Yeni nesnellik

Abstract

ÖZET Neue Sachlichkeit kavramı ve diğer bazı kavramlar Birinci Dünya Savaşı sonrası Almanyası'nda kendini hissettiren figüratif yönelimlere eleştirmenler ya da sanat tarihçileri tarafından bulunan karşılıklardır. Bu kavram altına toplanan ressamlar ne kendi sanatlarını bu isimle adlandırmışlar ne de bir gurup olarak hareket etmişlerdir. Yine de, Weimar Cumhuriyeti'nde ve Avrupa'da kimi sanatçıların ortak bazı endişelere sahip oldukları görülmektedir. Weimar Cumhuriyeti gibi Neue Sachlichkeit resminin ömrü iki dünya savaşı arasına sıkışmıştır. Dışavurumcu kuşaktan sonra gelen genç ressamlar bizzat yaşadıkları ya da tanık oldukları Birinci Dünya Savaşı'nın yarattığı travmaların ve Ekim Devrimi'nin getirdiği umutların etkisiyle yeni arayışlara yöneldiler. Kapitalistleşme sürecinin çizdiği toplumsal yaşam çerçevesinden de etkilenen Neue Sachlichkeit ressamları nesnellik, duyguların dışavurumunu yapıta yansıtmama, ele alman konuyu bağlamı içinde işleme gibi ilkeleri benimsediler. Erken dönemlerinde Dışavurumculuk, Dadaizm, Fütürizm gibi avantgard akımların teknik araçlarını da kullanan ressamlar giderek naturalist bir betimleme anlayışına kaydılar; başlangıçta duydukları siyasal heyecanı yitirdiler. Sınıfsal çelişkiler, kent yaşamının getirdiği yenilikler, işçi sınıfının yaşadığı dış mahalleler, büyük kente özgü gece hayatı, giderek kendine güvenini kazanan modern kadın, fabrika ve sanayi bölgeleri, modern yaşama ait nesneler ve modern dünyanın sebep olduğu ruhsal travmalara maruz kalan insan gibi konular Neue Sachlichkeit tarafından resim sanatının görsel dağarına geçirilmiştir. 123Neue Sachlichkeit akımını salt bir biçimde Dışavurumculuğa karşı konumlandırma, bu akınım içindeki çeşitliliğin görmezden gelinmesine yol açabilir. Aynı dönemde sanat sahnesinde yer alan diğer eğilimlerle birlikte incelendiğinde, Neue Sachlichkeit akımının da, Gerçeküstücülük ve bazı `gerçekçilik` kavramı üzerine gelişen anlayışlar gibi modernite içinde insanın nasıl bir gerçeklikle karşı karşıya kaldığı sorusunu yanıtlamaya çalıştığı görülür. Bu arayış içinde Neue Sachlickeit ressamları, yaşadıkları dönemin gerçeklik kavramı konusunda yaşadığı bunalımları, çıkmazları, sınırlılıkları ve yanlışları mesafeli bir yaklaşımla ama çekincesizce sergilemeye çabalamışlardır. 124

SUMMARY The term of `Neue Sachlichkeit` and the other related terms had been generated by critics and art historians in order to classify the work of the figurative art in the post-I. World War-Germany. Those painters who have been categorized under the title Neue Sachlichkeit did not perform together as a group. Never the less, some common artistic concerns can be perceived within the Weimar Republic and Europe at that time. Just like the Weimar Republic, the life of the Neue Sachlichkeit painting had been limited to the period between the two world wars. Being motivated by the traumata of the I. World War and by the rising hopes after October Revolution those young painters who succeeded the generation of Expressionism were seeking for alternative orientations. Neue Sachlichkeit painters, that had also been influenced by the social conditions of the capitalisation process, followed some principles as objectivity, avoidance of personal imprints and feelings, and putting the examined subject matter in its context. Those painters employed some avantgarde techniques of Expressionism, Dadaism and Futurism in their early years, but shifted gradually towards a naturalistic style and lost their politic enthusiasm. Class conflicts, the novelties of city life, suburban residences of working class, the entertainment world in the big cities, industrial plants, human beings that were exposed to the traumata of modernity and modern objects such as are added to the iconography of art by the artists of the Neue Sachlichkeit. 125To position the Neue Sachlichkeit against the Expressionism solely as an opponent would be to deny its rich heterogenity. If we analyze the Neue Sachlichkeit within the context of the movements -like Surrealism and various realisms- which shared the same time period we become aware of its struggle to question the concept of `reality` in the modern period. Neue Sachlichkeit painters tried within this period of self-interrogation to expose the crises, conflicts, limits and defects of this modern reality in a neutral but decisive style. 126