Bir öğrenci hareketi olarak kampüs içi feminizm: Mersin Üniversitesi örneği

Abstract

Mersin Üniversitesi öğrencileri arasında feminist hareketin belli bir ivme kazandığı ve öğrenci eylemleri arasında sıklıkla kadın sorunun dile getirildiği gerçeğinden yola çıkılarak bu çalışma yapılmıştır. Bu bağlamda bir öğrenci hareketi olarak feminist hareket Mersin Üniversitesi örneği üzerinden değerlendirilmiştir. Öğrenci hareketlerinin geçmişine bakıldığında dünyada ve Türkiye'de 1960'lı yılların özel bir dönem olduğu söylenebilir. 68 kuşağı olarak da adlandırılan ve sol ve Marksist eğilimlerle biçim kazanan öğrenci eylemlilikleri Fransa'da ortaya çıkmış olmasına karşın tüm dünyada ve Türkiye'de de etkisini göstermiştir. 12 Eylül askeri müdahalesi belli bir dönem kesintiye uğratsa da öğrenci hareketi 1990'lı yıllarla birlikte yeniden ülke gündeminde yer bulmuştur. Öğrenci hareketinde belli ideolojik değişimler gözlemlenmektedir. Feminist hareketin bağımsız bir özellik kazanması öğrenci hareketi içinde yerini bulması bu değişimlerden birini oluşturmaktadır. Bu bağlamda çalışma bu değişimi de açıklamayı amaçlamaktadır. Mersin Üniversitesi örneği üzerinde yürütülen bu çalışma feminist hareket içinde bulunan öğrencilerin aile yapısı ve çocukluğunu geçirdiği çevre, öğrencilerin kampüs içindeki feminist mücadeleleri, politikayla ilişkileri olmak üzere üç başlık altında incelenmiştir. Bu başlıklar altında ise üniversitede feminist hareketin kökeni, kampüste feminist hareket içinde bulunan öğrencilerin talepleri, hedefleri, katılımcıların kampüs içi çalışmaları, kampüsteki feminist mücadelede olumsuz yönler, kampüsteki feminist mücadelede destek kaynakları ve siyasal iktidarın kadınlara yönelik uygulamış olduğu politikalara öğrencilerin tepkisi incelenmiştir. Araştırmanın örneklemini 2016-2017 eğitim-öğretim yılında Mersin Üniversitesinde öğrenim gören 20 kız öğrenci oluşturmaktadır. Bu çalışmada araştırmacı tarafından geliştirilen 'öğrenci hareketi ve feminizm' başlıklı yarı yapılandırılmış görüşme formu veri toplama aracı olarak kullanılmıştır. Çalışmanın geçerlilik-güvenilirliğini arttırmak için nitel araştırma yönteminin aşamalarından doküman incelemesi ve katılımlı gözlem tekniği kullanılmıştır. Görüşmeler sonucunda elde edilen veriler içerik analizi tekniği kullanılarak analiz edilmiştir. Bu çalışmanın sonuçlarına bakıldığında katılımcıların feminist hareket içinde olmasındaki gerekçe; ataerkil toplum, iktidarın kadınlara yönelik politikaları, kadına yönelik şiddetin artması, toplumda kadının gücünün küçümsenmesi görülmektedir. Katılımcılar kadınları bilinçlendirmek amacıyla kampüs içi-dışı çalışmalar gerçekleştirmektedir. Bu çalışmalar stant kurma ve stantlarda kadınları bilinçlendirici broşür-dergi dağıtmak, kadınlara var olma bilincini aşılamak için feminist atölyeler oluşturmak, seminer düzenlemektir. Katılımcılar çalışmalarını gerçekleştirirken okul yönetimi ve bazı öğrenciler tarafından desteklenmediklerini ifade etmiştir. Katılımcılar toplumda kadınlara uygulanan baskının siyasetle çözüleceğini düşünmektedir. Temel amaçları kadınları uyandırmak, farkındalık oluşturmaktır.

This study has been carried out based on the fact that the feminist movement gained acceleration among the students of Mersin University and the female problem was frequently mentioned among the student actions. In this way, the feminist movement as a student movement was evaluated through the example of Mersin University. Considering the history of student movements in the world and in Turkey ,1960s can be said a special period of those years. 68 generations, also referred to as the left and winning way with Marxist tendencies all over the world in spite of student protests have emerged in France and Turkey also showed its effect. Although the military intervention of September 12 has been interrupted for a certain period of time, the student movement has been included in the agenda of the country with the 1990s. There are certain ideological changes in the student movement. One of these changes is the fact that the feminist movement has gained an independent characteristic in the student movement. In this context, the study aims to explain this change. This study conducted on the example of Mersin University are examined under three headings; The feminist movement of the students in the family structure and childhood environment, feminist struggles of students on campus, relations with politics. Under these headings, the origins of the feminist movement in the university, the demands of the students in the feminist movement on campus, the goals of the participants, the negative aspects of the feminist struggle in the campus, the sources of support in the feminist struggle on the campus and the reaction of the students to the policies applied by the political power towards women were examined. The sample of the study consisted of 20 female students studying at Mersin University in 2016-2017 academic year. In this study, semi-structured interview form which is developed by the researcher and feminism is used as data collection tool. In order to increase the validity-reliability of the study, document analysis and participatory observation technique were used from the stages of the qualitative research method. The data obtained from the interviews were analyzed by using the content analysis technique. Looking at the results of this study, the reason for the participants to be in the feminist movement; patriarchal society, the policies of power towards women, the increase of violence against women, and the underestimation of women's power in society. Participants are conducting on-campus studies to raise awareness among women. These studies are to distribute brochures and magazines to raise the awareness of women in stands and to organize feminist workshops and to organize seminars. The participants stated that they were not supported by the school administration and some students while performing their studies. Participants think that the pressure on women in the society will be solved by politics. Their main purpose is to awaken women and to raise awareness.