Klinik biyokimya testlerinin Mersin İli`ndeki referans aralıklarının indirekt yöntemle belirlenmesi

Abstract

Klinik laboratuvar testlerinin tıbbi karar amacıyla kullanılabilmesi için her testin referans aralıklarının bilinmesi gerekir. Referans aralık değerlerinin coğrafi bölge, ırk, cinsiyet, yaş ve beslenme alışkanlıkları gibi faktörlere bağlı olarak değişmesi nedeniyle her laboratuvar kendi referans aralık değerlerini belirlemelidir. Ancak referans aralıklarının hesaplanması oldukça zordur. Son yıllarda hastane verileri kullanılarak, referans aralıklarının indirekt yöntem ile daha kolay hesaplanabildiğine dair yayınların sayısı hızla artmaktadır.Bu çalışmanın amacı Mersin Üniversitesi Sağlık Araştırma ve Uygulama Hastanesi Klinik Biyokimya Laboratuvarı'nda 01.01.2005 ile 31.12.2006 tarihleri arasında (2 yıl) çalışılan testlerden, onsekizinin hasta sonuçlarının verilerini kullanarak indirekt yöntemle referans aralıklarının hesaplanmasıdır. Anılan tarihler arasında polikliniklerimize başvuran bireylerden 1.190.765 veri elde edilmiştir. Ancak bu çalışma kapsamı içerisine polikliniklerimize yalnızca bir kez başvuran 5 yaş ve üzeri hastalardan 480.937 veri dahil edilmiştir. Alt gruplara ayırmada ise MARS (Multivariate Adaptive Regression Splines; Çok Değişkenli Uyumlu Regresyon Uzanımları Tekniği) analizinden faydalanılmıştır.Çalışmanın sonucunda elde edilen bilgilere göre belirlediğimiz referans değerler ile üretici firmanın önerdiği değerler arasında benzerlikler vardır. Ancak tam bir örtüşme gözlenmemiştir. Glukoz, üre, kreatinin, total bilirubin, indirekt bilirubin ve aspartat transaminazın referans değerleri üretici firmanın değerleri ile benzer; lipit paneli, ürik asit, total protein, albumin, alanin transaminaz, gamma-glutamil transferaz, laktat dehidrogenaz ve kreatin kinaz değerleri ise farklı çıkmıştır.Bu çalışma hastane verileri kullanılarak indirekt yöntemle referans aralığı hesaplanabileceğini göstermiştir. Ancak gerekli veri sayısı, dışlanacak veriler, alt gruplara ayırma ve aşırı uç değerlerin atılması kriterleri ile referans aralığı hesaplarken seçilecek metodun ne olacağı hakkında literatürde henüz yeterli çalışma mevcut değildir. Bu yöntemin, bilgisayar informasyon sistemlerinin gelişmesi, bu konu hakkındaki çalışmaların artması ve standardizasyonun sağlanması ile ileride direkt yöntemin yerini alacağını düşünmekteyiz.

The reference intervals of the clinical laboratory tests have to be known for accurate medical decision. As reference interval values vary due to factors such as geographical district, ethnicity, age and feeding, all laboratories have to determine their own values. However, it is quite difficult to estimate the reference intervals. Recently, publications are increasing which shows that estimating the reference intervals by indirect method is easier by using hospital data.The aim of this study was to analyze the reference intervals of eigthteen tests which were performed at the Clinical Biochemistry Laboratory of Mersin University Medical Hospital between 01.01.2005 and 31.12.2006 (2 years) by using patients? data with indirect method. Between those days 1.190.765 data were obtained from the patients who applied to our outpatient clinics. However, 480.937 data were included in this study from the patients who applied only once and who were at the age of 5 and over. MARS (Multivariate Adaptive Regression Splines) analyze was used in order to seperate the subgroups.As a conclusion, some of the estimated reference intervals were similar with the values recommended by the producer firm while some others were not. The reference values of glucose, urea, creatinin, total bilirubine, indirect bilirubine and aspartat transaminase were found similar with the values of the producer firm; the reference values of lipids, uric acid, total protein, albumine, alanine transaminase, gamma-glutamil transferase, laktat dehidrogenase and creatine kinase were not found similar with the values of the producer firm.The results of this study suggest that by using hospital data the reference intervals could be calculated by the indirect method. However, in the literature there does not exist enough studies about the necessary data number, seperating into subgroups, criteria of omitting extreme values and selecting the methods to estimate the reference intervals. We suggest that the indirect method will be using in future as studies on this issue increase, as computer information systems are developed and as the standardization is ensured.