Konaklama işletmelerinde kurumsal sosyal sorumluluk faaliyetlerinin analizi: Borsa İstanbul konaklama işletmeleri ve marka değeri en yüksek uluslararası konaklama işletmeleri karşılaştırması

Abstract

İşletmeler için nihai amacın tarihsel süreç içerisinde kar maksimizasyonundan hissedar değer maksimizasyonuna ve son olarak paydaş maksimizasyonuna dönüşmesi, işletmeleri tüm paydaşlarına yönelik faaliyetlerde bulunmaya yönlendirmektedir. Ağır rekabet koşulları altında faaliyet gösteren konaklama işletmelerinde de kurumsal sosyal sorumluluk faaliyetleri son yıllarda uygulanmaya çalışılması gereken bir olgu haline gelmiştir. Turizm sektöründe kurumsal sosyal sorumluluk kavramının artan önemi bağlamında bu araştırmada kurumsal sosyal sorumluluk faaliyetlerinin ve bu faaliyetlerin raporlanma düzeyinin hem BIST konaklama işletmeleri hem de dünyada marka değeri en yüksek konaklama işletmeleri bağlamında karşılaştırmalı analizi gerçekleştirilmeye çalışılmıştır. Bu bağlamda, sözkonusu konaklama işletmelerinin kurumsal web siteleri, sosyal medya hesapları, kurumsal sosyal sorumluluk raporları ve faaliyet raporları 2016-2017 yılları kapsamında içerik analizi yöntemiyle incelenmeye çalışılmıştır. Analiz neticesinde BIST konaklama işletmelerinin genel olarak kurumsal sosyal sorumluluk faaliyetleri gerçekleştirmedikleri ve kurumsal sosyal sorumluluk faaliyetlerini raporlamadıkları sonucuna ulaşılmıştır. İncelenen raporlarda kurumsal sosyal sorumluluk kavramının daha çok yasal zorunluluklar çerçevesinde benimsendiği tespit edilmiştir. Marka değeri en yüksek konaklama işletmelerinin ise kurumsal sosyal sorumluluk kavramını işletme kültürü olarak benimsedikleri, kurumsal sosyal sorumluluk faaliyetlerini gerçekleştirdikleri ve gerçekleştirilen faaliyetlerin raporlamasını yaptıkları gözlemlenmiştir. Marka değeri en yüksek konaklama işletmelerinin, BIST konaklama işletmelerine göre sosyal medya hesaplarında ve kurumsal web sitelerinde gerçekleştirdikleri kurumsal sosyal sorumluluk faaliyetlerine daha çok yer verdiği saptanmıştır. Marka değeri en yüksek konaklama işletmelerinin en fazla gerçekleştirdikleri ve raporladıkları faaliyetlerin çevre ve toplum alanında yapılan sorumluluk çalışmaları olduğu saptanmıştır. Söz konusu işletmeler tarafından en az katılım sağlanan faaliyet alanının ise `Sanata destek` olduğu tespit edilmiştir. BIST konaklama işletmelerinin ise daha çok toplumsal alanda sosyal sorumluluk faaliyetlerini raporladığı gözlemlenmiştir. İklim değişikliği, çevre dostu tesis kullanımı, doğal afetle mücadele, vakıf, sorumlu kaynak kullanımı, kaçakçılıkla mücadele gibi sosyal sorumluluk alanları ise söz konusu işletmelerin en az gerçekleştirdiği ve raporladığı faaliyetler olarak tespit edilmiştir.

The fact that the ultimate goal for companies has been transformed from profit maximization to shareholder value maximization in the historical process and finally to stakeholder maximization has led enterprises to engage in activities for all stakeholders. Corporate social responsibility activities have also become a phenomenon that should be tried to be implemented in the last years in accommodation enterprises operating under heavy competition conditions. In the context of the increasing importance of the concept of corporate social responsibility in the tourism sector, the comparative analysis of the corporate social responsibility activities and the reporting level of these activities in the BIST lodging companies as well as in the context of the most valuable lodging brands in the world, has been tried to be performed. In this context, corporate websites, social media accounts, corporate social responsibility reports and annual reports of lodging companies in question have been tried to be analyzed with content analysis method in 2016-2017. As a result of the analysis, it was concluded that BIST lodging companies did not perform corporate social responsibility activities in general and did not report corporate social responsibility activities. In the reports reviewed, it was determined that the concept of corporate social responsibility was mostly adopted within the framework of legal requirements. It has been observed that the most valuable lodging brands adopt corporate social responsibility concept as business culture, realize corporate social responsibility activities and report the activities performed. According to BIST lodging companies, the most valuable lodging brands give more place to corporate social responsibility activities realized in social media accounts and corporate websites. It has been determined that the activities carried out and reported by the most valuable lodging brands with the responsibility studies in the environment and society. It has been determined that the activity area which has the least participation by these companies `Support to Art`. It is observed that BIST lodging companies mostly report their social responsibility activities in the social field. Social responsibility areas such as climate change, environment-friendly facility use, fight against natural disaster, foundation, responsible resource use, and fight against smuggling have been identified as the least activities carried out and reported by these companies.