Uygur Hakanlığı Döneminde (744-840) ticaret faaliyet ve yıkılışa etkileri

Abstract

Ill ÖZET M. S 744 yılında Göktürklerden sonra Moğol Bozkırına hakim olan Uygurlar, Ötüken Büyük Uygur Kağanlığı olarak büyük bir devlet kurmuşlardır ve bu devlet Moğol Bozkırında yüz sene boyunca devam etmiştir. Ötüken Büyük Uygur Kağanlığı, Çin'deki Tang Hanedanı ile yakın ilişki kurmuştur. O zaman, Orta Asya'dan tüccar millet olan Sogdlular gelip Uygurların koruması altında Çin'de kapitülasyonlar kazanıp büyük ticari faaliyetleri başlatmışlardır. Sogdlular, Çin'den pek çok malı Uygurlara getirmiştir. Fakat, Sogdlulann bu faaliyeti, sadece, Ötüken Büyük Uygur Kağanlığı ile Tang Hanedanı'nın ilişkisinin bozulması değil, Uygur devleti içinde iktidar mücadelesine de yol açmıştır. Sonuçta, Ötüken Büyük Uygur Kağanlığı M.S 840 yılında Sogdlu olan An Yun Ge tarafından yapılan darbe teşebbüsünden sonra Kırgızların hücumuna uğrayıp yıkılmıştır.

IV SUMMARY In 744 CE after the period of Gokturks, through capturing Mogul's pasture Uygur people established a big State (the state of Uygur people) which lasted throughout a century. The state of Uygur people, attempted making relationship with Tang dynasty of China. During that time Sogdlu people in Central Asia who had strong feeling of commerce came and under the protection of Uygur' s state started their large commercial activities through gaining capitulation in China. However, Sogdlu people frequently brought products from China to Uygur people. This activities conducted by Sogdlu people has been aimed to break the good relationship between Uygur and Tang Dynasty as well as to struggle for taking over the power within the state. Finally, the year 840 CE saw the destruction of Uygurs when they attempted to attact Kırgız after the Sogdlu An Yun Ge undertook a blow.