Yüksek ve düşük statülü gruplarda iç grup ve dış grup yanlılığı

Abstract

Bu çalışmanın amacı yüksek ve düşük statülü grup üyelerinin sosyal kimliklerine yönelik bir tehdidin olduğu ve olmadığı koşullarda iç grup ya da dış grup yanlılığı yapıp yapmadıklarını hem açık hem de örtük ölçümlerle test etmektir. Araştırmaya 62?si düşük 63?ü yüksek sosyoekonomik düzeyden toplam 125 üniversite öğrencisi gönüllü olarak katılmıştır. Katılımcılar bireysel olarak bir odaya alınmış ve veriler bilgisayar ortamında toplanmıştır. Katılımcılar sosyal kimlik tehdidinin olduğu ya da olmadığı koşullara seçkisiz olarak atanmışlardır. Katılımcılardan ilk olarak demografik bilgi formunu doldurmaları istenmiştir. Daha sonra sosyal kimlik tehdidinin olduğu koşullarda deneklere iç gruplarına ilişkin olumsuz bir değerlendirme sunulmuş ve bu değerlendirmeye katılıp katılmadıkları sorulmuştur. Bu aşamanın ardından katılımcıların zenginlere ve fakirlere ilişkin değerlendirmeleri hem Örtük Çağrışım Testi (ÖÇT) ile hem de olumlu ve olumsuz sıfatlar listesi ile ölçülmüştür. Çalışmada ayrıca, katılımcıların içinde yaşadıkları sistemi meşru algılama düzeylerini değerlendirmek amacıyla Genel Sistemi Meşrulaştırma Ölçeği (GSMÖ) kullanılmıştır. Katılımcıların dünyayı ne derece adil algıladıklarını değerlendirmek için ise Genel Adil Dünya İnancı Ölçeği (GADİÖ) ve Kişisel Adil Dünya İnancı Ölçeği (KADİÖ) kullanılmıştır.Düşük ve yüksek sosyoekonomik düzeyden deneklerin, düşük ve yüksek sosyoekonomik grupların üyelerini olumlu ve olumsuz sıfatlar açısından (açık ölçümler) nasıl değerlendirdiğini test etmek amacı ile verilere 2 (deneklerin sosyoekonomik düzeyi; yüksek SED ve düşük SED) x 2 (tehdit var-tehdit yok) x 2 (değerlendirilen grup; zengin-fakir) faktörlü son faktörde tekrar ölçümlü varyans analizi uygulanmıştır. Varyans analizi sonuçları, örtük çağrışım testinde zengin ve iyi, fakir ve kötü kategorileri alt alta geldiğinde tüm deneklerin ortalama tepki sürelerinin zengin ve kötü, fakir ve iyi kategorileri alt alta geldiği duruma oranla anlamlı biçimde daha kısa olduğunu göstermiştir. Başka bir deyişle yüksek statülü grup üyeleri iç grup yanlılığı yaparken düşük statülü grup üyeleri dış grup yanlılığı yapmıştır. Açık ölçümler için yapılan varyans analizi sonuçları ise hem düşük hem de yüksek sosyoekonomik düzeyden deneklerin iç gruplarını dış gruba oranla daha olumlu, dış grubu da iç gruplarına oranla daha olumsuz değerlendirdiğini göstermiştir. Açık ölçümlerde hem yüksek hem de düşük statülü grubun iç grup yanlılığı yaptığı gözlenmiştir. Araştırmada etkisi incelenen bir diğer değişken olan sosyal kimlik tehdidi ise iç grup yanlılığını etkilememiştir.Anahtar Kelimeler: sistemi meĢrulaĢtırma, iç grup yanlılığı, dıĢ grup yanlılığı, sosyal kimlik tehdidi, örtük çağrıĢım testi.

The purpose of the study was to examine whether members of high-and low-status groups exhibit in-group and out-group favouritism under conditions of social identity threat or no threat, using open and implicit measures.A total of 125 university students, 62 of whom come from a low socioeconomic status and 63 of whom come from a high socioeconomic status, participated in the study voluntarily. Participants were taken to a room individually, and data were collected in computer environment. Participants were randomly assigned to the conditions of social identity threat or no threat. Participants were initially required to complete the demographic information form. Then, a negative evaluation related with their in-group was presented to the subjects under conditions that include a social identity threat, and it was asked whether they agree with this statement or not. After this step, assessments of participants with regards to the rich and poor were measured via both Implicit Association Test (IAT) and a list of positive ? negative adjectives. Students? system justification motives were assessed by General System Justification Scale (GSJS). General Belief in a Just World Scale (GBJWS) and Personal Belief in a Just World Scale (PBJWS) were also used in order to measure how just the participants perceive the world. In order to examine the effects of group status and social identity threat on in-group/out-group favouritism a 2 (socioeconomic status of subjects; high SES and low SES) x 2 (threat ? no threat) x 2 (assessed group; rich-poor) factorial analysis of variance in which the last variable involved repeated measures, was performed. The results of the analysis revealed that when rich and good, poor and bad categories are listed one under the other, average reaction time of all of the subjects were significantly shorter in comparison to the situation where rich and bad, poor and good categories are listed one under the other. In other words, members of high status group exhibited in-group favouritism, while members of low status group exhibited out-group favouritism. The results of analysis of variance that was performed for open measurements revealed that the subjects from both low and high socioeconomic status assess their in-groups more positively in comparison to the out-group, and that they assess out-group more negatively in comparison to their in-group. In open measurements, it was observed that both high and low status groups exhibited in-group favouritism. Social identity threat did not have any significant effect on in-group favouritism.Key Words: system justification, in-group favouritism, out-group favouritism, social identity threat, implicit association test.