Yaş sebze ve meyve pazarlamasında toptancı hallerinin etkinliğinin araştırılması

Abstract

Türkiye, sebze ve meyve üretimi ve ticareti bakımından dünyanın önde gelen ülkeleri arasında yer almaktadır. Türkiye'de yaş sebze ve meyve ticareti, başta bu ürünlerin üreticisi olan geniş bir kesimi ve bu ürünlerin tüketicisi konumundaki tüm bireyleri, üretici örgütlerini (kooperatifler, üretici birlikleri gb.), aracıları (komisyoncular, tüccarlar ve perakendeciler), nakliyecileri, ihracatçı ve ithalatçıları, sanayicileri, belediyeleri ve merkezi kamu örgütlerini çok yakından ilgilendirmektedir. Çünkü toplumun sağlıklı ve dengeli beslenebilmesi, üreticilerin sürekli ve tatmin edici gelirler sağlayabilmesi ve ekonomiye istenen katkının sağlanabilmesi, etkin bir yaş sebze ve meyve pazarlama sistemini gerektirmektedir. Yaş sebze ve meyve pazarlamasında; `üretici satıcılar`, `yerel toplayıcılar`, `komisyoncular`, `toptancılar/yarı toptancılar` ve `perakendeciler` bulunmakla birlikte, özellikle Toptancı Halleri önemli bir konuma sahiptir. Bu bağlamda; çalışmada, Türkiye'nin yaş sebze ve meyve pazarlamasında etkin olan Toptancı Halleri ile ilgili yasal mevzuat incelenerek; toptancı hallerinin işleyişi ve fonksiyonları ile yaş sebze ve meyve pazarlamasındaki rolünün belirlenmesi amaçlanmıştır.Türkiye'de Toptancı Halleri; yaş sebze ve meyvenin toptan alım ve satımının gerçekleştiği, fiyatın arz ve talebe göre oluştuğu daimi toptan pazarlardır. Yaş sebze ve meyve piyasasına devletin bir müdahalesi söz konusu değildir. Pazarlama fonksiyonları büyük oranda özel sektör tarafından üstlenilmekte olup kooperatifler aracılığıyla pazarlamaya hemen hemen rastlanılmamaktadır. Kamu kurum ve kuruluşların ise sadece yasal düzenlemeler ve altyapı oluşumu çerçevesinde pazarlama sisteminde yer aldığı görülmektedir. Düzenin sağlanması, sistemin işleyişini sağlama ve denetim, kamunun üstlendiği önemli rollerdir.Anahtar Kelimeler; Yaş sebze ve meyve, dağıtım kanalları, toptancı halleri, Türkiye, AB.

ABSTRACTTurkey is one of the leading countries in the production and trade of vegetables and fruits.The raw vegetable and fruit trade is deeply related to a very large group who is mainly the producers of these products; all individuals who are the consumers of these products, the producers organizations (cooperatives,producers unions etc), brokers (commisioners,merchants and retailers), transporters,exporters and importers, industrialists, municipalities and central public organizations in Turkey. The healthy and balanced feeding of the society, the satisfactory and continuous income making of the producers and the contribution to the economy in the desired levels require an active marketing system for raw vegetables and fruits. There are `producer sellers`, `commisiomers`, `local collectors`, `wholesaler/truck wholesaler` and `retailers` in wet vegetable and fruit marketing,but especially `wholesales markets` have a very important status. In this context, we target analyzing the affective legal regulations concerning the wholesales markets which are active in the marketing of wet vegetables and fruits and also we target specifying the procedures and functions of these wholesales markets and their role in the marketing of raw vegetables and fruits. The Wholesales Markets in Turkey are the permanent markets where the raw vegetables and fruits are bought and sold and the price of these are formed by the supply and demand. There is not any intervention of the state to the market of raw vegetables and fruits. The marketing functions of these markets are mainly carried out by the private sector and the marketing by the cooperatives is hardly ever observed. We can see that the public institutions and organizations have their positions in the marketing system in the context of only the legal regulations and infrastructure building. The important roles of the state are the organization, the functioning of the system and the controlling process. Keywords; Raw vegetables and fruits, distribution channels, wholesales markets, Turkiye, EU