Tezhib sanatında saz yolu

Abstract

Osmanlı Tezhib Sanatında yeni bir çığır açan Saz üslûbu, XVI. y.y. dan itibaren son dönemine kadar etkisini büyük ölçüde koruyabilmiştir.Serbest kompozisyon kurmaya elverişli olan bu sanat üslûbu, sanatçıya bu özgürlüğü tanıması nedeniyle süsleme sanatında önemli bir yer aldı.Bazen, birbirine saygı duyan iki insanın veya birbirlerine sevgi besleyen iki sevgilinin sarılması gibi sarmal olarak gördüğümüz akıcı yaprak motifleri, bazen ise iki düşmanın kendilerini yaraladıkları gibi birbirini delip geçen hançer şeklindeki yaprak düzenlemeleri bu üslûbun çekiciliğini arttırmaktadır.Saz üslûbunun doğuş döneminde ilk olarak mürekkeple çizilmiş olan bu resimler daha sonraları açık renkte seçilmiş kâğıtlar üzerine renklerin açık tonlamaları kullanılarak da çizilmişlerdir.Bakıldığında insana çeşitli duygular veren bu üslûbun yapıtları son döneme doğru daha da natürel (gerçekçi) bir şekilde karşımıza çıkar. Bu çalışmaların karakteristik özellikleri, benim bu üslûp üzerinde çalışmama vesile olmuştur.ANAHTAR KELİMELER: Osmanlı, Saz yolu, Üslûp, Tezhib, Motif

Saz style which created a new path in Ottoman Illumination Art could have protected its effect on a large scale from XVI. Century until the last period.This art style which is suitable for establishing free composition, took an important place in illumination art since its? giving this freedom to artist.Sometimes, fluent leaf motifs that we see as spiral like embrace of two persons who have respect to each other or two lovers have love to each other, and sometimes leaf arrangements in form of khanjar pierced each other like two enemies wounding themselves, increase the attractiveness of this style.These pictures drawn with ink firstly in birth period of the Saz style afterwards had been drawn on papers selected in light colours with using light intonation of the colours as well.The work of arts of this style which gives various feelings to human when looked, cross our path in form of more natural (realistic) at the last period. Characteristics of these work of arts afforded me for working on this style.KEYWORDS: Ottoman, Saz style, Style, Illumination, Motif.