19. y.y. resimsel eğilimli İstanbul işlemelerinin incelenmesi ve modernize edilerek uygulanmasına dair tasarı ve öneriler

Abstract

Bu çalışmanın amacı 19. yüzyıl resimsel eğilimli İstanbul işlemelerinin tasarım, teknik ve malzeme olarak incelenerek belgelenmesiyle geçmişe ait kültürel ve sanatsal bilgilerin korunmasını sağlamak ve bu bilgileri kullanarak oluşturulacak yeni tasarı ve önerilerle de günümüzde devamını sürdürmektir. Köklü Türk sanatımız içerisinde önemli bir yer teşkil eden işleme sanatımızı, günümüz çağdaş sanatı eserleri içerisinde devamını sürdürebilmek adına oluşturulmuş bir çalışmadır.Çalışmanın ilk aşamasında konu ile ilgili yazılı kaynaklar ve görseller toplanmıştır. Daha sonra resimsel eğilimli İstanbul işlemelerine örnek olarak gösterilebilecek eserlere ulaşılmaya çalışılmıştır. Toplanan kaynaklardan yararlanılarak görseller eşliğinde çalışmanın metin kısmı oluşturulmuştur. Bu çalışmanın metin kısmı üç ana bölümden oluşmaktadır. Birinci bölümde, işlemenin tanımı, kullanılan araç gereçler ve teknikler hakkında bilgiler yer almaktadır. İkinci bölümde, işleme sanatının tarihsel gelişimi, 16-18. yüzyıl Osmanlı İmparatorluğu dönemi Türk işlemeleri ve 19. yüzyıldaki işlemeler hakkında bilgiler yer almaktadır. Üçüncü bölümde ise 19. yüzyıl resimsel eğilimli İstanbul işlemelerine örnek olarak seçilmiş eserler çizimleri de yapılarak incelenmiştir. Son olarakta incelenen bu eserlerden elde edilen bulgular doğrultusunda oluşturulan el işlemesi eserlerin fotoğraflarına yer verilmiştir.Eserler oluşturulurken 19. yüzyıl resimsel eğilimli İstanbul işlemelerinde uygulanan Türk işi, hesap işi, Çin iğnesi, dival işi, aplike gibi geleneksel işleme teknikleri kullanılmıştır. Malzeme olarakta o dönem eserlerinde kullanılan malzemeler olan; el dokuması Kars keteni, Bursa ipeği, Ödemiş ipeği, keçe gibi gereçler kullanılmıştır. Oluşturulan eserlerde geleneksellik ile çağdaşlık arasında denge sağlanmaya dikkat edilmiştir.ANAHTAR KELİMELER: Geleneksel, Çağdaş, Osmanlı, İşleme, Resim.

The purpose of this study by examing as a design, technical and material with documentation of the 19. century artistic prone İstanbul embroideries which are beloged in the past time cultural and artistic information which aim to protect,use and create new design and offers. It still goes on in our times. Embroidery which leaves an important mark in deep rooted Turkish art, is a study formed in the name of maintaining within todays contemprory art objects. In the first stage of the study, written sources and images are collected about the subject. Then,it is tried to obtain works of art which are examples of artistic prone İstanbul embroideries. The text part of the study is created accompanied by images which are used of the collected sources. Text part of the this study has three main sections. In the first section,it contains; definition of embroidery and information about equipments and techniques which are used.In the second section, there are information about the historical development of the embroidery art, in sixteenth and eighteenth century, the period of the Ottoman Empire, Turkish embroideries and embroideries in nineteenth century. In the third section, works of art, which are chosen as an example for artistic prone İstanbul embroideries in 19. century,are analysed with drawing. Finally, photographs of the works of art are included which are composed, reviewed in line with the findings of these works.While forming the work of arts the traditional techniques like Turkish handwork, hesap handwork, chine handwork, dival handwork, applique, were used which were applicated at 19. century pictural lied Turkish handwork. As materials handmade Kars linen, Bursa silk, Ödemiş silk and felt which were used those days work arts are used. In works have been created, It was watched out to provide the balance between traditionality and modernity.KEYWORDS: Traditional, contemporary, Ottoman, Embroidery, Painting.