Kentsel dönüşüm sürecinde gerilimler, dinamikler ve Karanfilköy

Abstract

Sermayenin akışkanlığı, esnek birikim tarzı; kentlerin toplumsal, ekonomik ve fiziksel görüntülerini belirleyen bir yapısal dönüşümün hazırlayıcısı ve kurucusu olmuştur. Küresel olarak da nitelendirebileceğimiz iktisadi düzen tek seçenek olarak sunulmuştur, 1980'li yıllarla birlikte, ihracata yönelik liberal büyüme politikaları ile tanışan Türkiye'de, İstanbul kentinin iktisadi tabanı imalat faaliyetlerinden finans ve tüketici hizmetlerine doğru kaymış ve İstanbul küresel dinamiklere açılmaya başlamıştır. İstanbul'un henüz gelişmekte olan ekonomisi küresel ekonomik baskılara maruz kalmış ve değişimin hızı ve doğası bakımından dengesiz gelişme çarpıcı hale gelmiştir. İstanbul kentinin geçirdiği dönüşümler ve bu dönüşümlerin kenti biçimlendirmesi, merkez-çevre çelişkilerinin derinleşmesine ve konut alanlarında yansımasını bulan bir ayrımcılığa yol açmıştır. 1996 yılında Karanfilköy Mahallesi'nde yaşanan yıkımlar, istanbul kentinin geçirdiği dönüşümlerin, bu dönüşümlerin kenti biçimlendirmesinin, güç ve iktidarın merkez-çevre ilişkisini yeniden kurgulamalarının ve konut alanlarında yansımasını bulan ayrımcılığın, kentsel eşitsizliklerin bir izdüşümü olmuştur. İstanbul'daki kentsel meselelerin izlerini taşıyan Karanfilköy, sermayenin yapısal dönüşümü ile ortaya çıkan değişimleri nasıl çözmemiz, kentte nasıl yaşayacağımız gibi soruları ciddi bir şekilde gözden geçinmemiz bakımından önemli ipuçları içermektedir. Kentte farklı kimliklerin nasıl bir arada tutulacağını ve ortak bir yaşamın paydasının nereden çıkarılacağını, kent yaşamının farklılığı dışlamayan bir sosyal örüntü olmayı nasıl başaracağını, farklı grupların kentin mekanlarını nasıl yan yana paylaşacaklannı Karanfilköy meselesine verilen yanıtlarda aramak gerekmektedir.

The fluidity of capital and elatic type of accumulation have both prepared and founded the structural tarnsformation which determines the social, economic and physical images of a city. The economic order that we can also qualify as global, has been presented as a unique alternative. With 1980's, in Turkey which had known the liberal development politics aiming to exportation, the economic basis of Istanbul city has moved from the manufacturing industry to finance and consumer services, and thus, Istanbul has begun to open its doors to global dynamics. The developing economy of Istanbul has been subjected to the global economic pressures and the unstable development has been sharp from the point of view of the rapidity and nature of change. The transformation of Istanbul and that this transformation shaped the city, have made the paradoxes of the periphery - center relations sharper and caused a discrimination reflected at the housing/settlement areas. The destruction occured at the Karanfılköy Quarter in 1996, may be considered as the reflection of: 1) the transformation of Istanbul, 2) the fact that these latter shape the city and that force and power re-shape the periphery - center relations, 3) the discrimination reflected in residual areas and 4) the urban inequalities. The case of Karanfılköy contents important data relative to how we should analyze the changes due to the structural transformation of capital, how we should reconsider the questions, such as how we can live in a city, seriously. How to keep different identities together in a city and where to find the common - life denominators, how the city life will succeed becoming a pattern which does not exclude the difference and how different groups will share in cooperation the city life-areas, are the questions of which the answers seem to lay on the answers given at the case of Karanfilköy.