Doğu Anadolu bölgesinden derlenen masalların 7-9 yaş çocuklarının dil gelişimi açısından incelenmesi

Abstract

?Doğu Anadolu Bölgesi?nden Derlenen Masalların 7-9 Yaş Çocuklarının Dil Gelişimi Açısından İncelenmesi? başlıklı bu çalışma, Türkçe eğitimi ana bilim dalı, çocuk edebiyatı kapsamında, Yrd. Doç. Dr. Orhan Özdemir danışmanlığında, Bengül Biroğlu Şahbaz tarafından gerçekleştirilmiştir ve 152 sayfadır. Mayıs 2013 tarihinde sona eren çalışma, Doğu Anadolu Bölgesi?nden derlenmiş masalların ağız özelliklerinden kurtarılarak 7-9 yaş çocuklarının dil gelişim özelliklerine göre düzenlenmesini ve Türkçenin öğretiminde işlevsel metinler olarak sunulmasını amaçlamaktadır.Doküman inceleme yöntemine göre desenlenen araştırmanın temel veri kaynağını, öncelikle Doğu Anadolu Bölgesi?nden derlenen 65 masal oluşturmaktadır. Ancak hedef kitleye görelik ilkesine bağlı olarak söz konusu masalların yalnızca 20?si değerlendirilmiştir. Masalların değerlendirilme sürecinde masallar üzerine yapılan lisansüstü çalışmalar, masallarla ilgili kuramsal yayınlar, yararlanılan veri kaynaklarıdır. Masalların temel ögeler açısından değerlendirmesinde, masal başlığı, tekerlemeleri, masalın ana kurgusu, masal kahramanları, masalın iletisi, masallardaki dil kullanımı üzerinde durulmuştur. Yukarıda dile getirilen söz konusu ölçütler çerçevesinde çözümlenen masallar hedef kitlenin dil gelişim özelliklerine bağlı olarak yeniden kaleme alınmıştır. Yeniden yazılan bu masallar; Türkçe eğitiminde dinleme, konuşma, okuma ve yazma becerilerini geliştirmeye yönelik etkinliklerle birlikte ders materyali olarak sunulmuştur. Her yaş grubunun kendine has gelişim özellikleri olduğundan, çalışma sonucunda, kaynağını halk anlatılarından alan metinlerin yaş gruplarının dil gelişim özelliklerine göre düzenlemesi gerektiği sonucuna ulaşılmıştır.Anahtar Kelimeler: Türkçe eğitimi, çocuk edebiyatı, masal, dil gelişimi

This study titled ?Review of Fairy Tales compiled from the Eastern Anatolian in terms of Language Development of Children aged between 7 and 9?, was carried out by Bengül Biroğlu Şahbaz and mentored by Asst. Prof. Orhan Özdemir in the Department of Turkish Language Teaching. As a product of Children?s Literature, it was completed in May, 2013 and 152 pages.The study aims to present the fairy tales compiled from the Eastern Anatolian that are suitable for the language development characteristics of children aged 7 and 9 as instructional texts to be used in Turkish language teaching.The study employed document analysis method and the data consisted of 65 fairy tales compiled from the Eastern Anatolian Region. By taking the characteristics of target student group into consideration, only 20 tales were examined. While evaluating the tales, the post-graudate studies which were previously carried out and the related articles were also consulted.The fairy tales were reviewed in terms of key elements such as titles, rhymes, main fictions, main characters, messages or morales and language. Within the mentioned criteria, the tales were analyzed and rewritten according to the characteristics of the language development of the target group.These re-written tales were used as instructional materials in Turkish language teaching courses to develop listening, speaking, writing and reading skills.It was found out that the tales should be adapted and used regarding the language development characteristics of the learners since each age group has its own developmental features.Key Words: Turkish Education, Children?s Literature, fairy tale, language development.