Meme kanserli hastalarda kemoterapi tedavisi sırasında uygulanan sanal gerçeklik gözlüğünün anksiyete ve hasta memnuniyetine etkisi

Abstract

Amaç: Bu araştırma, birinci kür kemoterapi tedavisi sırasında meme kanserli hastalara uygulanan sanal gerçeklik gözlüğünün hastalardaki anksiyetenin psikolojik ve fizyolojik belirtilerine (kan basıncı, kalp atım hızı, solunum hızı ve periferik oksijen satürasyonu (SpO2)) etkisini belirlemek amacıyla randomize kontrollü deneysel çalışma olarak yapılmıştır.Yöntem: Araştırmanın evrenini, 01 Ekim 2017- 15 Nisan 2018 tarihleri arasında Mersin Şehir Hastanesi Ayaktan Kemoterapi Ünitesi'nde birinci kür kemoterapi tedavisi alan meme kanserli hastalar oluşturmuştur. Örneklemini ise araştırma kriterlerine uyan kemoterapi tedavisi alan meme kanserli hastalar arasından randomizasyonla belirlenen 62 çalışma (sanal gerçeklik gözlüğü uygulanan) ve 62 kontrol (sanal gerçeklik gözlüğü uygulanmayan) grubu olmak üzere toplam 124 hasta oluşturmuştur. Veri toplama araçları olarak `Birey Tanıtım Formu` `Durumluk Kaygı Envanteri` `Anksiyetenin Fizyolojik Belirtileri İzlem Formu` `Memnuniyet Durumunu Değerlendirme Skalası (MDDS)` ve `Kemoterapi Sırasındaki Zaman Algısı Değerlendirme Formu` kullanılmıştır. Çalışma grubundaki hastalara, kemoterapi sırasında süresi 3-10 dakika arasında değişen toplam 30 dakika boyunca sanal gerçeklik gözlüğü ile müzik fonlu, park, doğa ve deniz kenarı yürüyüşleri, deniz altı, müze gezisi gibi videolardan hastanın izlemek istediği ve istediği zaman değiştirebileceği videolar izletilmiştir. Kontrol grubundaki hastalara ise herhangi bir uygulama yapılmaksızın standart kemoterapi protokolü ve hemşirelik bakımı uygulanmıştır. Verilerin değerlendirilmesinde ortalama, yüzdelik, ki kare, t testi, bağımlı gruplarda t testi ve bağımsız gruplarda t testi kullanılmıştır.Bulgular: Sanal gerçeklik gözlüğü uygulaması sonrası çalışma grubunda durumluk kaygı puan ortalaması ve kemoterapi sırasındaki zaman algısının istatistiksel olarak anlamlı düzeyde azaldığı (p<0,05), anksiyetenin fizyolojik belirtilerinden kan basıncı, kalp atım hızı, solunum hızı ve SpO2 puan ortalamasının ise istatistiksel olarak anlamlı düzeyde arttığı (p<0,05) belirlenmiş olup hastaların tamamının sonraki kemoterapi kürlerinde sanal gerçeklik gözlüğünü kullanmak istediği saptanmıştır. Kontrol grubunda ise durumluk kaygı puan ortalamalarının ve kemoterapi sırasındaki zaman algısının istatistiksel olarak anlamlı düzeyde arttığı (p<0,05) belirlenmiş olup anksiyetenin fizyolojik belirtilerinden kan basıncı, kalp atım hızı, solunum hızı ve SpO2 puan ortalamasının da arttığı ancak istatistiksel olarak anlamlı bir fark olmadığı bulunmuştur (p>0,05). Çalışma grubunda hasta tarafından algılanan süre ile durumluk kaygı puan ortalamaları arasında pozitif yönde bir korelasyon görülmekte olup aralarında istatistiksel olarak anlamlı bir ilişki bulunmuştur (p<0,001).Sonuç ve Öneriler: Sanal gerçeklik gözlüğü uygulaması, birinci kür kemoterapi tedavisi alan meme kanserli hastaların anksiyetenin fizyolojik belirtilerinden kan basıncı, kalp atım hızı, solunum hızı ve SpO2 arttırdığı, anksiyete düzeyini ve kemoterapi sırasındaki zaman algısını azalttığı saptanmıştır. Araştırmadan elde edilen sonuçlar doğrultusunda, sanal gerçeklik gözlüğü uygulamasının anksiyeteye olumlu etkisi nedeniyle, dikkati başka yöne çekme yöntemi olarak hemşirelik uygulamalarına dahil edilmesi önerilmektedir.Anahtar Kelimeler: Sanal Gerçeklik Gözlüğü, Anksiyete, Hasta Memnuniyeti, Kemoterapi, Hemşirelik.

Aim: This study was designed to determine the effect of virtual reality glasses in patients with breast cancer during the first cure of chemotherapy treatment on the psychological and physiological symptoms of patient anxiety (blood pressure, heart rate, respiratory rate and peripheral oxygen saturation (SpO2) done.Methods: The study's universe consisted of breast cancer patients chemotherapy treatment at Mersin City Hospital Remote Chemotherapy Unit between 01 October 2017 and 15 April 2018. The sample consisted of a total of 124 patients, 62 of whom were randomly assigned to chemotherapy-treated breast cancer patients (used virtual reality glasses) and 62 controls (who did not use virtual reality glasses) among the breast cancer patients who received chemotherapy treatment. Data collection tools were `Individual Presentation Form`, `State Anxiety Inventory`, `Physical Symptoms Follow-up Form for Anxiety`, `Satisfaction Evaluation Scale` and `Time Awareness Evaluation Form for Chemotherapy` were used. During the course of chemotherapy, the patients in the study group were exposed to video for a total of 30 minutes, ranging from 3 to 10 minutes, with the help of virtual reality glasses, such as music, park, nature and marine walks, underwater and museum trips. In the control group, standard chemotherapy protocol and nursing care were applied without any application. Mean, percentage, chi square, t test, t test in dependent groups and t test in independent groups were used in the evaluation of the data.Results: In the study group after the virtual reality glasses application, the state anxiety point average and the time perception during the chemotherapy treatment decreased statistically (p<0,05), the blood pressure, heart rate, respiration rate and SpO2 (p<0,05), and it was observed that all of the patients wanted to use the virtual reality glasses in other chemotherapy cycles. In the control group the state anxiety point averages and the time perception during chemotherapy treatment increased statistically significantly (p<0,05) and the mean blood pressure, heart rate, respiration rate and SpO2 scores of physiological symptoms of anxiety but not statistically significant (p>0,05). In the study group, there was a statistically significant correlation between the perceived time by the patient and the state anxiety point averages in the positive direction (p <0,001).Conclusions and Suggestions: Virtual reality glasses application revealed that patients with breast cancer who received first cure chemotherapy treatment improved blood pressure, heart rate, respiration rate and SpO2, anxiety level and time sensitivity of chemotherapy treatment from the physiological symptoms of anxiety. Due to the positive effects of virtual reality glasses on the anxiety in the direction of the results obtained from the research, it is suggested that should be included in nursing applications as another way of attracting attention.Keywords: Virtual Reality Glasses, Anxiety, Patient Satisfaction, Chemotherapy, Nursing.