Orman ürünleri sektöründe Türkiye ile Avrupa Birliği ülkeleri arasındaki dış ticaretin analizi

Abstract

Bu tez çalışması, 2006 – 2016 yılları arasındaki dönemi kapsamaktadır. Avrupa Birliği (AB) ile orman ürünleri ticaretindeki Türkiye'nin rekabet avantajını analiz etmek için altı ayrı (RCA, RXA, RMA, RTA, CRXA ve CRMA) gösterge kullanılmıştır. Bulgular, Türkiye'nin AB ülkelerine kıyasla karşılaştırmalı bir dezavantaja sahip olduğunu göstermiştir. Türkiye'nin AB ülkelerinin çoğu ile orman ürünleri ticaretinde rekabet avantajı olmamasına rağmen, Kıbrıs, Yunanistan, İrlanda, Malta ve Birleşik Krallık'tan daha rekabetçi olduğu belirlenmiştir.Türkiye ile AB arasında orman ürünlerinin ticaret düzeyini etkileyen faktörleri anlamak için, Çekim Modeli, Sıradan En Küçük Kareler, Rastgele Etkiler, Sabit Etkiler ve Hausman-Taylor yöntemleri ile panel verileri kullanılarak tahminler yapılmıştır. Sonuçlar, ticaret ortaklarının Gayri Safi Yurtiçi Hasılalarının (esneklik değerleri, Sabit Etkiler Modelinde hesaplanan 2,8 değeri hariç olmak üzere, 0,94 ile 1,54 arasında yer almaktadır) tüm diğer faktörlerin üzerinde, Türkiye'den AB'ye orman ürünlerinin ihracatını önemli ölçüde etkilediğini göstermiştir.Türkiye'nin orman ürünleri ticareti alanındaki ihracat potansiyelini belirlemek için tahmini esneklikler kullanılmıştır. Bulgular, 2006 ile 2016 dönemi boyunca Türkiye'nin aktüel orman ürünleri ihracat değerinin, Danimarka, Finlandiya, Fransa, Almanya, Yunanistan, İtalya, Lüksemburg, Hollanda ve Polonya'ya tahmin edilen orman ürünleri ihracat değerinin altında kaldığını göstermektedir.

The study covered a period from 2006 to 2016. To analyse the competitive (dis)advantage of Turkey in forest products trade with the European Union (EU), six (RCA, RXA, RMA, RTA, CRXA and CRMA) indicators were used. The findings indicated that Turkey has a comparative disadvantage compared to the EU countries. Although Turkey has no competitive advantage over majority of EU countries, Turkey is more competitive than Cyprus, Greece, Ireland, Malta and United Kingdom in trade of forest products. To understand the factors influencing the level of trade of forest products between Turkey and EU, a gravity model was estimated using panel data with Ordinary Least Squares, random, fixed effects and Hausman-Taylor estimations. The results indicated that the Gross Domestic Product of the trading partners (with elasticity between 0,94-1,54 across the three models except for the fixed effects model at 2,8) above all other factors significantly influenced the exports of forest products from Turkey to the EU. The estimated elasticities were used to predict the export potential of Turkey in the trade of forest products. The findings revealed that the predicted forest export value exceeded Turkey's actual forest products export to Denmark, Finland, France, Germany, Greece, Italy, Luxembourg, Netherlands and Poland throughout the period of 2006 to 2016.