Liderlik tarzının yenilikçilik iklimine, yenilikçilik ikliminin ise çalışanların yenilik yapma davranışı üzerine olan etkisinin incelenmesi

Abstract

Bu araştırmanın amacı, lojistik yöneticilerinin dönüşümcü ve babacan liderlik özelliklerinin yenilikçilik iklimine ve yenilikçi iş davranışına olan etkisini ortaya çıkarmaktır. Bu çalışmada dönüşümcü liderlik ve babacan liderlik yenilikçilik ikliminin, yenilikçilik iklimi de yenilik yapma davranışının belirleyicisi olarak düşünülmüş ve bu duruma göre araştırmanın modeli oluşturulmuştur. Bu amaçla Önhon ve Turgut (2016)'un `Türkiye'de Telekomünikasyon Sektöründe İşyerlerindeki Yenilikçilik İklimi ile Çalışanların Yenilik Yapma Davranışları Arasındaki İlişki ve Bu İlişkiye Liderlik Algılarının Etkileri` başlıklı tezinde kullandıkları dönüşümcü liderlik, babacan liderlik, yenilikçilik iklimi ve yenilik yapma davranışı ölçekleri kullanılmıştır. Araştırmanın örneklemini Mersin ilinde faaliyet gösteren forwarder şirketler oluşturmaktadır. Araştırmada tam sayım yöntemi kullanılmış olup 114 personelden elektronik ortamda yapılan anket yöntemiyle veri toplanmıştır. Toplanan bu 114 anketin 7'si hatalı doldurulduğundan dolayı 107 anket değerlendirmeye alınmıştır. Araştırma kapsamında elde edilen veriler SPSS 20.0 (Statistical Package for Social Sciences) ve AMOS 24.0 (Analysis of Moment Structures) programları kullanılarak değerlendirilmiştir. Araştırmada ölçeklerin güvenilirlik düzeyleri ve yapı geçerlilikleri test edilmiştir. Ölçeklerin yapı geçerliliğini test etmek için doğrulayıcı faktör analizi (DFA) yapılmıştır. Dolayısıyla araştırmada kullanılan ölçeklerin yüksek düzeyde güvenilir oldukları ve yapı geçerliliğini sağladıkları görülmüştür. Araştırmanın hipotezleri korelasyon ve regresyon analizi ile incelenmiştir. Dönüşümcü liderlik ile babacan liderliğin yenilikçilik iklimine ve yenilikçilik ikliminin de çalışanların yenilik yapma davranışına anlamlı bir şekilde ve pozitif yönde etki ettikleri saptanmıştır. Demografik değişkenlerin ise çalışma pozisyonu hariç diğer grupları arasında anlamlı bir fark olmadığı tespit edilmiştir. Bu çalışma, örgüt içinde uygulanan liderlik tarzının yenilikçilik iklimini ve dolayısıyla örgütün devamlılığı açısından oldukça önemli olan çalışanların yenilik yapma davranışını etkilediğini uygulamacılara gösterme açısından iyi bir rehber olma niteliği taşımaktadır. İleride yapılacak çalışmalarda örgütlerin gerek yönetim tarzını gerekse örgüt yapısını etkileyecek değişimler sonucu ortaya çıkabilecek yeni liderlik tarzları ve bu liderlik tarzlarının neden olabileceği yenilikçilik iklimi ve bu iklimin bir yansıması olan yenilik yapma davranışının sonuçlarının incelenmesi ayrı bir çalışma konusu olabilir.

The aim of this study was to determine the effect of transformational and paternalistic leadership characteristics of logistics managers on innovation climate and innovative business behavior. In this study, transformational leadership and paternalistic leadership were thought to be the determinants of innovation climate, that is the determinant of innovation behavior, and the model of the research is developed accordingly. For this purpose, transformational leadership, paternalistic leadership, innovation climate and innovation behavior scales which were used in Önhon and Turgut (2016)'s thesis titled `The relationship between organizational climate for innovation and employees' innovative work behavior; the moderating effects of leadership behavior; ICT sector in Turkey` were performed in this study. The sample of the study consists of forwarding companies operating in Mersin. Complete census method was used in the study and data were collected from 114 personel by electronic survey method. By reason of seven of these 114 questionnaires were filled out incorrectly, 107 questionnaires were taken into consideration. SPSS 20.0 (Statistical Package for Social Sciences) and AMOS 24.0 (Analysis of Moment Structures) were used to evaluate the data. The reliability and construct validity of the scales were tested. Confirmatory factor analysis (CFA) was performed to test the construct validity of the scales. Therefore, the scales used in the study were found to be highly reliable and provide construct validity. The hypotheses of the study were examined by correlation and regression analysis. It was determined that transformational leadership and paternalistic leadership had a significant and positive effect on innovation climate and innovation climate had same effect on innovative work behavior. There was no significant difference between the groups according to demographic variables except for the working position. This study is a good guide to demonstrate for the practitiones that the leadership style applied within the organization affects the climate of innovation and hence the innovation behavior of the employees, which is very important for the continuity of the organization. In the future studies, new leadership styles that may arise as a result of changes that affect both the management style and the organizational structure of the organizations, and the climate of innovation that these leadership styles may cause and the results of the innovation behavior which is a reflection of this climate may be a new study subject.