Polikistik over sendromlu hastalarda karaciğer yağlanması ve non-invaziv hepatik indekslerin değerlendirilmesi

Abstract

ÖZETAMAÇ: Bu çalışmada Polikistik Over Sendromu (PKOS) hastalarında karaciğer yağlanmasının ultrasonografi ve hepatik non-invaziv indekslerle araştırılması ve metabolik parametreler ve biyokimyasal ölçümlerle korelasyonun ortaya konulması amaçlanmıştır MATERYAL VE METOT: Çalışmaya yeni tanı konmuş 33 PKOS hastası ve 29 gönüllü katılımcı dahil edildi. Hastaların detaylı tıbbi öyküsü alınarak boy, kilo ve bel çevresinden oluşan antropometrik ölçümleri ile sistolik ve diastolik kan basıncı ölçümleri yapıldı. Katılımcıların 12 saat açlıktan sonra alınan venöz kan örneklerinde açlık kan şekeri, insülin düzeyleri, açlık kolesterol seviyeleri (total kolesterol, düşük dansiteli lipoprotein (LDL), ve yüksek dansiteli lipoprotein (HDL), trigliserid, alanin aminotransferaz (ALT), aspartate aminotransferaz (AST), gama-glutamiltransferase (GGT), folikül stimulan hormon ( FSH), lüteinizan hormon (LH), total testosteron, dehidroepiandrosteron-sülfat (DHEAS), 17-OH-progesteron ve trombosit sayısı araştırıldı. Metabolik sendrom (MetS) tanısında Ulusal Diyabet Federasyonu (IDF) tarafından belirlenen kriterlerler kullanıldı. Karaciğer yağlanması,karaciğer parankim ekojenitesini böbrek ve dalak ekojeniteleriyle karşılaştırarak, değerlendirilmiş ve evrelendirildi (1) (Scatarige at all kriterleri). Hastaların karaciğer fibrozis ve yağlanma durumunun değerlendirilmesi için üç non-invaziv karaciğer yağlanması indeksi [NAFLD karaciğer yağlanma skoru , lipid akümülasyon üretimi (LAP) ve hepatik steatoz indksi (HIS)] ile iki non-invaziv karaciğer fibrozis indeksi [ FIB-4, aspartate aminotransferase (AST)-trombosit oran indeksi (APRI) kullanıldı.BULGULAR: Çalışmamızda PKOS hastalarında karaciğer yağlanması sıklığı kontrol grubuna gore anlamlı derecede yüksek bulundu (%69.7'ye karşı %34.5 p≤0,05). Metabolik sendromu olan ve metabolik sendromu olmayan PKOS hastaları arasında karaciğer yağlanması açısından anlamlı fark saptanmadı. (%81.8'e karşı 63.6 p=0.430). PKOS olgularında karaciğer yağlanmasının non-invaziv indekslerinden LAP ve HIS Skorlarının kontrol grubuna göre anlamlı derecede yüksek olduğu belirlendi. (LAP: 40,5±35,1 ve 21,2±17,4, p =0,016;HIS skoru: 35,9±6,6 ve 31,8±5,9, p=0,017). Gruplar arasında NAFLD karaciğer6yağlanma skoru bakımından anlamlı fark saptanmadı (p>0,116). PKOS olgularında karaciğer fibrozisinin non-invaziv indekslerinden gruplar arasında FIB-4 ve APRI fibrozis skorları bakımından da anlamlı fark saptanmadı. SONUÇ:Polikistik over sendromlu hastalarda sıklığı artan karaciğer yağlanması erken dönemde tanı konulup tedavi edilmediğinde ciddi klinik sonuçlara neden olabilir. PKOS metabolik sendromdan bağımsız olarak karaciğer yağlanması için bir risk faktörüdür. Abdominal ultrasonografi ve non-invaziv karaciğer indekslerinden LAP ve HIS, PKOS hastalarındaki karaciğer yağlanmasını gösteren kullanımı kolay ve etkin tanısal yöntemlerdir.Anahtar kelimeler: Polikistik over sendromu, nonalkolik yağlı karaciğer hastalığı, LAP, HIS

ABSTRACTOBJECTIVE : The aim of this study is to investigate liver fat accumulation and hepatic non-invasive indices in patients with Polycystic Ovarian Syndrome (PKOS). Patients were also evaluated for insülin resistance, metabolik syndrome, and their relationship with PKOS and liver fat deposition was aimed.MATERIAL and METHODS: 33 newly diagnosed PKOS patients and 29 volunteer participants were included in the study. Systolic and diastolic blood pressure measurements were made with anthropometric measurements of height, weight, and waist circumference taken from the patients' detailed medical history. Açlık blood glucose, insülin levels, açlık cholesterol levels (total cholesterol, low density lipoprotein (LDL) and high density lipoprotein (HDL), triglyceride, alanine aminotransferase (ALT), aspartate aminotransferase (AST ), gamma-glutamyltransferase (GGT),follicle stimulated hormone (FSH), luteinizing hormone (LH), total testosterone, dehydroepiandrosterone-sulfate (DHEAS), 17-OH-progesterone and thrombocyte levels are biochemical parameters. In the case of the metabolik syndrome (MetS), the criteria determined by the National Diabetes Federation (IDF) were used. Liver screening was assessed and staged comparing liver parenchyma echogenes with kidney and spleen echogenities (1) (Scatarige at all criteria). Since the disease can not perform liver biopsy to investigate liver steatozis alone, there are three non-invasive liver fat indekses for the evaluation of liver fibrosis and fat status [NAFLD liver fat score, lipid accumulation production (LAP) and hepatic steatosis indeks (HIS)] and two non-invasive liver fibrosis indeks [FIB-4 and aspartate aminotransferase (AST) -platelet ratio indeks (APRI)) were calculated.RESULTS: In our study, the frequency of liver steatozis in the PKOS patients was significantly higher in the control group (69.7% versus 34.5%, p <0.05). There was no significant difference between the patients with metabolik syndrome and the PKOS patients without metabolik syndrome in terms of liver steatozis. (81.6 versus 63.6, p = 0.430).It was determined that LAP and HIS scores of non-invasive indekses of liver steatozis in PKOS cases were significantly higher than control group. (LAP: 40,5 ± 35,1 and 21,2 ± 17,4, p = 0,016, HIS score: 35,9 ± 6,6 and 31,8 ± 5,9, p = 0,017). There was no significant difference in NAFLD liver fat scores between the groups (p> 0,116).FIB-4 and APRI fibrosis scores were not significantly different between the groups.CONCLUSION : Increased liver fat accumulation in patients with polycystic ovarian syndrome can lead to serious clinical consequences if not diagnosed and treated early. PKOS is a risk factor for liver fat without metabolik syndrome. LAP, HIS scores from abdominal ultrasonografiography and non-invasive liver indices are easy and effective diagnostic methods showing liver steatozis in PKOS patients. Key words: Polycystic ovary syndrome, nonalcoholic fatty liver disease, LAP, HIS