Gastronomi turizminde stratejik gelişme: `Doğu Akdeniz Bölgesi perspektifi

Abstract

Küreselleşen ve birbirine benzemeye başlayan dünyada turistler, kendilerinden farklıkültürleri ve günlük yaşam formlarını deneyimleme arzusu ile daha somut olmayan yerel kültürvarlıklarına ilgi duymaya başlamıştır. Yerel gastronomi kültürü, bahsedilen somut olmayan yerel kültür varlıklarının, bugün turizm amaçlı kullanılan en önemli değerlerinden biri olup; dünyada kültürel çeşitlik yaratan, toplumların kültürlerine, yaşamlarına ve geçmişlerine ışık tutmaktadır. Ekonomik etkisi nedeniyle bölgesel kalkınma aracı olma, yerel kültürü koruma vesürdürülebilirliğini sağlama, günümüz turistlerinin beklentilerini karşılama özellikleri nedeniyle, bugün eşsiz yerel gastronomi kültürüne sahip birçok bölge, yerel gastronomi kültürünü harekete geçirmektedir.Bölgeleri diğer bölgelerden ayıran en bilindik ürünler gastronomi ürünleridir. Ancak, sadece gastronomi ürünlerinin varlığı ve çeşitliliği bölgeyi turistler tarafından tercih edilen bir destinasyon yapmak için yeterli olmamakta, gastronomi turizminin gelişimi için tüm paydaşların ve bölge gastronomi imajının da bu hedeflere ulaşmada destekleyici yönde eşlik etmesi gerekmektedir. Bu nedenledir ki gastronomi turizmi gelişmişlik düzeyinin tespiti stratejik bir öneme sahiptir. Yapılan bu çalışmanın ana amacı, Doğu Akdeniz Bölgesi'ndeki iller olan Adana, Mersin, Hatay, Gaziantep, Kahramanmaraş, Osmaniye ve Şanlıurfa'da gastronomi turizmi gelişmişlik düzeyini ölçmektir.Doğu Akdeniz bölgesindeki Adana, Mersin, Hatay, Kahramanmaraş, Osmaniye, Şanlıurfa, Gaziantep illerinde yapılan bu araştırma kapsamındagastronomi uzmanlarından (n=332) toplanan verilerin analizi sonucunda çalışmanın ilk ve en önemli çıktısı, gastronomi turizmi gelişmişlik göstergeleri ölçeğinin oluşturulması olmuştur. Çalışmada literatürden elde edilmiş gastronomi turizmi gelişmişlik göstergeleri ölçeği geçerlilik ve güvenilirlik testine tabi tutulmuş ve 46 maddelik bir ölçek ede edilmiş ve faktör analizine tabi tutulan bu ölçek, on iki faktör altında bir araya gelmiştir.Çalışmanın ikinci önemli çıktısı 46 maddeli gastronomi turizmi gelişmişlik göstergeleri ölçeğinin Doğu Akdeniz Bölgesi'ndeki iller olan Adana, Mersin, Hatay, Gaziantep, Kahramanmaraş, Osmaniye, Şanlıurfa'da uygulanmasıdır. Doğu Akdeniz Bölgesi'ndeki iller olan Adana, Mersin, Hatay, Gaziantep, Kahramanmaraş, Osmaniye, Şanlıurfa'da gastronomi turizmi gelişmişlik düzeylerine bakıldığında hiçbir ortalamanın 4'ün üzerine çıkmadığı görülmektedir. Bu durum aslında hiçbir ilin gastronomi turizminde yeterince gelişmediğini göstermektedir. Ancak ortalamaları 3'ün üstünde alınan puanlarında da orta düzeyde gelişmiş olduğunu söylemek mümkündür. Halihazırda gastronomi turizmi amaçlı ziyaret edilen Adana, Hatay ve Gaziantep, Şanlıurfa illerinin orta düzeyde gelişmiş iller oldukları söylenebilir.Anahtar Kelimeler: Gastronomi turizmi, yiyecek turizmi, yiyecek ve içecek turizmi, mutfak turizmi, yiyecek ve mutfak.

Tourists became interested in experiencing 'other' cultures and life styles different than their Daily routine, in a globalised and similar world, so on more intangible local cultural assets. Local gastronomic culture is one of the most considerable assets of all intangible local cultural values used as a tourism potential. It creates diversity in the World and reflects the cultures, and life styles of societies. Many countries having unique local gastronomy culture stimulate it to develop their regions, to protect and sustain the local culture and to meet the new demands of the tourists. Local gastronomy culture also is due to the economic impact of regional development tool.Regions most familiar products are distinctive from other regions gastronomy products. However, only presence and diversity gastronomic products is not sufficient to make it favored destination by tourists; all stakeholders and of gastronomic image for the development of gastronomic tourism also need to be accompanied in achieving these goals. This is why the determination of the level of development of gastronomic tourism has a strategic importance. The main objective of this workdone, in the Eastern Mediterranean Region, Adana, Mersin, Hatay, Kahramanmaraş, Osmaniye, Şanlıurfa and Gaziantep gastronomy tourism is to measure the level of sophistication.The Eastern Mediterranean Region, Adana, Mersin, Hatay, Kahramanmaraş, Osmaniye, Şanlıurfa and Gaziantep and its gastronomy experts covered by this survey in the province (n=332) collected data analysis revealed that the first and most important outcomes of the gastronomy of thes tudy of tourism has been the creation of development indicators scale. Gastronomic development derived from literature indicators were subjected to scale validity and reliability testing and is on a scale to 46 items and the implementation of this scale factor analysis, it has been met twelve (12) factors in the study.The aplication of the 46 item scale gastronomic tourism development indicators in the Eastern Mediterranean Region, Adana, Mersin, Hatay, Kahramanmaraş, Osmaniye, Şanlıurfa and Gaziantep is the second main output of the study. It is seen that the average rise no more than 4 The Eastern Mediterranean Region is cities; Adana, Mersin, Hatay, Kahramanmaraş, Osmaniye, Şanlıurfa and Gaziantep. This fact shows that non of the mentioned cities developed enough in gastronomic tourism. However, the average of the scores obtained in theabove 3 mentioned that it is possible to moderately advanced. Currently, Adana, Hatay, Şanlıurfa and Gaziantep, it is said there are moderately development provinces in purpose of.Keywords: Gastronomy tourism, food tourism, food and beverage tourism, clunary tourism, food and clunary.