20. yüzyıl heykel sanatında hibridlerin (kompoze yaratıkların) dönem ve üslup açısından incelenmesi

Abstract

ÖZETSanat tarihinde farklı canlılara ait ögelerin bir araya getirilerek oluşturulmuşkompoze yaratık (hibrid) tasvirlerine sıkça rastlamaktayız. Çoğu zaman butasvirler mitolojik öykülerden kaynaklanır. Mitoloji, kainatın oluşumu ve doğaolaylarının karşısında duyulan zayıflıkların ardından bu olaylara kimlik verilmesive öyküleştirilmesidir. Bu inanç sistemlerinin bağlamında bereket koruma vb.fenomenlerin doğadaki canlılarla ve insanla birleştirilmesiyle simgesel vesembolik tasvirlerin üretilmesine başlanır.Bu tasvirler, toplumu korumak ve her türlü iyicil gücünün toplulukla olmasıamacıyla, tabiat içinde gözlemledikleri canlılar arasında gerek gücü ve gerekse deyetenekleri ile kutsallaştırılan hayvan çeşitlerinin arasından veya bunların insanaait ögeler ile birleştirilmesiyle oluşturulmuşlardır. Hibrid tasvirleri olağanüstüdünyanın ?ideal? metaforlarıdır.Hibrid tasvirleri gelişen toplumsal değişimler sonucunda birbirlerine eklenir,bu değişimler içeriklerine de yansır. Tek tanrılı dinlerin oluşumu ile bu kompozeyaratık tasvirleri; içerikleri değiştirilerek bir kısmı iyi ve güçlü olarakyorumlamaya devam edilirken büyük bir kısmı da şeytani varlıklaradönüştürülmüştür. Hibrid tasvirler gerek dinsel temalı resim ve heykellerdegerekse mimari süslemelerde kullanılmaya devam edilerek günümüze kadargelmişlerdir.Günümüz sanatı içinde ise kompoze yaratık betimlemeleri sembolik veanlatıcı birer tasvir olarak kullanılmaktadır. Bazı sanatçılar bu tasvirleri politik bireleştiri unsuru için çarpıcı bir anlatım aracı olarak görürken bazı sanatçılar dahibrid tanımının gerektirdiği farklı sistemlerin bir araya gelmesi tezindenyararlanarak farklı sanat, disiplin veya kültürlerinin yan yana kullanılmasıylagüçlü metaforlar oluşturmuşlardır.Anahtar kelimeler; Hibrid, mitoloji, simge, metafor, kompoze yaratık

SUMMARYWe encounter with hybrid description in the history of art, frequently.Myhthology might be decribed as identification and making stories after theformation of cosmos and natural phenomenons. Being relationship these faithsystems, it is been started to symbolical descriptions by mean of bring togetherwith natural creatures and human body.Hybrid god descriptions tell us phenomenons which affect on life in theantique period which is shaped by pagan religion. These descriptions, in spite offrightening results of phenomenons, pursue to protect society and they wereformed by natural creatures or be brung together with natural creatures and partsof human body. Hybrid descriptions are, ideal metaphors of unreal world.Hybrid decriptions come together in relationship with socialtransformations and with numbers of these descriptions their powers increase andalso these transformations reflect on their contents. By mean of Monoteism,contents of these descriptions change and some of them been described as goodand powerful but some of them been described as devilish creatures. Hybriddescriptions been used in religious paintings and sculptures or as architecturaldecors and they are used also these ages.These creature descriptions have, symbolical and narrative function incontemporary art. Some of the artists consider them as a narrative tool for theirpolitical critics and some of them?s starting point is, the thesis of hybriddescription which recommends different systems might come together and theseartists formed strong metaphors by mean of using different arts, disciplines andcultures.Key words; Hybrid, myth, symbol, metaphor, unreal world, composed creatures