Hellenistik Dönemde Khios`da amphora üretimi ve mühürleme sistemleri

Abstract

Hellenistik Dönemde, Khios'un ana geçim kaynakları arasında şarap önemli bir konuma sahiptir. Ada'nın ünlü şarabı, amphora ve lagynoslar içerisinde tüketim merkezlerine ulaşmıştır. Hellenistik Dönemdeki Khios'un şarap ticareti, Akdeniz ve Karadeniz'de geniş bir coğrafi yayılım göstermektedir. Ama buluntuların sayısal yoğunluğu, Doğu Akdeniz'de Alexandria'yı ve Ege Denizi'nde ise Pergamon, Delos, Eretria ve Atina'yı ön plana çıkarmaktadır. Alexandria, bu merkezler arasından buluntuların çeşitliliği ve sayısal oranı açısından dikkati çekmektedir. Khios şarap ticareti, Hellenistik Dönemdeki siyasi olaylardan kimi zaman olumlu bazen de olumsuz etkilenmiştir.Hellenistik Dönem Khios amphoraları, M.Ö. geç 4. veya erken 3. yüzyıldan itibaren mühürlenmiştir. Bu uygulama, sistemli olarak yapılmasa da, M.Ö. erken 1. yüzyıla kadar devam etmiştir. Mühürlerde, üretici ismi ve sembolleri bulunmaktadır. İsimler, tam ve kısaltmadan oluşmaktadır. Ayrıca ligatür dışında, üretici ismiyle birlikte yıl ya da sadece yıl içerikli mühürler de yer almaktadır. Khios amphora mühürlerinde, çok sayıda farklı kalıp tespit edilmiştir. Khios lagynosları da, amphoralar gibi aynı yöntem ve mantıkla mühürlenmiştir. Lagynos mühürlerinde, üretici ismi, ligatür, monogram ve semboller görülmektedir.Anahtar Kelimeler: Khios, Hellenistik Dönem, şarap ticareti, amphora, amphora mühürü, lagynos, lagynos mühürü, mühür kalıbı karşılaştırması

In the Hellenistic period, wine played an important role among Khios' main sources of livelihood. The Island's famous wine was sent to consumption centers in amphorae and lagynoi. Khios' wine trade in the Hellenistic Period reached a wide geographical area in the Mediterranean and Black Sea regions. But the numerical density of the findings bring Alexandria to the foreground in the East Mediterranean and Pergamon, Delos, Eretria as well as Athens in the Aegean Sea. Alexandria draws the most attention among these centers because of its numerical ratio and variety of the findings. Khios? wine trade was sometimes positively and sometimes negatively influenced by political events during the Hellenistic Period.Khios Hellenistic amphorae stamps date back to the late 4th or early 3rd century BC. This practice was carried out until the early 1st century BC even though it was not practiced systematically. There are manufacturers? names and symbols on the stamps. These names were stamped in full or as abbreviations. In addition, except for ligatures, there are some stamps including manufacturers? names together with the year or just the year. Many different matrixes have been identified among Khios amphorae stamps. Khios lagynoi were stamped with the same methods and logic of stamping amphorae. The manufacturers? names, ligatures, monograms and symbols are seen on lagynos stamps.Keywords: Khios, Hellenistic period, wine trade, amphorae, amphorae stamps, lagynos, lagynos stamps, matrix