Turizm talebini etkileyen faktörlerin analizi: Akdeniz Çanağı ülkeleri üzerine bir araştırma

Abstract

Türkiye gibi gelişmekte olan ülkelerin dikkatini çeken turizme, ekonomik etkileri nedeniyle önem verilmeye başlanmıştır. Önemi anlaşılan turizm olgusunun talebi de araştırılmaya başlanmıştır. Turizm hareketlerine katılan kişilerin tercihlerini neye göre yaptıklarının belirlenmesi, bir ülkeye yönelik turizm talebini etkileyen faktörlerin neler olduğunun tespit edilmesi, turizmde atılacak adımlarda başarılı sonuçlar alınması açısından son derece önemlidir. Buradan hareketle Akdeniz Çanağında bulunan 12 ülkeye (Cezayir, Fas, Fransa, İspanya, İtalya, Kıbrıs, Malta, Mısır, Tunus, Türkiye ve Yunanistan) yönelik 1995-2013 arası yıllık turist sayıları panel veri analizi ile incelenmeye çalışılmıştır. Bu çalışmada, daha önce turizm talebinin turist gönderen ülkelerin ekonomik değişkenleriyle açıklanmaya çalışılmasının aksine turist çeken ülkelerin ekonomik değişkenlerinin de o ülkeye olan turizm talebi üzerinde etkili olabileceği düşüncesinden hareket edilmiş ve çalışmada turist çeken ülkelerin yıllık turist sayıları; kişi başına düşen milli gelir, altın dahil toplam döviz rezervi, devletin nihai tüketim harcamaları ve doğumda beklenen yaşam süresi değişkenleri ile açıklanmaya çalışılmıştır. Panel eşbütünleşme testi sonucuna göre turist sayısı ile kişi başına düşen gelir, toplam rezerv ve yaşam süresi değişkenleri arasında uzun dönemli bir ilişkinin var olduğu görülmüştür. Devlet harcamaları ile turist sayıları arasında uzun dönemde anlamlı bir ilişki tespit edilmemiştir.

Tourism, which attracts the attention of countries that are developing like Turkey, has been cared for more because of its economic effects. The demand for tourism, whose importance has been understood, has also been studied in a widespread manner in recent years. Determining on what grounds people participating in touristic activities make their preferences, and investigating the factors that influence the demand for tourism for a country are of vital importance in achieving successful results in tourism. Based on this, the number of the tourists to 12 countries located in the Mediterranean Basin (Algeria, Morocco, France, Spain, Italy, Cyprus, Malta, Egypt, Tunisia, Turkey and Greece) for the 1995-2013 period have been examined with Panel Data Analysis. In this study, contrary to the method in which the tourism demand was explained in countries that sent tourists to other countries with economic variables; in the present study, the number of annual tourists, the gross domestic product per capita, total reserves (includes gold), general government final consumption expenditure and life expectancy at birth variables have been used based on the idea that the economic variables of the countries that attracted tourists might be influential on the demand for tourism to the relevant country. According to the Panel Co-integration Test results, there is a long-term relation between the number of the tourists and the gdp per capita, total reserves and life expectancy variables. No significant relations were determined between general government final consumption expenditure and the number of the tourists in the long run.