Emniyet teşkilatında kritik görev yapan personelin psikolojik sağlığını korumaya yönelik stres boşalım programını içeren model önerisi

Abstract

Bu araştırmada, Emniyet Teşkilatında kritik görev yapan personelin psikolojik sağlığını korumaya yönelik stres boşalım programını içeren bir model önerisi oluşturmak amaçlanmıştır. Araştırma evrenini, Emniyet Teşkilatı bünyesinde İstanbul, Ankara, İzmir, Mersin, Trabzon, Diyarbakır ve Van illerinde görev yapan Çevik Kuvvet personeli, örneklemini ise, bu illerde görev yapan toplam 872 Çevik Kuvvet personeli oluşturmaktadır. Veri toplama araçları olarak Kısa Semptom Envanteri (KSE) ile Stres Yaşantılarında Kullanılan Başa Çıkma Stratejileri Ölçeği (SYBSÖ) kullanılmıştır. Verilerin analizinde bağımsız gruplar için t testi ve tek yönlü varyans analizi (ANOVA), anketin açık uçlu sorularından elde edilen veriler ise gruplandırılarak frekans ve yüzdelik değerleri kullanılmıştır.Araştırmada elde edilen bulgulara göre; Emniyet Teşkilatında kritik görev yapan Çevik Kuvvet personelinin yaşadıkları psikolojik rahatsızlık düzeylerinin ve stresle baş etme yollarının cinsiyetlerine, yaşlarına, medeni durumlarına, eğitim durumlarına, görev yaptığı yere, unvan durumuna, hizmet sürelerine, mesleklerini isteyerek seçip seçmeme, psikolojik yardım alıp almama ve hobilerinin olup olmama durumuna göre psikolojik rahatsızlık düzeylerinin anlamlı şekilde farklılaştığı bulunmuştur. Buna karşın, yaşadığı yer değişkenine göre ise psikolojik rahatsızlık düzeylerinde ve stresle baş etme yollarında anlamlı bir farklılık bulunmamıştır. Araştırmada, Çevik Kuvvet personelinin yaşadığı psikolojik rahatsızlıkların stresle baş etme yollarından problem çözme ile negatif, kendini suçlama, hayal etme ve kaçınma ile ise pozitif yönde anlamlı ilişkiler olduğu bulunmuştur. Araştırmadan elde edilen bulgulara dayalı olarak da Kritik Olaylar Sonrası Stresi Boşaltma Modeli (KOSBOM) oluşturularak Emniyet Teşkilatında Çevik Kuvvet birimlerinde uygulanması için önerilmiştir.

The population of the study was constituted from Community Force Staffs at Turkish National Police in İstanbul, Ankara, İzmir, Mersin, Trabzon, Diyarbakır and Van cities. 872 Community Force Staffs were selected from these personnels as a sample of the study. The first data collection instrument was Brief Symptom Inventory (BSI) The other instrument was Coping Strategies Inventory Using in Stress Experiences (CSIUSE). T-test for independent groups and one way (ANOVA) was used for statistical analyses. Also descriptive statistics were calculated.According to results of the statistical analyses, it was found that psychological sypmtoms levels and stress coping ways were differed according to gender, age, marital status, education level, working location, job degree, service time, choosing job by volunteraly or not, taking psychological help or not, and having a hobby or not at Community Force Staffs working at critical incident in Turkish National Police. However, psychological symptoms and stress coping ways of the sample were not differed according to settlement place. The study also revealed that psychological symptoms of Community Force Staffs were negatively related to problem solving of stress coping ways, and positively related to blaming her/his self, imagination and avoidence of stress coping ways. Based on these findings, Stress Debriefing Model for Critical Incident (SDMCI) was developed and suggested to employ this model to Community Force Staffs in Turkish National Police.