Batı resminde yeni dışavurumcu akımın (new expressionism) 1980 sonrası Türk resim sanatına etkileri

Abstract

ÖZET 1980'li yılların en önemli sanat olaylarından bir tanesi de, Yeni Dışavurumcu akımın ortaya çıkışı olmuştur. Aynı yüzyılın başlarında, 1910'lardaki, ilk Dışavurumcu hareket, sanayileşmeyi tamamlamış ve savaş yıllarının en hırçın ülkesi olan, Almanya'da ortaya çıktı. O dönemdeki kimi sanatçılar sanatın, Burjuva sınıfına ve siyasete alet edildiğini ve sanatın bu duruma gerekli tepkiyi veremeyeceğini düşünüyorlardı. Bu da yeni bir sanat akımının çıkışına zemin hazırladı. Anlatmak istediklerini şimdiye kadar benzeri görülmemiş şiddette ve yalınlıkta sergiliyorlardı. Daha sonraları Dışavurumculuğun, öncekiler gibi gelip geçici bir akım değil de, Almanya'nın doğal sanat dili olduğu söylendi ve bu Alman toplumu nezdinde de kabul gördü. Dışavurumculuğu takiben, aynı yıllarda ve daha sonraki yıllarda da birçok yeni akımın çıktığını görürüz, fakat, Dışavurumculuk, teknik, anlatım, konu ve içerik açısından kendisini yenileyerek, sürekli gündemde kalmayı başarmıştır. 1910'larda ki ilk anlatımcı, figürcü Dışavurumculuğun yerini 1930'lara gelindiğinde Soyut Dışavurumcular alır ve 1960'lara değin sanat piyasalarındaki etkinliklerini korurlar. Bu yıllardan sonra sanatın gündemine yeni oluşumlar oturuverir; Hazıryapıt (readymade) nesnelerin sergilenmesi, düzenlemeler (enstalasyon), performanslar, güncel sanat (Pop-art), vb. Bu yıllardan sonra, resim sanatı bir kriz içerisine girer. Modern dönemin bu öncü (avangarde) sanatının yerine, Postmodern dönemin, italya'da Benito'nun desteklemiş olduğu, yeni- öncü (transavangarde), Beuys'un mirasını devralan ve öncülüğünü Alman Kiefer ve Baselitz'in yapmış olduğu Yeni Dışavurumculuk (Neo-Expressionism), ve Latin Amerikalı siyahların sanatından ilhamVI alan Basquiat'ın Duvar Resmi (Grafitti), gibi akımları gelir. Bunlar içerisinde, Yeni Dışavurumculuk, Alman çıkışlı olmasına karşın Amerikan ve Batı sanatının gündemine oturur. Bu çıkış aynı zaman dilimi içerisinde Türkiye'de de yansımalarını bulur ve 1980 döneminin genç, yeni kuşak ressamlarını etkiler. Fakat bu etkileşim Türk sanatında daha önceki dönemlerde yaşanmış kopyacılıktan, bir hayli uzaktır. ANAHTAR KELİMELER: Dışavurumculuk, Modernizm, Avangard, Postmodernizm, Transavangard, Yeni-Dışavurumculuk

VII SUMMARY One of the most important events in 1980' years, it was existed Neo-Expressionism. The begining of the same century, the first Expressionism action, completed industry and the wildest country which is Germany in 1910's was existed. That time, some of artists were thinking that arts of Bourgeoisie class and were used policy and arts did not react enough this statution. This position caused the new trend, thew were exhibitiy their idea even though which violent. After that, Expressionism is not fashinoble trend before another trend but, they said it is naturel art language and German society were accepted. We saw a lot of new trend, The following Expressionism, same years and following years. But, this trend always has been succesful. Because, of tecnic, expression, subject and contents which are renovated by itself. One of the first expression instead of figurator, Expressionism in 1910 are taken Abstract Expressionist in 1930 and kept their trend till 1960 in art market. After these years, the new trend comes the new agenda. Such as readymade's exhibitions, installations, performs, pop-art. After these years, picture arts come into the chrises. Instead of avangarde art, the term of modern, which the term of postmodern, Benito's support which transavangarde in Italy, Neo-Expressionism which is taken by Beuys and did by Germen Kiefer and Baselitz and American artist Basquiat's grafitti, which is inspired by black Latin American picture. In spite of German effect, the Neo-Expressionism, American and West European were effected. The same time in Turkey reflectedVIII this trend influenced by young artist in 1980. but, this interaction are so far the previous term copy. KEY WORD: Expressionism, Modernizm, Avangarde, Postmodernizm, Transavangarde, Neo-Expressionism