Nazal polipozislilerde koku fonksiyonu ve opolip dokusunda olfaktör mukozanın immünohistokimyasal incelenmesi

Abstract

Nazal polipozis (NP) tanısı, tedavisi ve hastalığın seyri açısından eskiden olduğu gibi günümüzde de büyük bir sorun olarak karşımızda durmaktadır. Bu sorunun çözülmesi için klinik ve laboratuvar çalışmalara olan ihtiyaç halen devam etmektedir. Bu çalışma Mersin Üniversitesi Tıp Fakültesi Kulak Burun Boğaz Hastalıkları Ana Bilim Dalında 15.02.2012 ile 01.01.2013 tarihleri arasında yapıldı. Çalışma grubu NP tanısı alan, kontrol grubu ise konka bülloza (KB) tanısı alan hastalardan oluşturuldu. Çalışma grubunda 27 NP?li hasta, kontrol grubunda ise 18 KB?lı hasta yer aldı. Hastalara ilk başvuru anında Prick alerji testi, ve Smell Disskets koku testi yapıldı. Medikal tedavi ve cerrahi sonrası üçüncü ay koku testi tekrarlanıp bulgular kaydedildi. NP?li hastalara topikal nazal steroid (mometazon furoat) ve 1 mg/kg dozunda sistemik steroid (prednisolon) ve enfeksiyon bulgusu olan hastalara oral amoksisilin klavunik asit tedavisi başlandı. Bilgisayarlı tomografi (BT) çekilip Lund - Mackay skorlama sistemine göre skorlanarak hastalar ameliyat edildi. Hastalara endoskopik sinüs cerrahisi (ESC) uygulanıp NP grubunda orta konka mediyali, orta konka laterali ve olfaktör bölgeden, KB grubunda ise orta konka lateralindeki konka mukozasından biyopsi örnekleri alınıp immünhistokimyasal analiz yapıldı. Biyopsi örnekleri immünohistokimyasal analizde OMP, PGP9.5, TUJ1, CD56, S-100, P63, CK18 ile boyandı ve değerlendirildi.NP?de; cerrahi öncesi koku skoru ortalaması 2,63, medikal tedavi sonrası koku skoru ortalaması 4,85, cerrahi sonrası üçüncü ay koku skoru ortalaması 3,59 olarak bulundu. Bu değerler koku artışı yönünden istatistiki olarak anlamlı bulundu. ( p<0,001) NP?de medikal tedavi sonrası düzelme gösteren koku skorları cerrahi sonrası dönemde az da olsa düşme eğilimi gösterdi. Cerrahi sonrası koku azalması oluşan ödem ve krutlara bağlandı. KB grubunda; cerrahi öncesi koku skoru ortalaması 7,05, cerrahi sonrası üçüncü ay koku skoru ortalaması 7,50 olarak bulundu. KB?da ise cerrahi sonrası koku skoru az da olsa artış gösterdi. Bu artış istatistiki olarak anlamlı bulunmadı. (p=0,055) Hastalığın yaygınlığını ölçmede kullandığımız Lund - Mackay BT skorlama sisteminde hastaların çoğunda yüksek BT skorları bulundu. Toplam Lund - Mackay BT skoru ile cerrahi öncesi, medikal tedavi sonrası ve cerrahi sonrası üçüncü ay koku skorları arasında istatistiki olarak anlamlı bir ilişki bulunamadı.( p=0,357)Histopatolojik incelemede; olfaktör bölge mukozasında enflamatuvar hücrelere, yer yer epitel kaybına ve epitel dejenerasyonuna rastlandı. KB rezeksiyonu ile alınan konka lateral kısmının mukoza incelenmesinde ise büyük oranda olfaktör hücrelere rastlandı. Konka lateral ve mediyalinden alınan polip örneklerinin immünohistokimyasal incelemesinde çok az da olsa olfaktör hücrelere rastlandı. Ancak NP?li hastalarda cerrahi sonrası koku fonksiyonlarında istatistiki olarak belirgin düzelme görüldü.Bu konuyla ilgili daha geniş hasta serileriyle çalışmaların yapılması, NP hastalığı ve bu hastalığın koku fonksiyonu üzerine olan etkilerinin daha iyi anlaşılmasını sağlayacağı düşünülmüştür.

Nasal polyposys (NP) ; in terms of its diagnosis , treatment and clinical course of the disease, still remains against us as a big problem like the former times. To solve this problem necessity for clinical and laboratory studies still proceeds. This study was performed by Mersin University Medical Faculty Otorhinolaryngology department between 15.02.2012- 01.03.2013. The study group is formed by NP patients and the control group is formed by concha bullosa (CB) patients. İn the study group 27 NP patients and in the control group 18 CB patients took place. Prick Allergy Test and Smell Disskets olfactory tests were applied to patients in the first visit to otorhinolaryngology department. After the medical treatment and postoperative third month olfactory test is repeated and test results were recorded. Topical nasal medical (mometason furoate) and 1 mg/kg systemic medical (prednisolone) were given to patients. Patients were operated after Computerized Tomography (CT) were taken from patients and film results were scored according to Lund - Mackay grading system. Endoscopic sinus surgery (ESS) were applied to patients and in the NP group middle concha lateral, medial and olfactory region biopsies and in the CB group middle concha lateral concha mucosa biopsies were taken. Biopsy specimens were studied by immunhistochemistry. Biopsy specimens were stained with OMP, PGP9.5, TUJ1, CD56, S-100, P63, CK18 in immunochemistry analysis and staining levels were evaluated. In the NP group olfactory score?s mean was found as 2,63 before surgery, 4,85 after medical treatment, 3,59 after third month of surgery. These scores were regarded as statistically significant.( p<0,001) In the patients group olfactory score which was improved after medical treatment, tend to decline a bit after surgery. Decline in olfaction after surgery was thought to be due to edema and crusting. In the CB group olfactory score?s mean was found as 7,05 before surgery and 7,50 after third month of surgery. In the CB group olfactory scores after surgery increased a bit but this increase was not statistically significant. (p=0,055) High CT scores were found in most of the patients by using Lund - Mackay grading system which was used for measuring extensiveness of disease of patients. There was no statistically significant relationship between total Lund - Mackay CT scores and olfactory scores before surgery, after medical treatment and after third month of surgery. ( p=0,357)In histopathological analysis of patients; ınflamattory cells, epithelial loss from place to place , and epithelial degenaration were seen in olfactory mucosa. In the mucosal examination of lateral part of concha which were resected from CB patients, olfactory cells were found. In the immunhistochemical analysis of polyps taken from concha medial and lateral parts of patients even if just a bit olfactory cells were seen. There was also statistically significant improvement in olfactory functions after surgery in nasal polyposys patients. To a larger patient series of studies on this topic, NP disease and a better understanding of the effects of this disease on the function of smell is thought to.