Türkiye piyasasında bulunan havuç kremlerinin kozmetik açıdan incelenmesi

Abstract

Günümüzde, ülkemizde, bitkisel güneş koruyucuların kalite analizlerinin gerçekleştirilmesine yönelik standart bir protokol ile objektif ölçütler bulunmamaktadır. Bu nedenle, bu tez çalışması, Türkiye piyasasında bulunan havuç yağı ve bunu içeren güneş ürünlerinin güneşin zararlı UVA ve UVB ışınlarından koruyucu etkisini incelemeyi hedeflemiştir. Havuç yağının yanı sıra, piyasada bulunan ve havuç yağı içeren güneş ürünlerini de fizikokimyasal karakterizasyonu, stabilitesi, etkinliği, güvenliği ve diğer parametrelerin değerlendirilmesi açısından analizi gerçekleştirilmiştir. Tüm test elden ürünlerin kabul edilebilir kozmetik pH değerlerine sahip olduğu belirlenmiştir. Havuç yağlarının FTIR ve DSC analizleri, literatüre uygunluk gösteren sonuçlar vermiştir. Tüm test edilen güneş kremlerinin viskozite profilleri psödoplastik akış göstermiştir ki bu istenen bir özelliktir. Stabilite çalışmaları sırasında hiçbir preparatta faz ayrışmasına rastlanmamıştır. Tüm test edilen kozmetik ürünler, kabul edilebilir nemlencidirici etkiye sahip bulunmuştur. Hiçbiri iritasyona yol açmamıştır [eritema skoru = 0] ve hiçbirinde mikrobiyal kontaminasyona rastlanmamıştır. Tüm teste edilen güneş preparatlarının (NV03 ve NV04 hariç) %98±5'inin etiketlerinde SPF değerinin olmadığı görülmüştür. Bu iki ürünün analiz sonucu bulunan SPF değerlerinin (sırasıyla; 2 ve 6) üretici firmanın etikette belirttiği değerlerle aynı olduğu tespit eidlmiştir. Güneş kremlerinin SPF değerleri, yasal otoritelerce şart koşulduğu üzere, in vitro yöntem kullanarak tespit edilmiştir. En yüksek SPF değeri MCFK02 kodlu ürüne aittir ve `orta düzey` koruma sağladığını göstermektedir. Diğer güneş kremleri ise düşük SPF ve düşük düzeyde koruma sağlamaktadır. En yüksek SPF düzeyine sahip olan krem aynı zamanda psikometrik analizlerde kullanıcılar tarafından en çok tercih edilen üründür. Bu çalışmanın sonuçları, bilimsel olarak havuç yağının düşükten orta düzeye doğru kısıtlı da olsa güneş ışınlarından koruyucu etksinin olduğunu kanıtlamıştır. Ancak, sinerjik etkiyle güçlü koruma sağlamak için formülasyonunda farklı güneş filtresi de mevcut olan havuç yağı güneş kremlerini kullanmalarını tüketicilere önermek daha doğru olacaktır. Havuç yağı içeren güneş preparatlarının SPF değerlerinin mutlaka ürün ambalajının etiketinde yer alması gereklidir. Havuç yağı satışı sırasında ise, satıcının tüketiciyi bu yağın güneşten koruyucu olmaktan ziyade bronzlaştırıcı etkisinden dolayı kullanması gerektiği hususunda uyarması lazımdır. Havuç yağı ve bunu içeren güneş preparatlarının satışı, eczanelerde yapılmalıdır.

Currently, no standard protocols and objective measures are existing in present system for quality analysis of herbal sunscreens in Turkey. Therefore, this thesis work aimed to investigate some herbal products on Turkish market (the carrot oil and the sun products containing it) for their efficacy in protecting skin from UVA and UVB sunrays. Apart from pure carrot oils commercial herbal sun products containing carrot oil were also analyzed with respect to physicochemical characterization, stability, efficacy, safety, and other parameters evaluation. All products were found to possess acceptable pH values. FTIR and DSC analysis of the tested carrot oils were in good agreement with the literature. Viscosity profile of all sun creams tested showed the pseudoplastic behaviour. Phase separation was not observed in any of the products during the stability study. All products provided acceptable moisturizing effect. None of them were found to be irritant [erythema score = 0] and had no microbial contamination. 98±5 % of all sunscreens had no SPF value on the product label except NV03 and NV04. SPF values (2 and 6, respectively) of these two products were found to be as claimed. SPF values of the sun creams were determined by in-vitro method as suggested by the legal authorities. The highest SPF value belonged to MCFK02 encoded product as `medium level` protection provider. The others had low level sun protection. The same product was also the most preferred one by volunteers after psychometric evaluation. The outcome of the study scientifically verified that carrot oil has potential (low to moderate level) to protect skin from harmful sunrays. However, it is worthwhile for consumers to use carrot oil bearing sunscreen creams with extra sun filter to create synergic effect. Carrot oil bearing sun products must have SPF values on the labels. During the sale of carrot oil, sales person should warn the consumer that it is a sun tanning oil rather then sunscreen product. The sales of carrot oil bearing sun products must be carried out in pharmacy stores.