Mısır özelinde Müslüman Kardeşler Hareketi`nin sosyolojik analizi (İngiliz İşgalinden Arap Baharına)

Abstract

Müslüman Kardeşler Hareketi (MKH), Mısır'ın işgal altında olduğu dönemde, çözülemeyen toplumsal sorunları karşısında İslam'ın özüne dönüşü öneren bir toplumsal hareket olarak doğmuştur. Benzerleri arasında en fazla taraftarı olan 'İslamcı' örgüttür. MKH'nin kuruluş yılları, İngiliz işgaline karşı doğan Arap milliyetçiliğinin yükselişe geçtiği bir döneme denk düşer. İslam hukukunu (Şeriatı) esas alan MKH, şiddetsiz cihat anlayışı denemek istemiştir. Mısır'da ve Ortadoğu'da örgütlerin kurulmasına da kaynaklık etmiştir. MKH, kuruluşundan 1970'lere kadar kentli orta sınıflara dayanan bir örgüt olarak, camilerde ve kurduğu hayır kurumlarında örgütlenerek; Hz Muhammed'in sözlerini, davranışlarını ve Kuran'ı Kerim'i referans almış basit bir örgüt görünümündedir. Bu dönemden sonra, en zengininden en fakir köylü/bedevilere kadar birçok taraftarı olmuştur. 1990'larda siyasete de ısınan örgüt, Batı'da (Avrupa ve ABD) örgütlenmesini güçlendirmiştir. Bu gün anti-kapitalistlerden-neo-liberallere, fakir köylülerden-sermaye sınıfına kadar farklı kesimleri içerisinde barındıran MKH'nin yönetim kadrosu ve üyeleri arasında tam bir uzlaşı olduğunu söylemek zordur. Arap Baharında öne çıkan ve kısa süre iktidar olan MKH, bugün geldiğimiz süreçte açık anlaşılır bir toplum modeli ortaya koyamamıştır. Post-İslamcı çizgiye geçen hareketin yönü belirsizdir. İşte bu çalışmada MKH'nin toplumsal bileşenleri, hedefleri, örgütsel yapısı ve değişim süreci Bağımlılık Teorisi perspektifinden sosyolojik olarak betimlenmiştir.Anahtar Kelimeler: Müslüman KardeĢler Hareketi, Toplumsal DeğiĢme, Arap Baharı, Siyasal Ġslam, Mısır, Bağımlılık Teorisi

The Muslim Brotherhood Movement (MBM), came out as a social movement suggest returning to the original of Islam in the period of Egypt's occupation against its social problems unable to be solved. It is the Islamist organization which has the most supporters among similars. MBM.'s foundation years corresponds to the Arab nationalism's rising period against British occupation. MBM taking Islamic law (Sharia) as a basis wanted to try jihad without violence.It has been a source to the organisations in Egypt and the Middle East. MBM, as an organisation consists of the urban middle class from its foundation to the 1970s, organized at the mosques and charities, got reference The prophet Muhammad's utterances,manners and Quran seems as a simple organization.After this period,it has had many supporters from the richest to the poorest peasant/Bedouins. In 1990s, this organization doing politics strengthen its organization in the West (Europe and USA). Today, it's difficult to say there is a perfect agreement between MBM's board of directors and the members consists of different groups from anti capitalists,neo liberals,poor peasants to capital class.MBM, came into prominence and was a power for a short time in the Arab Spring,today could not present a clear understandable society model. This movement's trend passing to Islamist Post is unclear.So, at this study from the Dependency Theory perspective MBM's social components, aims, organizational structure and the process of changing has been described sociologicallyKeywords: Muslim Brotherhood Movement, Social Change, the Arab Spring, Political Islam, Egypt, Dependency Theory.