Servet-i Fünûn hikâyecisi olarak Hüseyin Câhid Yalçın

Abstract

Hüseyin Câhid (1875-1957) Servet-i Fünûn dönemi (1896-1901) hikâye yazarıdır. Bu dönemde yazdığı hikâye, mensur şiir ve edebî fıkralarıyla Servet-i Fünûn edebiyatına uygun örnekler vermiş, ancak Hâlid Ziya ve Mehmed Rauf kadar ilgi görmemiştir.Hüseyin Câhid'in, Servet-i Fünûn döneminde yazdığı hikâyeleri Hayat-ı Muhayyel (1899) ve Hayat-ı Hakikiye Sahneleri (1909) adıyla yayımlanmıştır. Bu hikâyelerde Servet-i Fünûn edebiyatının ortak temaları olan ?hayal-hakikat çatışması?, ?aşk?, ?tabiat?, ?intihar ve ölüm?, ?merhamet? dönemin dil ve üslûb anlayışına sâdık kalınarak kaleme alınmıştır.Edebiyat dünyasına ilk adımını Nâdide (1891) adlı romanıyla atan Hüseyin Câhid, gençlik hevesi olarak saydığı bu romanın ardından, ustalık dönemi eseri kabul edilen ikinci romanı Hayal İçinde (1901) ile daha başarılı bulunur. Servet-i Fünûn topluluğu dağıldıktan sonra, edebî eserler vermekle birlikte yazı faaliyetini daha çok çeviri ve politika ekseninde tutan Hüseyin Câhid, edebiyatçı kimliğini geri plana atmıştır. Fransa'nın Menton şehrindeki izlenimlerini anlattığı Niçin Aldatırlarmış? (1922) adlı üçüncü hikâye kitabı ise Servet-i Fünûn hikâye anlayışından uzaktır.Tezin amacı, Hüseyin Câhid'in Servet-i Fünûn hikâyecisi yönünü ortaya çıkarmaktır. Bu kapsamda, Hüseyin Câhid'in Servet-i Fünûn dönemindeki hikâyeleri Latin harflerine aktarılmış ve bu hikâyeler Tevfik Fikret, Cenab Şahabeddin, Hâlid Ziya ve Mehmed Rauf'un eserleriyle karşılaştırılarak pek çok benzerlik tespit edilmiştir.ANAHTAR KELİMELER: Hüseyin Câhid Yalçın, Servet-i Fünûn, hikâye.

Hüseyin Câhid (1875-1957) is a Servet-i Fünûn (1896-1901) era short story writer. With his stories, proses and literary articles that he wrote in those era, he made good examples of Servet-i Fünûn literature; however did not attract attention as Hâlid Ziya and Mehmed Rauf.The short stories of Hüseyin Câhid that he wrote in Servet-i Fünûn era were published as Hayat-ı Muhayyel (1899) and Hayat-ı Hakikiye Sahneleri (1909). In these short stories he sticked to the language and turn of phrase of the era while writing about the common subjects of Servet-i Fünûn literature like delusion-actuality conflict, love, nature, suicide and death, mercy.His first stepping stone to the literature world was with the novel Nâdide (1891) which he calls his youth eagerness. In his master years in literature, he was considered more successful with his second novel Hayal İçinde (1901). After Servet-i Fünûn fell apart, he continued writing but mostly wrote to translate and about politics. His third short story book Niçin Aldatırlarmış? (1922) in which he wrote his impressions at the city Menton of France, is distinct than Servet-i Fünûn?s concept of story.The purpose of this thesis is to show Hüseyin Câhid?s Servet-i Fünûn era short story writer side. In this extent, Hüseyin Câhid?s Servet-i Fünûn era short stories were translated to Latin letters. These stories were compared with literatures of Tevfik Fikret, Cenab Şahabeddin, Hâlid Ziya and Mehmed Rauf and many similarities have found.KEYWORDS: Hüseyin Câhid Yalçın, Servet-i Fünûn, short story.