14-18 yaş grubundaki erkek çocukların tutukluluk/hükümlülük sürecinde etkin olan toplumsal ve psikolojik dinamikler

Abstract

Ill ÖZET Dünya genelinde önemli bir toplumsal sorun haline gelen çocuk suçluluğu konusunda gerçekleştirdiğim bu çalışmada amacım, Türkiye genelinde ve özel olarak İstanbul'da çocukların suça yönelmelerinin sebeplerini, suç işleyen çocuklara ilişkin kanun ve uygulamaları, çocuk suçluların tutuklanma, yargılanma ve hükümlülük süreçlerinin toplumsal boyutlarını anlamak ve açıklamaktır. Bu doğrultuda çocuk ve suç gibi çok bilindik gibi görünen kavramlardan başlayarak çocuk suçluluğu, çocuk suçlulara ilişkin tarih boyunca uygulanmış yasalar ve toplumsal pratikler ayrıntılarıyla açıklanmıştır. Kriminologların suçluluk ve çocuk suçluluğunun sebepleri hakkındaki bazı araştırmaları ve ortaya konan teorileri tek tek ele aldıktan sonra, genel olarak tek tip bir suçluluk durumunun bulunamayacağı, her olayın kendi özelliği ve öznelliği içerisinde ele alınması gerektiği hakkındaki savlara da yer verilmiştir. Çalışmamızda çocuğun suça yönelmesinde toplumsal etkenlerin payımn daha fazla olduğu savunulmaktadır. Bu nedenle alan araştırması sonuçlan ve analizleri bölümünde saha. araştırmasını gerçekleştirdiğim İstanbul Bakırköy Kadın ve Çocuk Tutukevi'ndeki çocukların içinde yaşadıkları sosyo-ekonomik koşullar üzerinde ayrıntılı bir biçimde durulmuştur. Ayrıca çeşitli nedenlerle bir kereden fazla tutuklanmış olan bir çocuğun hayatı değişik bakış açılarından ve farklı değişkenlere göre anlatılmıştır. Tüm toplumsal olaylarda olduğu gibi, bu sorunsal alanın da matematikteki gibi tek ve mutlak bir sonucu olamayacağı için çocuk suçluluğu sorunu hakkında kesin ve değişmez sonuçlara vardığımız, mutlak çözüm önerileri getirdiğimiz söylenemez. Bu çalışmanın amacı, önceden gerçekleştirilmiş araştırmalardan ve geliştirilmiş teorilerden de yararlanarak, bir çocuğun suça yönelmemesi için alınması gereken tedbirleri ve sağlanması gereken koşullan açıklamaktır. Burada çocuk suçluluğu sorununu çözmeye çalışmaktan çok önlem almanın öneminin altı çizilmiştir. Suç türü davranışlara yönelmiş çocukların ise sosyalizasyon ve rehabilitasyon süreci ile ilgiliIV olarak sahada edinilen gözlem ve deneyimlerin ışığı altında bazı gerçekçi öneriler de getirilmeye çalışılmıştır.

SUMMARY This is a study on juvenile offense. Juvenile deliquency is a very important social problem all around the world. The aim of this study is to understand and to analyse the main reasons behind offensive behaviour among juveniles. The laws and practices relating juvenile offenders; and the social dimensions related to their arrest, judgement and sentecing processes have also been studied. At this point, starting with the definition of key concepts, like `children` and `crime`, `juvenile offence`, `juvenile offender`, the laws and social practises relating juvenile offenders in historical perspective is also dwelled upon in detail. After the studies and theories of criminologists about the reasons of crime and juvenile offence had been analysed, it is seen that a generalised theory about `one typical state of offender and crime` cannot be made and each case must be handled in its own uniqueness and characteristics. In this thesis, I stand by the fact that the share of social conditions are more important than any other relevent variable related to this topic, such as biological inclination, heritage and pschological disorders. In the chapter in which the data accumulated during the research conducted, the socio-economic conditions of the children at Istanbul Bakırköy Woman and Child Arresthouse, where I conducted my field work, is been narrated and evaluated in details. Moreover, the life of a child, who is arrested more than once because of different reasons is explained from the different points of view and according to different variables. Like in other social facts, also in this problematic area, it cannot be said that we diagnosed a certain and unchangeable result or could bring some absolute solution or suggesstions as can be brought in mathematics. The aim of this study is to show some preventive measures, so that a child does not to go towards the direction of crime. This is done by utilising the researches made before and the theories developed. The conditionsVI that must be provided to the child by various institutions - his/her family, NGO's and the state - will be examplified over one single case. Then, in order to bring some realistic suggestions about the process of socialization and the rehabilitation of juvenile offenders we will use the elaboration of observations and experiences gained in the field.