Estetik bir araç olarak siyah beyaz fotoğrafta baskı

Abstract

Bir ressam açısından paletindeki renkler nasıl bir önem taşıyorsa, fotoğrafçı açısından da beyazdan siyaha uzanan gri tonlar benzer bir önemdedir. Her disiplin kullandığı malzemenin doğasından kaynaklanan bir dile sahiptir. Siyah-beyaz bir fotoğraf asıl gücünü, siyah beyazın ve gri tonların kullanımından alır. Tonal dağılım, görsel bir dil oluşturur. Bu noktada teknik beceri büyük bir önem taşır. Fotoğrafçının sahip olduğu teknik, estetik yapılanmanın temel taşlarından birisidir. Fotoğraf hiçbir zaman, fotoğrafı çekilen sahnenin sıradan bir reprodüksiyonu olmamıştır. Gerek negatifin yapılanması, gerekse baskı tamamen bir yorum işidir. O, fotoğrafçının görme biçimini temsil eder. Bu nedenledir ki, bırakın aynı sahnenin değişik fotoğrafçılar tarafından tamamen bambaşka biçimde yorumlanmasını, aynı negatiften farklı fotoğrafçılar tarafından yapılan baskılar bile birbirinden ayrılacaktır. Fotoğraf, her şeyden önce bitmiş baskı demektir. Arşivde duran bir negatif ancak baskıya dönüştüğünde yaşam bulur. Bitmiş baskının göz önüne getirilmesi negatifin yapılandırılması aşamasında büyük önem taşır. Negatif, gerek pozlandırma, gerekse banyo kontrolleri karşısında görece esnek bir malzemedir. Tüm bu ve benzeri kontroller özünde baskı için iyi bir hammadde oluşturmaya yöneliktir. Negatif üzerindeki az poz-fazla poz ya da az banyo-fazla banyo gibi hataların yaratacağı olumsuzluklar, açma ve kuvvetlendirme banyoları veya çeşitli baskı kontrolleri ile kısmen giderilebilir olsa da, bu yöntemlerden hiç biri doğru yapılanmış bir negatiften elde edilmiş bir baskı kadar doyurucu sonuç vermezler. Netsizlik, kayıp detaylar, fiziksel bozulmalar ya da başarısız kompozisyonlar gibi hatalar ise sonradan düzeltilemeyen hatalar gurubuna girer. Fotoğraf baskısı kaba bir ifadeyle, ışıktan yalıtılmış kapalı bir ortamda, loş bir kırmızı ışık altında ve çeşitli kimyasal kokuları arasında yapılan bir işlemdir. Fotoğraf çekimi konusunda hemen bütün fotoğrafçıların pozitif düşünceleri olsa da, karanlık oda için aynı şey söylenemez. Nefret edenleri olduğu gibi, sürece bir ayin gibi yaklaşanları, aşık olanları, büyücülük olarak ele alanları da bulmak mümkündür. Böyle bakıldığında günümüz dijital teknolojisinin, sırf bu nedenle bile karanlık odayı bir eziyet olarak gören pek çok fotoğrafçının yüzünü güldürmüş olduğunu kabul etmek gerekir. Yukarıda da belirttiğim gibi, fotoğraf en nihayetinde bitmiş birVIII baskıdır. Hayatın her alanında olduğu gibi fotoğraf dünyasında da, olayın kendisini bir yolculuk olarak görenlerin yanı sıra sadece sonuca odaklanmış olanların varlığı aşikardır. Bir an için birbirine tamamen zıt bu iki anlayışın temsilcilerinin Çanakkale'nin Assos beldesinde tatil yapmayı planladıklarını düşünelim. Yaşamı bir süreç olarak algılayan kişiye göre İstanbul- Assos arası olan 430 km.'lik yolun kendisi de tatilin bir parçası iken, sonuca odaklanmış diğer kişi için tatil ancak Assos 'a varıldığında başlayacaktır. Bu nedenledir ki, biri için molaları, dur kalklan ile 8-10 saat süren bu yolculuk, diğeri için 3-3,5 saatte tamamlanması gereken bir eziyete dönüşür. Bu tarzı benimsemiş insanlar açısından bakıldığında dijital teknoloji, analog yöntemlere kıyasla tartışmasız bir üstünlüğe sahiptir. Gerek malzemenin dilini yani yapısal özelliklerini gerekse baskı kontrol yöntemlerini kavramaya dönük arayışlar, özünde fotoğrafçının görsel anlatım olanaklarım zorlamasıdır. Geliştirme ve baskı esas itibarıyla basit bir işlemdir. Kolaylıkla öğrenilebilir. Fakat her sanat disiplini gibi fotoğraf içinde malzemeye duyulan sevgi bu noktada önem taşır. Bu nedenle iyi bir baskı, doğası gereği bu eylemin kendisinden zevk almayı gerektirir. Hatta bir nevi meditasyon olarak görülebilir. Ayrıca görme ve duyarlılığın aktif olarak katıldığı bir süreç olması nedeniyle farklı zamanlarda aynı fotoğraf farklı biçimlerde basılabilir. Ansel ADAMS bu duruma aynı parçanın farklı bir duyarlılıkla yorumlanmasına benzetmiştir. Fotoğraf baskısı bir teknik performans gösterisi değildir. Kullanılan her türlü teknik, fotoğrafçının anlatımım güçlendirmek için vardır. `Baskı, bir yorumdur` fikri, bütün usta fotoğrafçıların üzerinde anlaştığı bir konu olsa da, burada sorulması gereken asıl soru, bu yorumun `neyin yorumu` olduğu sorusudur. Şayet baskı, fotoğrafın içeriğinden soyutlanarak ele alınırsa, ortaya içi boşaltılmış bir `yorum` çıkacaktır. Bu nedenle, baskıdaki `yorum` kavramı, fotoğrafın içeriği ve fotoğrafçının konu karşısındaki tavrından hareketle ele alınarak değerlendirilmelidir.

Gray tones extending from lack to white are vital for a photographer just like colors on his pallette are for a painter. Every dicipline tends to form its genuine language emerging from the nature of the material used. Strength of a black and white photograph precisely depends on the application of black, white and gray shades of color. In this point, technical skills play a great role.In fact, technique of a photographer is one of the essentials of aesthetically construction. Photography has never been a mediocre replica of a particular scene. Forming a negative is completely an act of expression as well as printing. Photography reveals the eye of the photographer. Thus, neglecting the fact that the same scene is expressed separately by each photopgrapher, there can be variant prints of the same negative done by different photographer. First of all, a photograph is a completed print. A negative in the archieves comes to life only after it is transformed into a print. Visualizing of the print in advance has a strong influence on the stage of constructing the negative. The negative is a relatively tolerant material to the exposure and the process. All these interventions and the varios similar ones are essentially for forming the most favourable negative for the print. Adverse conditions sourcing from mistakes such as less or more exposure and processing can partly be corrected by applying various methods such as intensification and reducing processings.However, satisfying results can not be reached. On the other hand, mistakes such as loss of focus and details, physical deterioration or weak compositions are irrevocable. Photographic print is briefly defined as a process being carried out in a room lit by dim red light and under odious chemical smells. Though all photographers who take working in a dark room as a ritual, some fall in love with it and some other perceive it as an art of the contemporary digital technology. However, as I have mentioned above, a photograph is a print completed. In the world of the photography, like in the other areas of life, there are some who see the photographic process itself as an oddysey and some others who merely focus on reaching the goal. For instance, let's imagine that the representatives of these two separate doctrines set of a vacation in Assos, a district of Çanakkale. The distance between Assos-İstanbul which is 430X kilometres would be a part of the vacation would begin for the one who perceives life as a duration. However, the vacation would begin for the other one only when Assos is reached for this reason, while the first one would be enjoying the journey which would take 8-10 hours with rests, intervals, for the latter it would be three hour torture. For the latter, the digital technology is absolutely superior to the analog methods. Exploring the language, in other words, structural characteristics of the material, striving to discern printing methods are actually pushing the limits of visual expression. Processing and printing are simple actions which can easily be learnt. However, love for the material has the utmost importance for photography as well as the other disciplines of art. Hence, in order to obtain a good print, one should enjoy the act of printing. Even, it can be seen as a kind of meditation. Besides, since printing is a duration in which the eye and sensibility take part, the same photograph can be printed differently at different times. Ansel Adams resembled this fact to the performance of the same musical piece with differenf sensibility. Photographic print is not a concrete technical performance. Each technique is applied in order to reinforce the expression of the photographer. Though, the concept of a print being an expression is confirmed by the masters of photography, the real question to be asked is `the expression of what?` If a print is taken into account ignoring its substance, what is left is a superficial expression. Hence, the concept of expression should be evaluated regarding the substance of photopgraphy and the photopgrapher's approach to the subject.