Sivil toplum kuruluşu gönüllülerinin adil dünya inançları, sosyal baskınlık yönelimleri ve sistemi meşru algılama düzeyleri

Abstract

Bu çalışma toplumdaki dezavantajlı gruplara destek sağlamak amacı ile sivil toplum kuruluşlarında gönüllü olarak çalışan kişilerin dünyayı ne kadar adil algıladıkları, gruplar arası hiyerarşileri destekleyip desteklemedikleri ve sistemi ne derece meşru algıladıkları sorularına yanıt aramak amacı ile yapılmıştır. Böylece gönüllülük çabaları altında yatan bazı sosyal-psikolojik değişkenler incelenmeye çalışılmıştır.Araştırmanın amacı gereği iki ayrı gruptan veri toplanmıştır. İlk grup yardım amaçlı bir sivil toplum kuruluşuna üye olan ve orada gönüllü olarak aktif bir biçimde çalışan kişilerden oluşmaktadır. İkinci grup ise araştırmanın yapıldığı süreçte ve daha öncesinde herhangi bir sivil toplum kuruluşuna üye olmamış kişilerden oluşmuştur. Araştırmaya 137 sivil toplum kuruluşu gönüllüsü ve 134 herhangi bir sivil toplum kuruluşuna üye olmayan toplam 271 kişi katılmıştır. Katılımcılara Adil Dünya İnancı Ölçeği, Sistemi Meşrulaştırma Ölçeği ve Sosyal Baskınlık Yönelimi Ölçeği uygulanmıştır. Ayrıca sosyodemografik özellikleri belirlemek için ölçekler uygulandıktan sonra katılımcılardan bir bilgi formu doldurmaları istenmiştir.Sivil toplum kuruluşu gönüllüleri ile bir sivil toplum kuruluşuna üye olmayan katılımcıların adil dünya inançları, sosyal baskınlık yönelimleri ve sistemi meşru algılama düzeyleri arasında anlamlı bir fark olup olmadığını test etmek amacıyla verilere 2 (cinsiyet) x 2 (gönüllü olup-olmama) faktörlü varyans analizi uygulanmıştır. Bulgular sivil toplum kuruluşu gönüllülerinin gönüllü olmayanlara oranla sistemi daha az meşru algıladıklarını, genel adil dünya inançlarının ve sosyal baskınlık eğilimlerinin de daha düşük olduğunu göstermiştir.Sistemin meşru olmadığını düşünme, gruplar arası hiyerarşileri değil eşitliği destekleme ve dünyanın gerçekte çok da adil bir yer olmadığı inancı dezavantajlı insanlara gönüllü olarak yardım etme davranışı ile ilişkili görünmektedir.Anahtar Kelimeler: Sistemi Meşrulaştırma, Adil Dünya İnancı, Sosyal Baskınlık Yönelimi, Gönüllülük.

The aim of this study is to investigate the way that volunteers in non-governmental organizations perceive the system and the world as just, and whether they bolster intergroup hierarchies. So, some social psychological variables related to volunteering efforts were examined.In order to reach the goal of the study, data was collected from two separate groups. First group included members worked actively in non-governmental organizations as volunteers. Second group consisted of people who have never been a member of such organizations and never worked as volunteers before and during this study. A total of 271 people (137 members and 134 non-members) participated in the study. Participants received a set of questionnaires involved General Belief In A Just World Scale, Personal Belief In A Just World Scale, Social Dominance Orientation Scale, and General System Justification Scale. After they filled out these questionnaires, they were also asked to state their socio-demographic characteristics in a form.A 2 (member vs. non-member) X 2 (females vs. males) analysis of variance was conducted to examine whether there were significant differences between the members worked in non-governmental organizations and non-members, in terms of their levels of perceived system justification, beliefs in a just world and social dominance orientations. Results revealed that the members of non-governmental organizations, compared to non-members, perceived the system as less justified, and have lower levels of beliefs in a just world and social dominance orientations.It seems that to endorse equality rather than support intergroup hierarchies, and to believe that the system is not justified and the world is not a just place associate with helping the members of disadvantaged groups voluntarily.Key words: System Justification, Belief in a Just World, Social Dominance Orientation, Volunteering.