Türk resminde İstanbul`un mimarlık örnekleri 1860-1960

Abstract

?Türk Resminde İstanbul'un Mimarlık Örnekleri 1860-1960? isimlitezde, manzara resimlerinde yer alan İstanbul'daki yapılar incelenmiştir.19. yüzyıldan itibaren, Türk sanatçılar Osmanlı ve Cumhuriyetdöneminde yaptıkları resimlerde, İstanbul'daki anıtsal yapılara yervermişlerdir. Manzara resimlerinden mimari görünümler içeren örneklerseçilerek bu yapıtlar üzerinden yapıların resme yansıması ve bunlarınresimler aracılığıyla tespitine çalışılmıştır.Adı geçen resimlerin çoğu, görsel belge değerine sahiptir. Mümkünolduğu kadar, aynı açıdan, tuvaldeki görüntüyü bizzat yerinde tespitamacıyla çekilen fotoğraflar ve eski fotoğraf, kartpostal gibi kaynaklarla buresimler karşılaştırılmış ve resimlerin sanatsal değerleri yanında, tespitedilen yapıların resmin yapıldığı dönem ile günümüzdeki halininkarşılaştırılması ve belgelenmesi yapılmıştır. Özellikle, Sa'dâbâd/ÇağlayanSarayı ve Çağlayan Kasrı, İmrahor Köşkü, Poligon Kasrı, Salacak/TeşrifatçıCamisi, Hekimbaşı Ömer Efendi Sebili, gibi günümüze ulaşmayan yapılariçin bu resimlerin görsel belge değeri oldukça yüksektir.Gerek 19. yüzyıl sonunda başlayan doğaya bağlı, gerçekçibetimlemelerin egemen olduğu resimler, gerekse soyutlamanın yaygınlaştığı1960'lı yıllara kadar incelenen resim örnekleri, İstanbul'daki mimarlıkörneklerinin tespitinde önemli rol oynamaktadır. Katalog bölümünde, ?TürkResminde İbadet Yapıları?, ?Türk Resminde Türbeler?, ?Türk ResmindeSaraylar, Köşkler, Kasırlar,?, ?Türk Resminde Çeşme ve Sebiller?, ?TürkResminde Hisarlar?, ?Türk Resminde İskeleler? ve daha az örnekleri tespitedilmiş olan, han, köprü, kule, tersane, hastane, sıbyan mektebi gibiyapılar ise ?Türk Resminde Diğer Yapılar?, başlığı altında incelenmiştir.Anahtar kelimeler: Türk resmi, İstanbul, şehir, mimari, fotoğraf,

In the thesis entitled ?Examples of Istanbul Architecture in TurkishPainting 1860-1960?, buildings in Istanbul which are included in landscapepainting have been examined.Beginning from the 19th century, Turkish artists of the Ottoman andRepublican Turkey used the monumental buildings of Istanbul as one asthe main themes of their paintings. In this thesis, landscape paintingscomprising architectural views have been chosen, the way they are depictedwas examined and their documentation was made.Most of the paintings mentioned have documentary values.Photographs were taken from the same angle as shown in the paintings,and these photographs along with the present state of the buildings werecompared with their depiction in the original paintings, old photographsand postcards. Thus apart from the artistic value of these buildings acomparison of their situation when they were depicted and their presentstate was made and documented. The importance of these paintings asvisual documents is particularly important in regard to such edifices asSa?dâbâd/Çağlayan Palace, Çağlayan Kiosk, Imrahor Kiosk, Poligon Kiosk,Salacak/Teşrifatçı Mosque, Hekimbaşı Ömer Efendi Fountain which havenot come to our day.The paintings which are examined in the thesis belong to the periodbetween the end of the 19th century where naturalism and realism were thepredominant styles and 1960?s when abstraction became a widespreadtrend. In the catalogue ?Religious Buildings in Turkish Painting?, ?Tombs inTurkish Painting?, ?Palaces, Kiosks, Pavilions in Turkish Painting?,?Fountains and Sebils in Turkish Painting?, ?Castles in Turkish Painting?,?Wharfs in Turkish Painting? and comparatively few number of edifices askhan, bridge, tower, shipyard, hospital, primary school have been examinedunder the title ?Other Buildings in Turkish Painting?.Key words: Turkish painting, Istanbul, city, architecture, photograph.