Akut pulmoner tromboembolide trombüs lokalizasyonunun prognoz ve kronik tromboembolik pulmoner hipertansiyon ile ilişkisi

Abstract

Amaç: Akut pulmoner tromboembolide (PTE) trombüs lokalizasyonunun kroniktromboembolik pulmoner hipertansiyon (KTEPH) gelişimi ile ilişkisini saptamak veprognoza etkisini araştırmaktır. Ayrıca KTEPH ve kronik tromboembolik hastalık(KTEH) gelişimi üzerine etkili risk faktörlerinin saptanması amaçlanmaktadır.Gereç ve Yöntem: Aralık 2014 ile Eylül 2018 tarihleri arasında BilgisayarlıToraks Pulmoner Anjiyografi (BTPA) ile PTE tanısı konulan veya sintigrafi ile tanıkonulmuş olsa bile tanı anında BTPA mevcut olan, en az 3 aylık antikoagülantedavisini tamamlamış 91 hasta prospektif olarak değerlendirildi. Ayrıca daha öncePTE tanısı almış ve tedavisi tamamlanmış 35 ölen hasta da retrospektif olarakincelendi. Olguların, tıbbi öyküleri, komorbid hastalıkları, risk faktörleri, tanı anındakisemptomları, bulguları ve BTPA'daki pıhtı lokalizasyonu, PTE için aldıkları medikaltedaviler, alt ekstremite venöz doppler ve ekokardiyografi sonuçları kaydedildi.Tedavi sonrası semptomları, bulguları, Troponin-I, NT-proBNP, D-dimer, CRPdeğerleri, akciğer grafisi, alt ekstremite venöz doppler ultrasonografi, akciğer V/Qsintigrafi, EKO'ları kaydedildi. Bu sonuçlara göre gerekli görülen olgulara sağ kalpkataterizasyonu planlandı. KTEPH tanılı hastalarda ise bu tetkikler daha öncekibaşvurularında yapıldığı için; olgular 6 dakika yürüme testi ve ekokardiyografiyapılarak değerlendirildi. Bu veriler KTEPH/KTEH gelişimi ve sağ kalım açısındananaliz edildi.Bulgular: Çalışmaya katılan hastaların 56'sı kadın (%61,5), 35'i erkek (%38,5) idi.Ortalama yaş 56,39 yıl (SD ±14.39) olarak saptandı. 91 hastanın 5'i KTEPH tanılıhastalardı ve 2 hastaya da çalışma sırasında KTEPH tanısı konuldu.Pıhtı lokalizasyonu ile KTEPH gelişimi arasındaki ilişki incelendiğinde,BTPA'da pıhtı görülmeyip V/Q sintigrafi ile tanı alan hastalarda, ana dallarda ve distaldallarda pıhtısı olan hasta gruplarına göre KTEPH gelişim riski anlamlı olarak yüksekbulundu (p <0,0001). Tanı anında EKO'da sağ ventrikül/ sol ventrikül (RV/LV)oranının 0,9'dan yüksek olması, 3. Derece triküspit yetmezlik (TY) bulunması,pulmoner arter basıncının (PAB) 36 mmHg'nin üstünde olması KTEPH gelişimi ileilişkili bulundu (p=0,011, p=0,07, p=0,0001). Tedavi sonrası değerlendirilenparametrelerde ise; patolojik akciğer grafisi bulgusu olması, troponin I yüksekliği,5 NT-proBNP yüksekliği, CRP yüksekliği, EKO'da RV/LV oranının 0,9'dan yüksekolması, 3. derece triküspit yetmezlik bulunması, PAB 36 mmHg'nin üstünde olması,triküspit velosite yüksekliği ve sağ ventrikül bazal çapının 3 cm'nin üstünde olması ileKTEPH gelişimi arasında anlamlı ilişki saptandı (p=0,026, p<0,0001, p=0,034,p=0,024, p<0,0001, p<0,0001, p<0,0001, p<0,0001, p=0,025). BTPA'da pıhtılokalizasyonun sağ kalım ve KTEH gelişimi üzerine etkisi saptanmadı. Genetik riskesahip olgular, tanı anında bakılan EKO'da RV/LV oranının 0,9'dan yüksek olması,tedavi sonrası bakılan EKO'da 2.derece TY bulunması, NT-proBNP yüksekliği, akutÖZETPTE tedavisi sonrası akciğer grafide anormal bulgular olması KTEH açısındananlamlı bulundu (p=0,012, p=0,021, p=0,009, p<0,0001, p=0,05).Sonuç: Akut PTE geçiren olgular tedavi sonrası takip süresince KTEPH ve KTEHgelişimi açılarından yakın takip altında tutulmalıdır. Bu olguların takip muayenelerindeanamnez ve temel fizik muayenenin yanı sıra ilgili laboratuvar tetkiklerinin, EKO vePAAG'nin düzenli aralıklarla yapılması, yüksek morbiditeye sahip bu hastalıkların tanıalabilmesi açısından önem arz etmektedir.Anahtar kelimeler: Kronik tromboembolik pulmoner hipertansiyon (KTEPH), Kroniktromboembolik hastalık (KTEH), Ekokardiyografi, N-terminal pro-brain natriüretikpeptit (NT-proBNP)

Aim: To investigate the relationship between thrombus localization and thedevelopment of chronic thromboembolic pulmonary hypertension (CTEPH) inpatients with acute pulmonary thromboembolism (PTE) and to determine the riskfactors on the development of CTEPH and chronic thromboembolic disease (CTED).Materials and Methods: Ninety-one patients who had been diagnosed with PTE withcomputerized thorax pulmonary angiography (CTPA) or who underwent CTPA at thetime of diagnosis even if the diagnosis was made by scintigraphy and who receivedanticoagulant therapy for at least 3 months were prospectively evaluated betweenDecember 2014 and September 2018. In addition, 35 patients who were previouslydiagnosed with PTE and completed treatment were retrospectively examined.Medical histories, comorbidities, risk factors, symptoms, findings and thrombuslocalization in CTPA at the time of diagnosis, medical treatments for PTE, results ofvenous doppler and echocardiographic examinations were recorded. Post-treatmentsymptoms and signs, Troponin-I, NT-proBNP, D-dimer, CRP values, results of chestX-ray, lower extremity venous doppler ultrasonography, lung V / Q scintigraphy andechocardiograpic examinations were also recorded. Right heart catheterization wasplanned according to these results. Since these tests were performed in previousexaminations in patients diagnosed with CTEPH; cases were evaluated by 6 minutewalk test and echocardiography. These data were analyzed for development ofCTEPH/CTED and survival.Results: Fifty six (61.5%) of the patients were female and 35 (38.5%) were male.The mean age was 56.39 years (SD ± 14.39). Five out of 91 patients were previouslydiagnosed with CTEPH and 2 patients were diagnosed with CTEPH during the study.When the relationship between thrombus localization and CTEPH was examined, thedevelopment of CTEPH was found to be significantly higher in patients who werediagnosed with V / Q scintigraphy after the absence of thrombus in the CTPA thanpatients with thrombus in the main and distal branches (p <0,0001).Echocardiographic right/left ventricular diameter ratio > 0.9, 3rd degree tricuspidinsufficiency and pulmonary artery pressure (PAP) > 36 mmHg has been statistically7associated with development of CTEPH within the parameters evaluated at the timeof diagnosis (p=0,011, p=0,007, p=0,0001). In the parameters evaluated after thetreatment; any pathologic sign in chest x-ray, elevation in troponin I NT-PROBNP orCRP, echocardiographic right/left ventricular diameter ratio > 0.9, 3rd degreetricuspid insufficiency, PAP > 36 mmHg, elevation of tricuspid velocity and rightventricular basal diameter > 3 cm were found to be significantly correlated withCTEPH development. (p=0,026, p<0,0001, p=0,034, p=0,024, p<0,0001, p<0,0001,p<0,0001, p<0,0001, p=0,025). The thrombus localization in CTPA did not have anyeffect on survival and development of CTED. Cases with genetic risk,echocardiographic right/left ventricular diameter ratio > 0.9 ( at the time of diagnosis),2nd degree tricuspid insufficiency in ECO after treatment, NT-proBNP elevation,abnormal findings on chest x-ray after treatment were found statistically significant interms of development of CTED((p=0,012, p=0,021, p=0,009, p<0,0001, p=0,05).Conclusions: Patients with acute PTE should be closely monitored for developmentof CTEPH and CTED within the follow-up period after treatment. Necessarylaboratory tests, ECO and chest x-ray at regular intervals as well as anamnesis andbasic physical examination, are important for early diagnosis of these diseases withhigh morbidity in the follow-up examinations of these cases.Keywords: Chronic thromboembolic pulmonary hypertension (CTEPH), Chronicthromboembolic disease (CTED), Echocardiography, N-terminal pro-brain natriureticpeptide (NT-proBNP).