Otel işletmelerinde çalışanların örgütsel vatandaşlık davranışları, iş stresleri ve işten ayrılma niyetleri ilişkisi: Mersin ilinde bir uygulama

Abstract

Tez çalışması kapsamında Mersin ilinde faaliyet gösteren Turizm İşletme Belgesi'ne sahip otel işletmeleri çalışanlarının örgütsel vatandaşlık davranışları (ÖVD), iş stresleri ve işten ayrılma niyetleri ilişkileri incelenmiştir. Katılımcılara yönelik veriler anket formu aracılığıyla Mersin ilindeki Turizm İşletme Belgeli otel işletmelerinden kolayda örnekleme tekniğiyle toplanmıştır. Yapılan alan araştırması sonucunda 547 kullanılabilir anket formuna ulaşılmış, çok sayıda cevapsız ifade bulunan 8 anket çıkartıldıktan sonra kalan 539 anket üzerinden analizler yapılmıştır. Araştırmadan elde edilen veriler; Mersin ilindeki otel çalışanlarının büyük bir çoğunluğunun erkek çalışanlardan oluştuğunu, yarısından fazlasının 26-35 yaş aralığında olduğunu, yarısının lise düzeyinde eğitime sahip olduğunu, yarısına yakınının yiyecek içecek departmanında çalıştığını, her dört çalışandan üçünün 1-10 yıl arasında iş tecrübesine sahip olduğunu ve yarısına yakınının 1001-1500 TL arasında kazandığını göstermektedir. Yapılan korelasyon analizleri sonucunda otel çalışanlarının ÖVD ile iş stresleri ve işten ayrılma niyetleri arasında negatif yönlü, düşük düzeyde ve anlamlı ilişkiler bulunmuştur. Ayrıca iş stresleri ile işten ayrılma niyetleri arasında negatif ve düşük düzeyde bir ilişki olduğu tespit edilmiştir. Hipotezleri test etmek amacıyla regresyon analizleri yapılmıştır. Bu analizler sonucunda çalışanların ÖVD'nin alt boyutlarının işten ayrılma niyetini negatif yönde etkilediği ve çalışanların işten ayrılma niyetini %11'ini açıkladığı belirlenmiştir. Ancak otel çalışanlarının iş streslerinin işten ayrılma niyetleri üzerinde beklendiği gibi pozitif değil negatif etkili olduğu belirlenmiştir. Son olarak otel çalışanlarının iş streslerinin ÖVD üzerinde anlamlı bir etkisinin olmadığı tespit edilmiştir.

In context of the thesis study, the relations between the Organizational Citizenship Behaviors (OCB), job stresses, and turnover intentions of the employees working in the hotels that have the Tourism Business Certificates in the city of Mersin were examined. The data on the participants were collected from the hotel businesses with the Convenient Sampling Technique by using questionnaires. 547 proper questionnaire forms were reviewed, and after the 8 questionnaires, which had unanswered questions, were eliminated, 539 questionnaires were analyzed. The data obtained in the study showed that the majority of the employees working in the hotels in Mersin were males, more than half of them were between the ages 26-35, half of them were high school graduates, nearly half of them worked in the food and beverages departments, three of every four workers had a job experience between 1-10 years, and half of them earned 1001-1500 TL a month. Upon the correlation analyses, it was found that the there is a negative and significant relation at a low level between the OCB, job stresses turnover intentions. In addition, it was also determined that there is a negative relation at a low level between the job stresses and turnover intentions of the employees. The regression analyses were applied to test the hypotheses. Upon these analyses, it was determined that the sub-dimensions of the OCB influence the turnover intentions of the employees in a negative way; and explained the 11% of turnover intentions of the employees. However, it was determined that the job stress of the employees of the hotels had a negative influence on the turnover intentions, which is contrary to the expectations. As a last item, it was determined that the job stress of the employees of the hotels did not have a significant influence on the OCB.