Unesco gastronomi şehirlerinde gastronomi turizmi ve yeni yiyecek deneme korkusu (Food neophobia): Hatay ve Gaziantep örneği

Abstract

Gastronomi turizminde mutfak kültürü, yiyecek-içecek deneyiminin önemli bir unsurudur. Bu bağlamda yiyecek-içecekler ait oldukları kültürün önemli bir parçasını oluşturarak o yörenin mutfak kültürü ile ilgili bilgi ve deneyim edinmede önemli bir araç haline gelmiştir. Dolayısıyla araştırmanın amacı, sahip oldukları zengin mutfak kültürünü halen geleneksel yöntemlerle koruyan ve özgünlüklerini muhafaza eden Unesco Gastronomi Şehirleri Hatay ve Gaziantep'te yaşayan yerel halkın gastronomi turizmine yönelik ilgilerini, yeni yiyecek deneme korku düzeylerini ve şehirlerin gastronomi imajını tespit etmektir. Mevcut çalışmada anketler, araştırmacı tarafından 25 Aralık, 2018 -20 Ocak, 2019 tarihinde Gaziantep ve Hatay'da uygulanmış olup, toplamda elde edilen 565 anketin tamamı değerlendirmeye alınmıştır. Anket yoluyla elde edilen veriler, kodlanarak istatistik paket programına aktarılmış ve analiz edilmiştir. Verilerin analizinde aritmetik ortalama ve standart sapma gibi tanımlayıcı istatistiklerden faydalanılmıştır. Bunların yanı sıra, açıklayıcı faktör analizi, t-testi ve Tek Yönlü Varyans Analizi tekniklerinden de yararlanılmıştır. Elde edilen bulgulara göre, her iki şehirde halkın gastronomi turizmine ilgisi yüksektir. Hem Gaziantep hem de Hatay'da yeni yiyecek deneme korkusunun yüksek oranda `nötr` olduğu tespit edilmiştir. Yine de belli bir oranda yeni yiyecek deneme korkusuna sahip katılımcılarında var olduğu bulgulanmıştır. Diğer bir yandan erkek katılımcıların kadın katılımcılara oranla yeni yiyecek deneme korku düzeylerinin daha yüksek olduğu sonucuna ulaşılmıştır. Bir diğer önemli bulguda ise Hatay'da katılımcılarının eğitim seviyeleri yükseldikçe yeni yiyecek deneme korkularının azaldığı, buna karşın Gaziantep'te katılımcılarının eğitim seviyeleri düştükçe yeni yiyecek deneme korkularının azaldığı tespit edilmiştir.

Culinary culture is an important element of food and beverage experience in gastronomy tourism. In this context, food and drinks have become an important part of the culture in which they belong and become an important tool in acquiring knowledge and experience related to the culinary culture of a region. Therefore, the purpose of this research is to determine local peoples' interest in gastronomy tourism, the level of food neophobia and the gastronomy image of cities of the local people who are living in Hatay and Gaziantep which are both UNESCO Gastronomy Cities that preserve their rich culinary culture with traditional methods and maintain their originality. In the present study, the questionnaires were applied by the researcher in Gaziantep and Hatay between December 25, 2018 and January 20, 2019. Total of 565 questionnaires were evaluated. The data obtained through the questionnaires were coded and transferred to the statistical package program and analyzed. Descriptive statistics such as arithmetic mean and standard deviation were used in the analysis of the data. In addition, explanatory factor analysis, t-test, and one-way variance analysis techniques were used. According to the findings, people in both cities have a high interest in gastronomy tourism. In both Gaziantep and Hatay, the levels of food neophobia were found highly neutral. Nevertheless, in some of the participants, it was found that there was a certain percentage of food neophobia. On the other hand it was concluded that male participants had higher levels of food neophobia compared to female participants. Another important finding was that as the education level of the participants of Hatay increasing, the food neophobia level was decreasing, however, in Gaziantep participant, the food neophobia level was decreasing as the level of education was decreasing.