Şizofreni tanılı hastalarda intihar olasılığının zihin kuramı becerileri ve erken uyumsuz şemalar ile ilişkisi

Abstract

Şizofreni hastalarında intihar risk faktörlerinin tanınması, hasta tedavisini planlamada ve şizofreni hastalarında intihar insidansını azaltmada ileri yaklaşımlar açısından hayati öneme sahiptir. Bu çalışmanın amacı, geçmişte intihar girişimi olan ve olmayan şizofreni hastalarında sosyodemografik değişkenleri, güncel intihar olasılıkları, zihin kuramı ve erken dönem uyumsuz şemaları karşılaştırmak ve şizofreni hastalarında intihar girişimi ile ilgili bilgilerin artmasına katkıda bulunmaktır.Gereç ve Yöntem: Çalışmaya Mersin Üniversitesi Tıp Fakültesi Araştırma ve Uygulama Hastanesi Erişkin Ruh Sağlığı ve Hastalıkları Polikliniği'ne Mart 2019-Temmuz 2019 tarihleri arasında başvuran çalışmaya dahil edilme ve çalışmadan dışlanma kriterlerini karşılayan DSM-5 (Ruhsal Bozuklukların Tanısal ve İstatiksel El Kitabı-5) tanı ölçütlerine göre şizofreni tanısı almış geçmişte intihar girişimi öyküsü olan 52 hasta ve geçmişte intihar girişim öyküsü olmayan 58 hasta dahil edilmiştir. Veriler araştırmacı tarafından hazırlanan sosyodemografik veri formu ve daha önce geçerlilik ve güvenilirlik çalışmaları yapılmış olan Pozitif ve Negatif Sendrom Ölçeği (PANSS), Calgary Şizofrenide Depresyon Ölçeği (CŞDÖ), İntihar Olasılığı Ölçeği (İOÖ) , Young Şema Ölçeği Kısa Form-3 (YŞÖ-KF3), Dokuz Eylül Zihin Teorisi Ölçeği (DEZTÖ) ile toplandı.Bulgular:İntihar girişimi olan grupta hastalık süresi ve tedaviye başlamak için geçen süre intihar girişimi olmayan gruba göre istatiksel olarak anlamlı derecede uzundu. İntihar girişimi olan ve olmayan gruplar arasında PANSS pozitif, negatif, genel psikopatoloji ve genel toplam puanları arasında istatiksel olarak anlamlı bir fark saptanmadı. İntihar girişimi olanların CŞDÖ puanları, intihar girişimi olmayanların CŞDÖ puanlarından istatistiksel olarak anlamlı derecede daha yüksekti. Gruplar arasında İOÖ toplam puanı açısından istatiksel olarak anlamlı fark bulunmadı. CŞDÖ ile İOÖ'nin 'umutsuzluk' ve 'düşmanlık' alt boyutları arasında pozitif, 'intihar düşüncesi' ve 'olumsuz kendilik değerlendirmesi' alt boyutları arasında negatif yönde ilişki tespit edildi. Gruplar arasında zihin kuramı alt ölçeklerinden olan birinci derece yanlış inanç, ikinci derece yanlış inanç, ironi ve metafor puanları arasında istatiksel olarak anlamlı bir ilişki yoktu. İntihar girişimi olan grupta zihin kuramı alt ölçeği olan 'empatik anlayış performansı' intihar girişimi olmayan gruba göre istatiksel olarak anlamlı derecede daha iyiydi. Çalışmamızda intihar girişimi olan grubun tüm şema boyutlarındaki skorlar, intihar girişimi olmayan grubun puanlarından daha yüksekti. Erken dönem uyumsuz şemaların yaşam boyu intihar girişimi ile olan ilişkisini incelemek için depresyon, PANSS ve sosyodemografik (yaş, cinsiyet, eğitim durumu ve medeni durum) değişkenleri sabitleyerek yapılan lojistik regresyon analizi sonucunda 'başarısızlık şeması' intihar girişimi ile ilişkili bulundu.Sonuç:Şizofreni tanılı hastalarda erken dönem uyumsuz şemalardan olan 'başarısızlık şeması' ve zihin kuramı alt ölçeği olan 'empati' intihar girişiminde rol oynayabilir. İntihar girişiminin erken dönem uyumsuz şemalar ve zihin kuramı becerileri ile olan ilişkisinin daha iyi anlaşılabilmesi için uzunlamasına ve daha büyük örneklemler ile çalışmalara ihtiyaç vardır.Anahtar Kelimeler: depresyon, erken dönem uyumsuz şemalar, intihar, şizofreni, zihin kuramı

The Relationship of Suicide Probability with Theory of Mind And Early Maladaptive Schemas in Patients with SchizophreniaIntroduction: Recognition of risk factors for suicide in schizophrenia patients is crucial for advanced approaches in planning patient treatment and reducing the incidence of suicide in schizophrenia patients. The aim of this study is to compare the sociodemographic variables, current suicide possibilities, theory of mind and early maladaptive schemas in schizophrenia patients with and without previous suicide attempts and to contribute to the increase of knowledge on suicide attempts in schizophrenia patients.Materials and Methods: The study included 52 patients with a history of suicide attempt and 58 patients without a history of suicide attempt who were admitted to the Adult Psychiatric Outpatient Clinic of Mersin University, Faculty of Medicine Training and Research Hospital between March 2019 and July 2019, met the study inclusion and exclusion criteria, and were diagnosed with schizophrenia according to the DSM-5 (Diagnostic and Statistical Manual of Mental Disorders-5) diagnostic criteria. The data were collected with a sociodemographic data form prepared by the researcher, the Positive and Negative Syndrome Scale (PANSS), Calgary Depression Scale for Schizophrenia (CDSS), Suicide Probability Scale (SPS), Young Schema Questionnaire-Short Form 3 (YSQ-SF3), and Dokuz Eylul Theory of Mind Index (DEToMI), the validity and reliability studies of which were previously performed.Results:The duration of illness and time to onset of treatment were significantly longer in the suicide attempt group than in the non-suicide attempt group. There was no statistically significant difference between the suicide attempt and non-suicide attempt groups in terms of PANSS positive, negative, overall psychopathology and overall total scores. The CDSS scores of those with suicide attempt were statistically significantly higher than the CDSS scores of those without suicide attempt. There was no statistically significant difference between the groups in terms of total SPS score. There was a positive correlation between the `hopelessness` and `hostility` sub-dimensions of the CDSS, while there was a negative correlation between the `suicidal ideation` and `negative self-evaluation` sub-dimensions. There was no statistically significant correlation between the groups' first-order false belief, second-order false belief, irony, and metaphor scores, which are the subscales of the theory of mind index. The 'empathic understanding performance', which is a subscale of the theory of mind index, was statistically significantly better in the suicide attempt group than in the non-suicide attempt group. In our study, the scores of the suicide attempt group in all schema dimensions were higher than the scores of the non-suicide attempt group. As a result of the logistic regression analysis by fixing depression, PANSS and sociodemographic variables (age, gender, educational status and marital status) to examine the correlation of early maladaptive schemas with lifelong suicide attempt, the 'failure schema' was found to be correlated with suicide attempt.Conclusion:In patients diagnosed with schizophrenia, the 'failure schema', which is one of the early maladaptive schemas, and 'empathy', which is a subscale of the theory of mind index, may play a role in suicide attempt. Longitudinal studies with larger samples are needed to better understand the correlation of suicide attempt with early maladaptive schemas and theory of mind skills.Keywords: depression, early maladaptive schemas, suicide, schizophrenia, theory of mind