1945-1960 Paris soyut sanat ortamı ve Türk sanatçılar

Abstract

ÖZET 1910, Dünya Sanat Tarihi'nde soyut sanatın başlangıç yılı olarak kabul edilmektedir. 20. yüzyıl başında soyut sanat bireysel araştırmalarla olduğu kadar akımlarla da gündeme gelmiştir. Süprematizm, Konstrüktivizm akımları ve De Stijl grubunun çalışmaları soyut sanatın ilk geniş anlamda değerlendirilen etkinlikleridir. 1939'da İkinci Dünya Savaşının başlamasıyla, her şeyin durduğu gibi resim alanında yapılan bu çıkışlar da bir süre suskunlaşmıştır. Savaşın bitiminde ise soyut resim Paris'te yeniden gündeme gelmiştir. Bu yapılanma, 1960 yılına kadar etkinliğini giderek arttırarak sürdürmüştür. 1950'lerden itibaren gelişim çizgisinde önemli aşamalar yapan Türk Soyutu Paris Soyutundan önemli derecede etkilenmiştir. Bu etkilenimde Türk sanatçılarının özellikle Paris Sanat ortamında bulunmayı seçmeleri en önemli sebeptir. Paris'te soyut sanatın önemli bir dönem yaşadığı 1945 - 1960 yıllan arasında bu şehirde yaşayan Nejad Melih Devrim, Fahr El Nissa Zeid, Selim Turan, Mübin Orhon, Albert Bitran ve Hakkı Anlı Türk soyutunda Paris Okulu içinde yer alan sanatçılardır. Bu sanatçıların gidişi İkinci Dünya Savaşı sonrasına rastlamaktadır. Bu yüzden kendilerini, soyut resim yapına anlamında, Türkiye'de yaşayan sanatçılardan daha hazırlayıcı bir ortam içinde bulmuşlardır. 1945 - 1960 yılları arasında Paris sanat ortamı içinde soyut sanat çalışmaları ile yer alan sanatçılardan özellikle Nejad Melih Devrim, Fahr El Nissa Zeid, Selim Turan, Mübin Orhon, Albert Bitran dönemin önemli sergilerinde yer almışlar ve eleştirmenlerin dikkatlerini çekmişlerdir. ANAHTAR KELMELER: Soyut, Savaş, Paris, Devrim, Zeid, Turan, Orhon, Bitran, Anlı

SUMMARY 1910 is accepted the starting point of abstract art in world History of Art. In early 20th century, abstract art emerged with personal efforts and movements. Suprematizm, Konstruktivizm movement and De Stijl's works are the first activities in abstract art. In 1939 When Second. World War started some activities in art stopped like the others. When the war finished Abstract art emerged again in Paris. This formation, continued still 1960. Turkish artists especially preferred to live in Paris art environment So, Turkish abstract which begun to develop for 1950's was influenced from Paris' abstract art between 1945 - 1960 were important years for Paris' abstract art. These years Nejad Melih Devrim, Fahr El Nissa Zeid, Selim Turan, Mübin Orhon, Albert Bitran and Hakkı Anlı lived in Paris. They were in Ecole de Paris as Turkish Painters. These artists moved to Paris after Second World War. So, they adapted abstract art easier than the other Turkish artists who lived in Turkey. Especially, Nejad Melih Devrim, Fahr El Nissa Zeid, Selim Turan, Mübin Orhon, Albert Bitran who were in Paris abstract art area with their abstract works between 1945 -1960, were in important exhibition in this period and they attracted attention to the art critics. KEY WORDS: Abstract, War, Paris, Devrim, Zeid, Turan, Orhon, Bitran, Anlı