osmanlı'daki faaliyet alanları ve Almanların demiryolları ve tarım gibi çeşitli alanlarda Osmanlı'daki yatırımları üzerinde durulmuştur. Elbette Osmanlı İmparatorluğu, Almanya ile kurduğu ilişkilerde Almanlara; siyasi, askeri, ticari olarak kapılarını her alanda açmış, dağılmanın eşiğinde iken Almanya ile her alanda ilişkiler yürütmüştür.15. yüzyıl kadar geriye giden Osmanlı ile Almanya arasındaki ilişkiler 18. yüzyılda gelişmeye başlamıştır. Ancak siyasi, askeri ya da ekonomik ilişkilerin artmaya başladığı dönem 1856'dan sonraki dönem olmuştur. 1856'dan sonraki dönemde ithalat ve ihracat mallarının içeriğinde değişiklikler başlamış, Almanya'nın birlik sorununu halletmesinden sonra ve Osmanlı İmparatorluğu'nun güçlü bir müttefiğe ihtiyaç duyması nedeni ile giderek artan bir biçimde Osmanlı İmparatorluğu ile Almanya arasında ilişkiler gelişmeye başlamıştır. Özellikle 1878'den sonra her iki ülke arasındaki ilişkiler büyük bir hızda artış göstermiştir. Almanya kısa bir süre içerisinde Osmanlı ticari ilişkilerinde birinci sırada tercih edilen ülke konumuna yükselmiştir. Osmanlı İmparatorluğu demiryolları gibi büyük ekonomik imtiyazları Almanlara vermeye, silah ve sanayi ürünleri alımlarında Almanya'yı tercih etmeye başlamıştır. Böylece Almanya, Osmanlı'ya her alanda nüfuz etmeye başlamış, Osmanlılar Almanlarla sadece ekonomik ilişkilerle yetinmekle kalmamış, askeri ve siyasi olarak Almanlara kapılarını açmıştır. Sonuç itibariyle Almanya, Osmanlılar için I. Dünya Savaşı'na giden yolda güçlü bir müttefik durumuna gelmiş ve her iki ülke I. Dünya Savaşı'nda yan yana yer almıştır.

This study has been prepared to discuss the Ottoman ? German commercial relations between the years of 1856 and 1954 according to Ottoman archival resources. In this study, Germany, Germany?s providing its unity, the initiation of Ottoman - German relations and Germans? economic activities in the Ottoman Empire have been considered based on the general position of the Ottoman Empire and its existing structure. Increasing commercial relations, especially after the Berlin Congress have been mentioned in this study in which the economic relations between The Ottoman Empire and Germany after 1856 has been given place. Commercial relations taking place between The Ottoman Empire and Germany, the dimension of these relations, Germans? areas of activities in the Ottoman Empire and their areas of investment such as railways and agriculture in The Ottoman Empire have been emphasized. Undoubtedly, The Ottoman Empire opened all possible ways in terms of politics, military and commerce to Germany and during the time of dissolution, it continued its relationship with Germany.The relations between The Ottoman Empire and Germany which date back to the 15th century started to develop in the 18th century. But political, military and commercial relations had started to become stronger after 1856. After that year, there had been some changes in the context of export and import goods. After Germany eliminated its unification problem, the relationship between them became stronger since The Ottoman Empire had needed a strong ally. Especially after 1878, the relationship between the two countries developed more rapidly. In a short time, Germany became the most preferred country in terms of commercial relations. The Ottoman Empire started commercial capitulations to Germany and preferred Germany in terms of buying industrial and military goods. Thus, Germany started to penetrate the Ottoman in every area. The Ottomans not only established financial relations with Germans but also opened their doors to them in a military and political aspect. Consequently, Germany became a powerful allied for the Ottomans on the way to the Word War I and both countries took part in World War I alongside.