İstanbul`daki Saraylı Hatun türbeleri

Abstract

II ÖZET Türk kültüründe ataya saygı önemli bir yer tutmuştur. Bu saygının en önemli göstergeleri de önemli kişiler için yaptırılan türbelerin her zaman yoğun bir ilgiyle karşılanmasıdır. Osmanlı padişahlarının banisi olduğu yapıların dışında saraydaki kadınların da kendileri adına yaptırdıkları eserler bilinmektedir... Genellikle padişahlar yaptırdıkları eserlerin avlusuna kendileri için bir de türbe yaptırırlardı. İlk dönemlerde saraylı kadınlar padişahın kendi adına yaptırdığı külliye veya caminin avlusunda padişahın türbesine ya da padişahın türbesinin yanında, kendi adına yaptırılan türbeye gömülürlerdi. Fatih Sultan Mehmed dönemi ile başlayıp Sultan II. Selim dönemine kadar olan süre zarfında padişah eşleri padişahların türbeleri ile aynı avluda karşılıklı olarak yer alırdı. Hürrem Sultan ile birlikte bu gelenek değişmiş, saraylı kadınlar kendi adlarına mimari eserler yaptırmaya başlamışlar ve bu yapıların avlusuna kendi türbelerini inşa ettirmişi erdir.Osmanlı sarayında Hürrem Sultan ile protokole giren Kadınlar Saltanatı ile birlikte siyasi alanda görülmeye başlayan kadın hakimiyeti mimari alanada yansımıştır ve bunun sonucunda bu tez konusu kapsamında İstanbul'da saraylı kadınlara ait yirmisekiz türbe tespit edilmiştir. Bu türbelerin içerisinde valide sultanlar, kadın efendiler, sultanlar ve hanımsul- tanlara ait olanların dışında sarayda çalışan kadınlara (musahibe, sütnine gibi) ait türbelerde tespit edilmiş fakat konu kapsamına sadece Osmanlı hanedanına mensup kadınların türbeleri alınmıştır. Anahtar Kelimeler: Saray, Osmanlı Hanedanı, Harem, Kadın,Türbe.

Ill SUMMARY Regarding to ancestor is important in the turkish culture. The most important attributes of this is always shown to the tombs which was built for important person. In Ottoman age, sultans have led to build some civil buildings, like mosque, madrasa and hospital. Besides, women who was other omportant part of dynasty, have built some buildings for their names. Esspecially in the nineteen century, sultans was built their tombs in the their complex. Unlike sultans, women have been burried in the tombs which was built by dynasty. But it has changed in the period of Sultan Selim, the second who was burried with his şahzades in same building. Otherwise, with the Roxalane(Hürrem Sultan) women had reached an important affect at political issues and interests. Her successors have been built enormous buildings which took place their tombs indifferent parts of country and took part in the political platforms. With together the period which is called `sultanate of women` in the Ottoman history, it was determined 28 tombs built which have led women's architectural attemptions. And this research examines these tombs. Among of these are some tombs whom valide sultans, kadin efendis, sultans and hammsultans. Otherwise, there are tombs whom some manservants like musahibe, daye or slit nine. But this research make of only these tombs whom women of Ottoman dynasty. Key Words: Palace, Ottoman Dynasty, Harem, Woman, Tomb.