Kırsal alandan kente göç ve gecekondu gençliğinin sorunları (İstanbul-Sultanbeyli gecekondu bölgesi)

Abstract

ÖZ Araştırmanın amacı kırsal alandan kente göç ve gecekondularda yaşayan 14-20 yaş arasındaki gençlerin sosyo ekonomik durumlarını ve sorunlarını saptamaktır. istanbul'a bağlı Sultanbeyli ilçesinin gecekondu mahelleleri araştırma evreni olarak seçilmiştir. Saptanan araştırma evreni 4 gecekondu mahallelesinde yaşayan 82289 nüfusu kapsamaktadır. 4 mahallede 100 hane reisi ve 130 gençle görüşülmüştür. (Gençlerin 73' ü erkek, 57'si kızdır.) Bu araştırmada mülakat tekniğinden yararlanılmıştır. İki tip mülakat formu kullanılmıştır. Birincisi hane reisine, ikincisi gemce sorulmak için hazırlanmıştır. Hane reisi için hazırlanan formda 68 soru vardır. Gençler için hazırlanan formda 108 soru vardır. Toplam olarak 230 mülakat formu uygulanmıştır. Her iki mülakat formu ayrı ayrı değerlendirilmiştir. Bulgular yorumlanırken; sosyo-ekonomik gelişme, göç olgusu.gecekondu gençliğinin beklenti vs- sorunları saptanmaya çalışılmıştır. Türkiye'de tarımın verimliliği ve kişi başına düşen tarımsal l gelir köylüyü köyünde tutamayacak kadar düşüktür. Aile reislerinin büyük bir çoğunluğu köyde geçinemediklerini ve İstanbul'da iş olanaklarının çok olması nedeniyle geldiklerini söylemişlerdir. Kente gelenler önceleri kendi köyünden kasabasından gelmiş akraba ve tanıdıklarının yanına yerleşmekte, sonra yavaş yavaş kent yaşamıyla ilişkiler kurmaya başlamaktadırlar. Kent yaşamıyla uyum sorunu ise daha farklı bir biçimde, uzun dönemde ve psikolojik kökenli olarak ortaya çıkmaktadır. Türkiye hızla kentsel toplum olmaktadır. 1950'de ülke nüfusunun beşte biri kentlerde yaşarken, bu gün yüzde elli beşi kentlerde yaşamaktadır. Nüfustaki bu değişim ekonomik, siyasal ve toplumsal yapımızın çeşitli yönlerine hızla yansımaktadır.Toplumsal yaşamın her alanında değişim istekleri giderek artmaktadır. Gecekonduda yaşayan gençler ekonomik ve toplumsal yönden geçiş durumundaki bir kuşağın üyesidirler. Gençlerin bir kısmı sürekli, bir kısmı geçici işlerde çalışmaktadır. Baba otoritesi ve aile baskısı gençlerin iş hayatına atılmasıyla kırsal alandaki önemini büyük ölçüde yitirmektedir. Gençler modern yaşantı ve yenilikleri anne-babalarına oranla daha çabuk benimsemektedirler. Gecekondu ailesi kent ailesinden çok köy ailesine benzemektedir. Ekonomik yetersizlik gecekondu gençlerini beslenme sorunu ve bunun olumsuzsonuçlarıyla karşı karşıya bırakmaktadır. Ailenin sosyo-ekonomik ve kültürel durumu gencin hangi boş zaman etkinliklerinde bulunacağında etkili olmaktadır. Gençlerin para ve statüye duydukları özlem bu tip meslekleri istemelerine neden olmaktadır. Gençler oturdukları bölgeyi bırakıp kentin gelişmiş bölgelerinde oturmayı istemektedirler. Hane reisleri ve gençler büyük bir oranda boş zamanlarını değerlendirebilecekleri bir merkezin kurulumasını istemektedirler. Köyünü, evini, toprağını bırakıp daha iyi koşullar içinde yeni bir yaşam düzeni kurmak umuduyla köyden kente gelmiş insanların yerleşme, konut, iş bulma v.b. konularda baş vuracağı bir örgüt bulunmamaktadır. Kırsal alanından büyük kentlere gelen; kendilerine ve çocuklarına yeni bir yaşam biçimi kurma çabasında olan büyük kitlelerin karşılaştıkları sorunları azaltmak, toplum bünyesinde bütünleşmeyi sağlayacak önlemleri zamanında alarak, kalkınma çabalarını olumlu kılmak için resmi ve gönüllü kuruluşların dayanışma ile yürütebilecekleri programların gerekli olduğuna inanıyorum. -

ABSTRACT The aim of this project is to inspect the migration from the country to the cities and to determine the social and economic problems of the youth between ages 14 and 20, who are dwelling in shanties. As the area of inspection, the shanty neighborhoods of the Sultanbeyli Borough of Istanbul was chosen. This covers a total population of 82289 people living in four shanty neighborhoods. Among this population a hundred family chiefs and 130 youth(of which 73 male and 57 female) were interviewed with. In this inspection the method of interviewing & questioning was used. There were two types of questionnaires, one for the family chiefs and one for the youth. The questionnaire prepared for the family chiefs consisted of 68 questions, and the other one 108 questions. Thus a total number of 230 questionnaires were filed and each type was evaluated in its own category. While evaluating these results emphasis was given to the topics of social and economic improvements and migration, and the expectances and the problems of the youth living in these shanty towns. In Turkey, the yield from agriculture, and the agricultural income per person is not sufficient to keep the villagers in dv.L villages Mr; ı of the family chiefs have stated that they could not sustain their families and the greater possibility of finding jobs in Istanbul as reasons for their migrations. Villagers who have come to the city at first prefer to move to the houses of their former neighbors, ions or friends from their villages. Then slowly they begin to have interactions with the city life. However the adaptation process takes place in a different way, as a long term change of psychological origins. Turkey is urbanizing with a great momentum. For instance, although only one fifth of the general population used to live in cities in 1950, today this amount is nearly fifty percent, iMs change in the population of the cities has significant influence on the country's social, economic and politic life. As an outcome of this, a trend to change shows itself in all aspects of the society. The youth of the shanty towns are members of a generation who is in between these social and economic changes. Some part of them work part-time where as some are employed full time.The authority of the father and the pressure of the family has lost its effect in determining what kind of employements the young members of the family will have. Evidently the youth are adapting to the modern life and other new things offered by it, much faster than their parents do. The families dwelling in shanty-towns are more like the village families than the city families. Economic problems leave the youth of these shanty neighborhoods face to face with nutrition problems and the other difficulties this causes. The social, economic and cultural status of the family determines the activities of the youth in their free time. Both the family chiefs and the youth wish centers to be built where they can utilize their free times.