Bir kentsel etnografya denemesi: İstanbul`dan göçerlik anlatıları

Abstract

ÖZET Bu çalışmanın amacı göçene ilişkin kalitatif sosyolojik mikro araştırmalara farklı bir vurguyla yaklaşmaktır. Göçene `yerleşik olmayan` tanımlaması dışında ve yerleşik tarafından tanımlanmış olan `yer` bağlamı dışında bir yaklaşım amaçlanmıştır. Sanayi toplumundan iletişim toplumuna geçişi de içeren ve `küreselleşme` olarak adlandırılan süreçte sermayenin sürekli yer değiştirmesine toplumsal mobilitenin artması eşlik etmektedir. Bu olgu sosyal bilimlerin en temel ve en çetrefil araştırma alanlarından biri olan toplumsal değişime farklı bir mercekten bakmayı çağırmaktadır. Çalışmada mobilitesi giderek yükselen insanlann artık yaşamlannı bir `yer` değil, bir `güzergah` üzerinde geçirecekleri önermesinden yola çıkıldı. Çalışma, insanlann göç güzergahtan üzerindeki `uğraklardan biri olarak ele alınan İstanbul örneğinde, bir kent etnografyası denemesi olarak, yaşam tarihi niteliğinde görüşmelere dayanan bir alan çalışması üzerine kuruldu. Bireysel tarihler, toplumsal tarih ve örüntüler ile farklı nitelikteki `özne kurucu` genel anlatılar arasındaki gelgitleri ve saiınımlan kavramsallaştırma denemeleri çalışmanın kapsamlı bir bölümünü oluşturdu. Gerek sosyolojik yöntem açısından belli anlatım ve yorumlama araçlarını farklı bir yaklaşımla sınamak, gerekse `kentli kimdir` genel sorusunu, yaşanılan bir uğrak olarak ele alınan İstanbul'da kesişen kişiler açısından yaklaşmak adına girişilen bu çalışmanın `toplumsal mobilite ve toplumsal değişim` sorunsalına olduğu kadar, küresel kent istanbul'un post modern kimliği tartışmalarına da katkısı olacak ipuçlan sağlayacağı umulmaktadır. ANAHTAR KELİMELER: Göç, Göçerlik, İstanbul, Küreselleşme, Kentsel Etnografya

IV SUMMARY The intention of this study is to contribute to qualitative sociological micro research on migrancy and migrants from an alternative angle. It is aimed to be an experimental approach to the migrant who is conventionally defined from the point of view of the established negatively that is, as a person who is not established and whose identity is defined as someone out of the `place` again from the point of view of the established. The so-called era of globalisation which at the same time denotes the transition from industrial society to information society involves a constant and unpredictable flow of economic capital, accompanied by a significant increase in social mobility throughout the world. This fact, calls for focusing on social change, one of the core and most challenging research issues in social sciences, from a different perspective. The study rests on the premise that people who get involved in this whirlpool of accelerated social mobility will be spending their lives not at a `place`, but rather, on an `itinerary`. As an experiment in urban ethnography, the study is constructed on field work formed around interviews geared to life histories of `people` whose lives intersect in the old world city of İstanbul, operationally defined in this study as a `crossroad` at the junction of various itineraries. The tides and oscillations of conceptualisation efforts to put together personal histories, social history and social patterns and various `subject generative` narratives form a substantial part of this study. The study is an attempt at experimenting with certain narrational and interpretative instruments of social scientific methodology from an alternative approach white at the same time probing what happens to the established concept of `citizenry` when citizens are defined as people whose roads intersect at a crossroad. It is expected that the study will provide dues for the ongoing discussion on the problematic of social mobility and social change as well as contributing to the discussions on the postmodern identity of Istanbul as a global city. KEYWORDS: Migration, Migrancy, Istanbul, Globalization, Urban Ethnography