eNOS T786C ve G894T polimorfizmlerinin koroner arter hastalığında risk olarak değerlendirilmesi

Abstract

Hayatın erken evrelerinde başlayarak orta yaş ve sonrasında koroner arter hastalığı (KAH) ile sonuçlanan ateroskleroz, birçok nedene bağlı bir hastalıktır. Endotel disfonksiyonu, aterosklerozun yapısal değişikliklerinden önce oluşur ve gelecekteki kardiovasküler olayları öngörmeye yardım eden bağımsız bir faktördür. Endotel disfonksiyonuna neden olan çeşitli mekanizmaların içinde en belirgin olanı nitrik oksit azalmasıdır. Bu durumun nedeni nitrik oksidin biyolojik aktivitesinin veya eNOS enzim aktivitesinin azalmasıdır. Azalmış nitrik oksit salınımının ateroskleroz gelişimi üzerindeki etkisinin belirlenmesiyle eNOS enzimini kodlayan gende çeşitli mutasyonlar saptanmıştır. Bu mutasyonların bozulmuş nitrik oksit salınımına, sonuç olarak da koroner arter hastalığına neden olabileceği bildirilmiştir. Çalışmamızda, KAH'lığında eNOS T786C ve eNOS G894T polimorfizmlerinin olası rolünün belirlenmesi amaçlandı.Mersin Üniversitesi Tıp Fakültesi Hastanesi Kardiyoloji AD'ında koroner anjiyografi uygulanan 175 birey çalışmaya dahil edildi. Koroner arterlerinde herhangi birinde %70 ve fazlası darlığı olan 89 birey koroner arter hastası (hasta grubu), herhangi bir darlık ya da lezyon tespit edilmeyen 86 birey kontrol grubu olarak çalışmaya dahil edildi.Kontrol ve KAH grubunda nitrik oksit düzeyi ELISA (Organo Teknika, Avusturya), lipid profili ve açlık kan şekeri düzeyi Cobas Integra 800 otoanalizör (Roche Diagnostics GmbH Mannheim, Almanya) ile belirlendi. Kontrol ve KAH grubuna ait genomik DNA'lar tam kandan izole edildi. eNOS T786C ve eNOS G894T polimorfizmleri, mutasyon belirleme kitleri kullanılarak gerçek-zamanlı PZR cihazı (LightCycler480 II, Roche Diagnostics GmbH Mannheim, Almanya) ile saptandı.Nitrik oksit düzeyinde kontrol ve hasta grubu arasında anlamlı bir farklılık saptanmadı (p=0,246). eNOS T786C polimorfizminin, KAH grubunda TT, TC ve CC genotipi sıklığı sırasıyla %42.7, 41.6 ve 15.7, kontrol grubunda ise %62.8, 29.1 ve 8.1 olarak saptandı. TT genotipiyle karşılaştırıldığında, TC genotipine sahip olanların 2.100 kat (p=0,026), CC genotipine sahip olanların ise 2,842 kat (p=0,040), ayrıca C alleline sahip olanların, T alleline sahip olanlara göre 1,964 kat (p=0,005) daha fazla KAH oluşturma riskine sahip olduğu belirlendi. eNOS G894T polimorfizminde, kontrol grubu ve KAH grubu arasında anlamlı bir fark bulunmadı (p>0,05).Sonuç olarak, eNOS T786C varyantlarının KAH için risk faktörü olarak değerlendirilebileceği düşünüldü.

Atherosclerosis is a disease develops due to many reasons begins in the early stages of life and after middle age, results in coronary artery disease. Endothelial dysfunction is an independent factor that helps to predict the future cardiovascular events and occurs before the structural changes of atherosclerosis. The most prominent of the various mechanisms that cause endothelial dysfunction is reduction of nitric oxide. The reason for this situation is the reduction in biological activity of nitric oxide or the reduction in eNOS enzyme activity. With the determination of the effect of decreased release of nitric oxide on the development of atherosclerosis, various mutations was detected in the gene encoding the enzyme eNOS. It has been reported these mutations may lead impaired the release of nitric oxide and eventually to coronary artery disease.In our study, we aimed to determine the possible role of eNOS polymorphisms T786C and G894T in coronary artery disease.175 individuals who underwent coronary angiography in Mersin University Medical Faculty Department of Cardiology were included. 89 individuals with 70% or more stenosis in any coronary arteries were grouped as coronary artery disease group and 86 person with not detected any stenosis or lesion is classified as a control.Fasting blood sugar, lipid profiles were determined by enzymatic colorimetric method (Cobas Integra 800 otoanalizör, Roche Diagnostics GmbH Mannheim, Almanya) and nitric oxide levels detected by ELISA (Organo Teknika, Avusturya) in control and CAD group. Genomic DNA was isolated from whole blood in control and CAD groups. eNOS T786C and G894T polymorphisms of eNOS, were determined by real-time PCR (LightCycler480 II, Roche Diagnostics GmbH Mannheim, Almanya) with mutation detection kits.Nitric oxide level was not significantly different between patients and control group (p=0.246). In T786C polymorphism of eNOS, TT, TC and CC genotype frequencies are 42.7%, 41.6 and 15, respectively, in CAD group and 62.8%, 29.1 and 8.1, respectively in the control group. Compared with the TT genotype, those with TC genotype has 2100-fold (p = 0.026), and those with the CC genotype has 2.842-fold (p=0.040) and C allel has 1,964-fold (p=0,005) were determined to have greater risk of developing CAD. eNOS G894T polymorphism, showed no significant difference between CAD group and control group.In conclusion, the eNOS G894T genotypes were not associated with CAD and the eNOS T786C variants was be evaluated as a risk factor for CAD.