Ekspresyonist biçemin Türk resmindeki yansımaları ve uygulamaları

Abstract

ÖZET Bu metinde, kişinin kendini çevreleyen dünyayla ilişkilerinin dışavurumuna dayanan bir sanatsal akım olan Ekspresyonizmin başlangıcı ve tarihsel gelişimi incelenmiştir. Ekspresyonist akım XX.yy başı ile İkinci Dünya Savaşı arasındaki dönemde gelişmiştir. Bu sanat akımına ilişkin çalışmalar içsel temsillerin dışavurumudur. Ekspresyonizm belirli bir ırkın özellikleri ile değil, genel olarak insan psikolojisi ile ilişkilidir. Renklerin soyutlanması ve figürlerin biçimlerinin bozulması, biçemin temel özellikleridir. İkinci Dünya Savaşından sonra figüratif Ekspresyonizm soyut Ekspresyonizme dönüşmüş, saf renkler ve bağımsız biçimler resim dili olarak gelişmiştir. Bu akımın yansımaları birçok Avrupa ülkesinde olduğu gibi, Türkiye'de de görülmüştür. Kimi resimlerde akımın etkilerinin görülmesine karşın, Türk sanat tarihinde tam anlamıyla Ekspresyonist özellikler taşıyan resimler oldukça az sayıdadır. Metnin son bölümünde, renk soyutlaması, figürlerin biçimlerinin bozulması, algılanan dünyanın içsel temsillerinin dışavurumu bağlamında, Ekspresyonist biçemin çalışmalarıma etkileri de tartışılmıştır.

SUMMARY In this text the origins and the historical development of Expressionism, an artistic movement based on expression of the relations of man to his surrounding world, is examined. The Expressionist movement developed between the beginning of the XXth century and the Second World War. The work of this art movement is the outward expression of an inner representations. Expressionism relates to human psychology in general and not to the characteristics of any particular race. The abstraction of colors and deformation of figures are main characteristics of the style. After the Second World War figurative Expressionism turned into the abstract Expressionism, the combination of pure colors and independent forms were developed as painting language. As seen in many other European countries, the reflections of the movement are also observed in Turkey. Although the effects of the movement are seen in some paintings, characteristic Expressionist paintings are very rare in history of Turkish art. The influence of the expressionist way of painting to my works -such as color abstraction, deformation of figures, expressing the inner representations of perception of the world- is also discussed at the end of the text.