Kültürel değerlerin örgütsel adalet algısına etkisinde örgüt kültürünün aracılık rolü: Otel çalışanları örneği

Abstract

Bu araştırmanın temel amacı, otel çalışanlarının kültürel değerlerin alt boyutlarıyla (güç mesafesi, çoğulculuk, erillik, belirsizlikten kaçınma, uzun dönem odaklılık) örgütsel adalet algısının alt boyutları (işlem adaleti, dağıtım adaleti) arasındaki ilişkide örgüt kültürü alt boyutlarının (bürokratik, rekabetçi, toplumcu, yenilikçi) aracılık rolünü inceleyerek, turizm ve davranış psikolojisi yazınına katkıda bulunmaktır. Araştırmanın evreni; İstanbul, Ankara, İzmir ve Antalya'da tüm yıl faaliyet gösteren 5 yıldızlı otellerde yönetici pozisyonu dışındaki çalışanlardır. Söz konusu şehirlerden veri toplanmasının temel sebebi, Türkiye'deki 5 yıldızlı otellerin önemli bir kısmının bu şehirlerde bulunmasıdır. Anket yoluyla 481 katılımcıdan elde edilen verilerin analizi için frekans dağılımları, faktör analizi, basit doğrusal regresyon analizi ve üç aşamalı regresyon eşitliği analizi kullanılmıştır. Basit doğrusal regresyon analizi sonucunda, kültürel değer alt boyutlarının örgütsel adalet boyutlarını anlamlı şekilde etkilediği tespit edilmiştir. Ancak güç mesafesinin dağıtım adaletini, erilliğin ise dağıtım ve işlem adaletini etkilemediği tespit edilmiştir. Öte yandan, örgüt kültürü alt boyutlarının örgütsel adalet alt boyutlarını anlamlı şekilde etkilediği bulgulanmıştır. Aracılık etkisini sorgulamak için yapılan üç aşamalı regresyon eşitliği analizi sonucunda ise, örgüt kültürü alt boyutlarının kültürel değer alt boyutlarıyla örgütsel adalet alt boyutları arasındaki ilişkide aracılık rolünün bulunduğu görülmüştür. Örgüt kültürünün, kültürel değerler ile örgütsel adalet algısı arasındaki ilişkide aracılık rolü yapması, bu tez çalışmasının temel kuramsal çıktısıdır. Nitekim örgüt kültürünün kültürel değerlerden etkilenen, örgütsel adaleti ise etkileyen bir faktör olması, bu sonucun teoriyle örtüştüğünü göstermektedir. Ancak, bu tez çalışmasının bu yönde ilk araştırma olması, söz konusu aracılık etkisine dönük sağlıklı yorumların yapılmasını engellemektedir. Dolayısıyla, ileride konuyla ilgili araştırmalar yapılması, resmin bütününü görmek açısından fayda sağlayacaktır.

The main purpose of this research is to contribute to the literature on tourism and behavioral psychology by examining the mediating role of organizational culture sub-dimensions in relationship hotel employees' sub-dimensions of organizational justice perceptions and sub dimensions of cultural values. The research population is employees except for managers in 5 star hotels operating all year in Istanbul, Ankara, Izmir and Antalya. The main reason for the data collection from these cities is that a significant part of the 5-star hotels in Turkey are located in these cities. Frequency distributions, factor analysis, simple linear regression analysis and three-step regression equation analysis were used for the analysis of data from 481 participants via questionnaire. As a result of simple linear regression analysis, it has been found that cultural value sub-dimensions significantly affect sub-dimensions of organizational justice. However, it has been found that the power distance does not affect the distributive justice and the masculinity does not affect the distributive and procedural justice. On the other hand, it has been found that organizational culture sub-dimensions significantly affect organizational justice sub-dimensions. As a result of the three-stage regression equation analysis conducted to investigate the mediating effect, it has been found that the organizational culture sub-dimensions have a mediating role between cultural value sub-dimensions and organizational justice sub-dimensions. The mediation role of organizational culture in relationship of cultural values and organizational justice is the main theoretical outcome of this thesis. This result supports the theory. Because organizational culture is a factor that affects the organizational justice and is influenced by cultural values. However, the fact that this thesis study is the first research in this field, prevents the interpretation of mediating effects. Therefore, research to be done in the future on this subject will contribute to see the whole picture.