Nigella sativa L. (Ranunculaceae) bitkisi üzerinde farmakognozik araştırmalar

Abstract

Bu çalışmanın amacı N. sativa bitkisinin farklı kısımlarını fitokimyasal açıdan araştırmak ve antioksidan aktivitelerini değerlendirmektir.Bu çalışmada Doğu Akdeniz'de doğal olarak yetişen N. sativa tohumlarının sabit yağının yağ asidi bileşimi GC ve GC-MS ile belirlenmiştir. Yağda sekiz yağ asidi (%94.75) saptanmıştır. Yağın ana yağ asitleri linoleik asit (%51.60), oleik (%13.50) ve palmitik asittir (%13.50). N. sativa tohumlarından hidrodistilasyon yöntemiyle %33.3 verimle uçucu yağ elde edilmiştir. GC ve GC-MS analizleri monoterpenlerin baskın olduğu 12 bileşenin varlığını göstermiştir. p-simen (%38.34), timokinon (%18.93) ve ?-tuyen (%16.68) ana bileşenlerdir. N. sativa tohumlarındaki timol ve timokinon seviyeleri de HPLC ile belirlenmiştir. Ekstrede timol bulunmazken timokinon seviyesi 268.3µg/ml olarak saptanmıştır.N. sativa'nın tohum, toprak üstü ve köklerinin metanollü ekstreleri HPLC ile fenolik bileşimleri açısından incelenmiştir. Baskın fenolik bileşen kersetindir. İlave olarak N. sativa tohum hekzan ekstresindeki tokoferol profili HPLC ile araştırılmıştır. Ekstrede dört tokoferol türevi saptanmıştır. ?- ve ?-tokoferol ana bileşenlerdir.N. sativa tohumlarının mineral analizi, tohumların on üç mineral içerdiğini göstermiştir. Fosfor, potasyum ve kalsiyum en yüksek miktarda bulunan elementlerdir.Metanollü ekstreler DPPH yöntemi ile radikal süpürücü etkileri için de araştırılmıştır. Toprak üstü kısımları diğer kısımlardan daha yüksek radikal süpürücü etki göstermiştir.

The aim of this study was to investigate different parts of N. sativa phytochemically and was to evaluate their antioxidant activity.In this study, the fatty acid composition of fixed oil of N. sativa seeds growing wild in East Mediterranean were determined by GC and GC-MS. Eight fatty acids (94.75 %) have been identified in the oil. The main fatty acids of the oil were linoleic acid (51.60%), oleic (13.50%) and palmitic acids (13.50%).The essential oil of N. sativa seeds was obtained by hydrodistillation, yielding 3.3% of oil. The GC and GC-MS analysis showed the presence of 12 components, predominantly monoterpenes. The major constituents were p-cymene (38.34%), thymoquinone (18.93%) and ?-thujene (16.68%) in the oil. The levels of thymol and thymoquinone of N. sativa seeds were also determined by HPLC. The level of thymoquinone was 268.8µg/ml in the extract whereas thymol was not detected.Methanolic extracts from seeds, aerial parts and roots of N. sativa were analysed for their phenolic composition by HPLC. The predominant phenolic compound was quercetin.In addition, tocopherol profile was investigated in the hexane extract of N. sativa seeds by HPLC. Four tocopherol derivates were identified in the extract. ?- and ?-tocopherol were the major components in the extract.Mineral analysis of N. sativa seeds showed that the seeds contained thirteen minerals. Phosphorus, potassium, calcium were determined as the major elements.The methanolic extracts were tested for radical scavenging activity by DPPH (1,1-diphenyl-2-picrylhydrazyl) test. The aerial parts exhibited higher radical scavenging activity than the other extracts.