Osmanlı askeri teknolojisi ve silahlanma politikası (1870-1918)

Abstract

Bu araştırmada, 19. Yüzyılın son çeyreğinden başlayarak I. Dünya savaşı sonuna kadar geçen sürede Osmanlı İmparatorluğunun merkezi gücünü dönüştüren önemli bir mekanizma olarak muharebe kapasitesi ve silahlanma özelinde ordu kurum ve mensuplarının kapitalizm ile kurduğu ilişkiler incelenmiştir. Osmanlının savaş algısını ve dolayısıyla askeri yapılanmasını ciddi bir şekilde dönüştürdüğü bir süreçte, silah teknolojisi ve modern silah ile mühimmatın tedariki sorunu askeri zümreyi en çok meşgul eden meselelerin başında gelmiştir. Teknolojinin bir zanaat unsuru olmaktan çıkıp, seri üretime tabi olması, yerli üretimin yeni teknikler ile güncellenmesine yönelik adımların atılmasını gerekli kılan en önemli unsurdur. Küresel silahlanma yarışına bu endişeler ile eklemlenen Osmanlı, silah ithalatının yanı sıra askeri teknoloji üretiminin de adaptasyonunu sağlamaya çalışmış ve İstanbul merkezli olmak üzere ağır sanayi kolunda çeşitli kompleksler kurmuştur. Bu sürecin aktörleri ise ordudaki modernleşmenin öncüleri olan Osmanlı askeri eliti ve Alman askeri misyonudur.

This research aims to illustrate the research question where the author strives to analyze the progress of the military technological improvements in Ottoman Empire as part of the process on technology transfer from the West. Prior to the 19th century, defence installations, weaponry and strategic thinking in military matters had been provided through practicable and traditional methods communicated by means of master-apprentice relationships, however in the modern age, the mechanization of armed forces reached a peak in the way that a huge alteration in the perception of technology and science took place. Military technological innovations in Europe became the major driving force for modernization in the Ottoman Empire as in other non-western societies. The arms and ammunition production of Ottomans in the age of industrialization is still an unexplored field for the historians, the fundamental sources of this dissertation are the archival documents and the 19th century Ottoman and Prussian manuscripts gathered chiefly from various archives and libraries. Having possessed the richest and most valuable collection of Ottoman manuscripts, the Ottoman State Archive is a unique place to determine and understand the modern war industry significantly in the industrial park of İstanbul. Furthermore, the German archives most especially Historisches Archiv Krupp in Essen is rich in material regarding the transfer of weapons and the scrutiny of German observers charged as military supervisors in Asia Minor.